Prezydent RP Andrzej Duda uczestniczył w konferencji naukowej pt. „Lavoro pericoloso. O pracy sędziego” w Sądzie Najwyższym, podczas której stwierdził, że „w demokratycznym państwie prawa nie ma zgody na kwestionowanie statusu sędziów powołanych przez KRS po 2018 r.”. Dodał, że jest to w istocie kwestionowanie fundamentów wymiaru sprawiedliwości. „Sędziowie, jak wiemy, zgodnie z naszą konstytucją podlegają wyłącznie konstytucji i ustawom” - podkreślił prezydent.

Prezydent podkreślił, że „sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli, podlegają tylko Konstytucji RP i ustawom”.

Obejmując urząd, sędzia uroczyście ślubuje służyć wiernie Rzeczypospolitej Polskiej, stać na straży prawa, obowiązki sędziego wypełniać sumiennie, sprawiedliwość wymierzać zgodnie z przepisami prawa, bezstronnie i według swego sumienia, dochować tajemnicy państwowej i służbowej, a w postępowaniu kierować się zasadami godności i uczciwości

— stwierdził prezydent Andrzej Duda.

Niezależność sądów i niezawisłość sędziów to nie tylko przywileje. To także, a może nawet przede wszystkim, zwiększona odpowiedzialność za podejmowane decyzje

— dodał.

Kwestia społecznego zaufania

Jak mówił prezydent, kwestionowanie statusu sędziów, także przez innych sędziów, jest kwestionowaniem fundamentów wymiaru sprawiedliwości i godzi w bezpieczeństwo prawne obywateli.

Dlatego ani władza wykonawcza, ani ustawodawcza, ale i sędziowie w ramach wykonywania władzy sądowniczej nie powinni podważać ważności i skuteczności powołania innego sędziego czy apriorycznie kwestionować niezawisłości innego sędziego, opierając się jedynie na wątłych argumentach z zupełnie innego porządku, jakim są bieżące spory polityczne

— wyjaśniał prezydent Duda.

Wskazał również, że istotne jest budowanie zaufania obywateli do „trzeciej władzy”. Zauważył też, że sędziowie powinni być apolityczni, nie powinni kwestionować orzeczeń i „uznawać ich za opinie czy judykaty nieistniejące”.

Co to oznacza być przyzwoitym człowiekiem, przyzwoitym przedstawicielem władzy, czy po prostu przyzwoitym sędziom. To przede wszystkim w przypadku sędziego w pierwszym rzędzie działanie zgodne z prawem, ale także i z regułami etycznymi. Sędziowie jak wiemy zgodnie z naszą konstytucją, podlegają wyłącznie konstytucji i ustawom. Obejmując urząd sędzi, uroczyście ślubuje służyć wiernie Rzeczpospolitej Polskiej stać na straży prawa, obowiązki sędziego wypełniać sumiennie, sprawiedliwość wymierzać zgodnie z przepisami prawa, bezstronnie z sumieniem prawa, dochować tajemnicy państwowej i służbowej, a w postępowaniu kierować się zasadami godności i uczciwości. Wszyscy Państwo sędziowie znakomicie pamiętacie to ślubowanie

— zaznaczył prezydent.

Wymóg praworządności

Prezydent przyznał, że wymiar sprawiedliwości potrzebuje zmian ze względu na wyzwania cywilizacyjne czy technologiczne, jednak - jak dodał - fundamenty wymiaru sprawiedliwości muszą trwać, a jednym z nich jest nienaruszalność powołań sędziowskich.

Prezydent oświadczył, że nie ma zgody w demokratycznym państwie prawa na ustawowe kwestionowanie statusu sędziów powołanych przez KRS po 2018 r. i zastosowanie wobec nich „instytucji czynnego żalu”. Jak ocenił, jest to to sytuacja bez precedensu i niebywały skandal.

W tym kontekście szczególnie zwracał uwagę na ideę i wymóg praworządności.

