Powtórzone wybory prezydenckie w Rumunii. W sondażach prowadzi, wspierany przez Calina Georgescu, George Simion z prawicowej AUR

Po burzliwych miesiącach związanych z anulowaniem wyborów prezydenckich Rumunia ma już listę 11 kandydatów przed powtórzoną kampanią. Pierwszy sondaż daje prowadzenie George Simionowi, politykowi rumuńskiej prawicy, który zapewnił sobie poparcie usuniętego z listy kandydatów Calina Georgescu. Pierwsza tura powtórzonych wyborów parlamentarnych w Rumunii odbędzie się 4 maja, ewentualna druga tura - 18 maja.

Wciąż czekamy na mocniejsze potwierdzenia sondażowe, ale na razie na czele jest George Simion ze Związku na rzecz Jedności Rumunów (AUR). Na przejście do drugiej tury szanse mają: popierany przez koalicję rządzącą Crin Antonescu, burmistrz Bukaresztu Nicusor Dan oraz były premier i lider socjaldemokratów Victor Ponta. Ale ważne jest to „na razie”. W poprzedniej kampanii na tym etapie niespodziewany zwycięzca pierwszej tury Calin Georgescu był nieliczącym się kandydatem

— zastrzega w rozmowie z PAP socjolog Remus Stefureac, szef ośrodka INSCOP.

Formalnie kampania wystartuje 4 kwietnia, ale lista kandydatów została już zatwierdzona, a na ulicach Bukaresztu pojawiły się pierwsze plakaty wyborcze. Największe bannery ma „kandydat establishmentu” Antonescu, popierany przez siły koalicji rządzącej. Z plakatów uśmiecha się także Elena Lasconi, która w pierwszej turze odwołanych w grudniu wyborów zdobyła drugie miejsce, oraz nowy kandydat – Nicusor Dan. Ani sztabowcy głównych polityków, ani komentatorzy nie mają jednak wątpliwości, że podobnie jak pierwsze wybory, te powtórzone nie rozstrzygną się w kampanii na ulicach miast, lecz w internecie.

Po anulowaniu wyborów przez Sąd Konstytucyjny główna intryga rumuńskiej polityki skupiała się wokół postaci Calina Georgescu - prawicowego kandydata, który niespodziewanie wysforował się na prowadzenie w listopadowej pierwszej turze, kompletnie przetasowując polityczne karty. W związku z kierowanymi wobec niego zarzutami o rzekomo nieuczciwe prowadzenie kampanii i możliwe wsparcie ze strony Rosji oczekiwano, że Georgescu nie zostanie dopuszczony do ponownego startu. Gdy kilkanaście dni temu Sąd Konstytucyjny rzeczywiście podjął taką decyzję, na jego „spadkobiercę” wybrany został właśnie Simion. Formalnie Georgescu poparł jeszcze liderkę partii POT Anamarię Gavrilę, ale ta wycofała się ze startu, gdy Sąd Konstytucyjny zatwierdził kandydaturę Simiona.

Simion na czele

Pierwsze sondaże wyraźnie wskazują na czołową pozycję Simiona (29 proc. w sondażu CURS opublikowanym w niedzielę, a przeprowadzonym w dniach 19-22 marca). Simion w kampanii posiłkuje się poparciem sojuszników spoza Rumunii – m.in. byłego premiera Mateusza Morawieckiego czy szefowej włoskiego rządu Giorgii Meloni, partnerów z europejskiej rodziny Europejskich Konserwatystów i Reformatorów (EKR).

Jak mówią rozmówcy PAP z kręgu analityków i dziennikarzy politycznych, wielką zagadką pozostaje to, jak trwały okaże się „efekt Georgescu” i czy będzie miał decydujące znaczenie w wyborach, a także czy Simion zdoła przekonać zwolenników antysystemowego polityka, że jest jego „prawowitym następcą”. W unieważnionej pierwszej turze wyborów Georgescu zdobył prawie 23, a Simion - niecałe 14 proc.

