„Prezydent Andrzej Duda jest gotowy do rozmowy ze stroną rządową o kandydaturach na ambasadorów, ale takie konsultacje muszą poprzedzać wysłanie wniosków o ich nominację” - powiedział szef prezydenckiego Biura Polityki Międzynarodowej Mieszko Pawlak.

Mieszko Pawlak podczas konferencji prasowej został zapytany o spór między prezydentem a stroną rządową, na czele z MSZ, dotyczący nominacji na ambasadorów. Dzisiaj na platformie X premier Donald Tusk zarzucił prezydentowi Dudzie, że to, iż „wciąż blokuje on nominacje ambasadorskie w takich krajach jak USA, Izrael, Ukraina czy przy NATO jest skrajnie nieodpowiedzialne”. W odpowiedzi prezydent oświadczył na X, że za nieobecność ambasadorów w USA, Ukrainie i innych państwach odpowiada wyłącznie premier Donald Tusk i MSZ.

Na późniejszej konferencji prasowej Pawlak stwierdził, że „Polska ma ambasadorów, tylko obecny rząd pozbawia ich możliwości pracy na placówkach - w związku z czym mówienie o jakimś blokowaniu nominacji ambasadorskich przez prezydenta jest poważnym nadużyciem czy manipulacją”.

„To jest prerogatywa prezydenta”

Ambasador na Ukrainie jest, ambasador w USA jest, ambasador przy NATO jest - jeżeli rząd uważa, sugeruje, że ambasador powinien zostać zmieniony, to w tym celu konieczne są konsultacje z prezydentem, bo powoływanie i odwoływanie ambasadorów to na mocy konstytucji jest prerogatywa prezydenta i tylko prezydenta, i nie ma wobec tego alternatywy; w minionych latach taka praktyka była zawsze stosowana

— podkreślił szef BPM.

Nie wiedzieć dlaczego przez ostatnie pół roku to zostało wstrzymane, rząd próbuje forsować zmiany na tych stanowiskach, nie zważając na opinie i stanowisko prezydenta i jego przedstawicieli. (…) Taka praktyka nie będzie przez pana prezydenta tolerowana. Prezydent jest otwarty na rozmowę o kandydaturach, ale takie rozmowy muszą poprzedzać wysłanie wniosków, a nie jest dopuszczalna sytuacja, w której wysyłane są wnioski bez konsultacji

— oświadczył.

„Drzwi Pałacu Prezydenckiego są otwarte”

Pawlak dodał, że „drzwi Pałacu Prezydenckiego są zawsze otwarte”.

Jeżeli pan minister (Radosław Sikorski - PAP), który jest tutaj czynnikiem inicjującym tego typu zmiany, uzna, że rzeczywiście będzie chciał konsultować te kandydatury z panem prezydentem, wtedy jak najbardziej takie spotkanie będzie mogło się odbyć. Niestety, do tej pory takiej woli konsultacji kandydatur nie dostrzegamy

— powiedział.

Konflikt na linii MSZ-prezydent w sprawie ambasadorów trwa od marca tego roku. Wówczas MSZ poinformowało, że minister Radosław Sikorski zdecydował, iż ponad 50 ambasadorów zakończy misję, a kilkanaście kandydatur zgłoszonych do akceptacji przez poprzednie kierownictwo resortu zostanie wycofanych. Jednocześnie MSZ wyraziło nadzieję „na zgodne współdziałanie w tej sprawie najważniejszych władz w kraju”.

Status charge d’affaires

W miejsce ambasadorów, którzy opuścili placówki, ale nie zostali formalnie odwołani przez prezydenta, trafili wskazani przez MSZ dyplomaci, którzy ze względu na konflikt nie mają statusu ambasadorów, lecz charge d’affaires - taka sytuacja jest np. w USA, gdzie Bogdan Klich zastąpił Marka Magierowskiego, czy na Ukrainie, gdzie Piotr Łukasiewicz zastąpił Jarosława Guzego.

Inaczej sytuacja wygląda w placówkach, gdzie w ostatnich miesiącach i latach nie było polskiego dyplomaty w randze ambasadora - tak jest np. w Izraelu, jednak również tam kandydat wskazany przez MSZ - Maciej Hunia nie uzyskał prezydenckiej nominacji. W czwartek rzecznik MSZ Paweł Wroński przekazal PAP, że Hunia w ciągu kilku najbliższych dni obejmie kierownictwo polskiej ambasady w Izraelu, na chwilę obecną bez nominacji ambasadorskiej.

Ustawa o służbie zagranicznej

Zgodnie z konstytucją Prezydent Rzeczypospolitej w zakresie polityki zagranicznej współdziała z Prezesem Rady Ministrów i właściwym ministrem.

Zgodnie z ustawą o służbie zagranicznej, ambasadora mianuje i odwołuje Prezydent RP na wniosek ministra właściwego do spraw zagranicznych, zaakceptowany przez Prezesa Rady Ministrów. Minister właściwy do spraw zagranicznych przed skierowaniem wniosku zasięga opinii Konwentu Służby Zagranicznej. W skład Konwentu wchodzą: minister właściwy do spraw zagranicznych lub wskazany przez niego członek kierownictwa urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw zagranicznych jako przewodniczący, szef Służby Zagranicznej, przedstawiciel Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, przedstawiciel Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

CZYTAJ WIĘCEJ:

— To brzmi jak groźba wobec głowy państwa! Tusk: Prezydent blokuje nominacje ambasadorskie. Wiem, zostało 299 dni, ale to o 299 za dużo

— Prezydent Duda odpowiada na atak Tuska: To manipulacja. Za nieobecność ambasadorów RP odpowiada wyłącznie premier i MSZ

nt/PAP