Sądy, podobnie jak pozostałe organy władzy publicznej, są adresatami nakazu praworządności. Praworządność w wymiarze sprawiedliwości realizuje się przez zgodność orzeczeń oraz czynności sądu i innych organów z obowiązującym prawem. Podstawową gwarancją legalności orzeczeń jest zasada związania sędziego prawem, wyrażona w art. 178 ust. 1 Konstytucji. Przepis ten stanowi, że sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom. Dlatego ani władza wykonawcza, ani władza ustawodawcza, ale i sędziowie w ramach wykonywania władzy sądowniczej nie powinni podważać ważności i skuteczności powołania innego sędziego czy apriorycznie kwestionować niezawisłości innego sędziego – opierając się jedynie na wątłych argumentach z zupełnie innego porządku, jakim są bieżące spory polityczne

— powiedział prezydent Duda.

Obywatel powinien mieć pewność, że w wypadku naruszenia jego praw niezwłocznie przyjdą mu z pomocą organy i instytucje powołane do ochrony tychże praw. Musi też wiedzieć, że ma rzeczywisty dostęp do pomocy prawnej, realne prawo do obrony oraz do reprezentacji przed organami państwa

— uzupełnił.

Dosadne słowa prezydenta

Prezydent Duda z niepokojem przyjął zapowiedź przedstawicieli rządu Donalda Tuska, którzy planują ustawowo zakwestionować status sędziów powołanych przez KRS po 2018 r.

Ubolewam, że sędziowie ci są stygmatyzowani i dzieleni na grupy. Że publicznie snuje się plany usunięcia ich z urzędu lub dopuszczania do pełnienia urzędu pod warunkiem wyrażenia „czynnego żalu”, jak nazwał to ostatnio minister sprawiedliwości – czyli zastosowania instytucji właściwej prawu karnemu. To sytuacja bez precedensu i niebywały skandal. Jeszcze wczoraj pojawiła się zapowiedź wydania wytycznych dla prokuratorów w sprawie postępowania w sprawach z udziałem sędziów powołanych po roku 2018

— ocenił.

Na takie rozwiązania w demokratycznym państwie prawa nie może być zgody, gdyż godzą one w fundamentalne zasady konstytucyjne, w tym niezawisłość sędziowską. Mogę Państwa zapewnić, że do ostatniego dnia sprawowania urzędu Prezydenta RP będę się sprzeciwiał wprowadzaniu tego typu niekonstytucyjnych uregulowań, wykorzystując do tego wszelkie dostępne, zgodne z prawem metody

— zapewniał prezydent Duda.

Prezydent zauważył też, że przyzwoitość jest cechą, którą trzeba częściej i bardziej niż niezłomność prezentować w pracy sędziego.

Jeszcze wczoraj pojawiła się zapowiedź wydania wytycznych dla prokuratorów ws. postępowania w sprawach z udziałem sędziów powołanych po roku 2018 r.

— powiedział prezydent.

Pani prezes mówiła o niezłomności i przyzwoitości to ważne cechy w ogóle, ale szczególnie jeżeli chodzi o wymogi, jakie można postawić wobec sędziów. Nie od każdego los wymaga, aby udowodnił, że jest niezłomny, inaczej jest z przyzwoitością, która ma wymiar bardziej uniwersalny

— zaznaczył.

CZYTAJ TEŻ:

— Kolenda-Zaleska zaprosiła sędziego Kapińskiego do TVN24. Już na wstępie obraziła swojego gościa! Wygłosiła formułkę o neo-KRS

— RPO szczerze o powołaniu neo-Prokuratora Krajowego: Moim zdaniem wątpliwości są. Nominacja wymaga spełnienia przesłanek

— TYLKO U NAS. Walka o „praworządność” była jednym wielkim oszustwem. Milewski: Dali się omamić tym KOD-ziarskim bełkotem

maz/PAP/Youtube/KPRM/X