Z powodu zaniedbań w edukacji dziś wychowują się kolejne pokolenia Niemców, żyjących w nieświadomości skali niemieckich zbrodni z czasów II wojny światowej, których nie da się zawęzić do Holokaustu i działań nazistów, ignorując szerokie społeczne poparcie, jakim się cieszyli - oświadczył prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki.

Zaniedbania w niemieckiej edukacji i polityce historycznej

Taki stan rzeczy jest efektem zaniedbań w niemieckiej edukacji i - szerzej - „krótkowzrocznej polityki historycznej Berlina, w której mieszają się puste gesty, samozadowolenie i sztuczne oddzielanie Niemców od nazistów” - ocenia Nawrocki w artykule opublikowanym w poniedziałek w portalu Wszystko Co Najważniejsze.

Zaznacza, że taka postawa uniemożliwia „głębsze spojrzenie na własną winę” i autentyczny dialog z Polską, którego należy wymagać od państwa sojuszniczego, które zarazem „aspiruje do roli lidera zjednoczonej Europy”.

Dominującym stanowiskiem w niemieckiej świadomości historycznej jest oparta na samozadowoleniu postawa „nie mamy sobie nic do zarzucenia”

— opisuje polski historyk, powołując się na sondaż dla tygodnika „Die Zeit” z 2020 r., w którym ponad dwie trzecie Niemców zgodziło się z twierdzeniem, że ich państwo „bardzo dobrze przepracowało swoją nazistowską przeszłości i może służyć innym krajom jako wzór”.

To wygodne podejście, ale nie ma wiele wspólnego z prawdą, czyli tym, że Niemcy tylko w małym stopniu rozliczyli się z II wojny światowej - podkreśla Nawrocki.

Płytka, powojenna denazyfikacja RFN

Powojenna denazyfikacja okazała się tak płytka, że jeszcze w latach 60. administracja RFN była przesiąknięta byłymi członkami NSDAP, a nawet oficerami SS. Koncerny, które za Hitlera wzbogaciły się na pracy niewolniczej, w czasach „cudu gospodarczego” mogły dalej pomnażać swoje majątki. Zbrodniarze wojenni tylko wyjątkowo trafiali w RFN lub w NRD na ławę oskarżonych. (…) Niewspółmiernie mała była też odpowiedzialność finansowa Niemiec za ogrom wojennych krzywd i zniszczeń. O reparacjach wojennych dla Polski rząd w Berlinie w ogóle nie chce dziś rozmawiać. Woli ograniczać się do deklaracji o +moralnej odpowiedzialności+, tak chętnie powtarzanych przy okazji kolejnych rocznic

— wylicza prezes IPN.

Nawrocki zestawia również cytowany wcześniej sondaż w „Die Zeit” ze statystykami historycznymi.

Według badania tygodnika, zaledwie 3 proc. Niemców przyznaje się do tego, że ich własna rodzina należała do zwolenników nazizmu. W lipcu 1932 r. w całkowicie wolnych wyborach do Reichstagu NSDAP zdobyła 37 proc. głosów; w latach 1925-45 do partii nazistowskiej wstąpiło ok. 10 mln Niemców

— przypomina historyk.

IPN przypomina Niemcom II wojnę światową

W swoim artykule prezes IPN przywołuje historię dwóch wydanych przez Instytut komiksów opowiadających o II wojnie światowej, które zostały uznane przez administrację jednego z niemieckich landów za publikacje zawierające „przerażające treści”. Książeczkom przybliżającym uczniom działania Polskiego Państwa Podziemnego i historię majora Henryka Dobrzańskiego ps. „Hubal” zarzucano też „propagowanie zakazanych symboli” ponieważ na ilustracjach były swastyki.

Oba komiksy powstały z największą starannością (…). Zablokowania ich dystrybucji w niemieckich szkołach nie da się obronić merytorycznie. Sprawa pachnie cenzurą i trudno się oprzeć wrażeniu, że nie o swastyki tu chodzi ani nie o „przerażające treści”. Raczej o strach przed dopuszczeniem nieco innej – niż dominująca w Niemczech – narracji o II wojnie światowej

— zaznacza Nawrocki.

Prezes IPN we wtorek 14 lutego otworzy w Berlinie Przystanek Historia; to prowadzone przez Instytut punkty, których głównym zadaniem jest popularyzacja wiedzy historycznej przez wykłady, debaty i wystawy. Przystanki działają w wielu miastach Polski, ale też za granicą, m.in. w Wilnie, we Lwowie, w Brukseli, Nowym Jorku, Mińsku, Dyneburgu i Londynie.

CZYTAJ TAKŻE:

— Co zwykli Niemcy wiedzą o III Rzeszy? „Świadomość zbrodni popełnionych przez ich kraj w okresie II wojny światowej jest nikła”

— Warmiński aneks do raportu ministra Arkadiusza Mularczyka. Tak dotkliwa szkoda nie może zostać zapomniana

— Prof. Musiał: Niemcy stworzyli sobie po powstaniu RFN system, który chronił zbrodniarzy przed karą. Im się udało to, co zamierzyli

— Niemcy dopiero teraz biją się w piersi. Rzecznik MS: Doszło do poważnych zaniedbań w rozliczaniu się z nazistowską przeszłością

rdm/PAP