Crin Antonescu, wywodzący się z Partii Narodowo-Liberalnej (PNL), w sondażu CURS ma 22 proc. Nadzieje wiążą z nim siły proeuropejskie (koalicja socjaldemokratycznej PSD, PNL i partii rumuńskich Węgrów UDMR), ale eksperci przyznają, że stoi przed niełatwym zadaniem. Antonescu to człowiek „starych elit”, który na dodatek w ostatnich latach przebywał poza Rumunią.

Był zawsze znany jako dobry mówca i może liczyć na poparcie struktur partyjnych sił, które go popierają. Nie wiadomo jednak, jak zdyscyplinowani będą wyborcy PSD i PNL. Czy zdoła przekonać do siebie młodzież, ważny czynnik w tych wyborach? To będzie dla niego test

— mówi Stefureac.

Dobre notowania w sondażu ośrodka CURS (18 proc.) ma również startujący jako kandydat niezależny burmistrz Bukaresztu Nicusor Dan, założyciel i były lider centroprawicowej partii Związek Ocalenia Rumunii (USR). Dan, w przeszłości miejski aktywista, jako burmistrz jest oceniany umiarkowanie dobrze (w ubiegłym roku uzyskał reelekcję), chociaż większość rozmówców PAP zaznacza, że „mógł zrobić więcej”. Dan to polityczny „normals”: popiera proeuropejską politykę i transatlantyckie sojusze, nie ma na koncie głośnych skandali, konsekwentnie występował przeciwko korupcji, jest dość konserwatywny. Może się prezentować jako kandydat antysystemowy, ale raczej nie przekona do siebie wyborców zwolenników Georgescu.

Jest mocny w Bukareszcie, ale nie jest związany z żadną partią i ma bardzo słabą rozpoznawalność poza stolicą

— ocenia szef INSCOP.

„Rumuński Trump”

O poparcie antysystemowych wyborców walczy Victor Ponta, były lider PSD i były premier Rumunii, który obecnie promuje się jako rumuński „trumpista” i zapowiada, że wraz z nową amerykańską administracją „uczyni Rumunię wielką”. Ponta słynął ze skandali i kontrowersji; polityczną cenę zapłacił po tragicznym pożarze w bukareszteńskim klubie Kolektiv w 2015 r., który stał się symbolem korupcji i nadużyć rumuńskich władz.

Ponta wciąż cieszy się zaufaniem ok. 20 proc. wyborców i są ludzie, którzy zagłosują na niego po prostu dlatego, że jest Victorem Pontą. Oprócz tego liczy na wyborców PSD, którzy nie będą chcieli zagłosować na Antonescu, a także na swoje rzekome więzi z Donaldem Trumpem. Były premier chwalił się, że gościł w rezydencji Trumpa na Florydzie i grał z nim w golfa, i że był na (jego) inauguracji

— mówi socjolog.

Elena Lasconi - w przeszłości dziennikarka telewizyjna i burmistrz niewielkiej gminy Campulung, a obecnie liderka USR - w listopadzie ubiegłego roku miała w drugiej turze wyborów zmierzyć się z Georgescu (w pierwszej turze uzyskała ponad 19 proc.) i dawano jej niewielkie szanse na wygraną. Według sondażu CURS teraz może liczyć na ok. 12 proc. głosów. Polityk centroprawicy była jedną z najbardziej poszkodowanych przez unieważnienie wyborów, później jej partii nie przyjęto do koalicji rządzącej. Pozwala jej to grać „antysystemową kartą”, co daje jej pewne szanse na pozyskanie rozczarowanych wyborców, ale nie może ścigać się z Simionem czy Pontą. Opowiada się za kontynuacją tradycyjnych sojuszy i poszanowaniem wartości demokratycznych.

Debaty zadecydują?

Na listach wyborczych jest jeszcze sześcioro kandydatów, których jednak – przynajmniej na razie – nie wymienia się jako potencjalnie istotnych graczy. Są to naukowiec i były minister edukacji Daniel Funeriu, europarlamentarzysta Cristian Terhes, była posłanka, w przeszłości aktorka Lavinia Sandru, weterynarz i dziennikarz Sebastian Popescu, były oficer wywiadu Silviu Predoiu oraz inżynier John-Ion Banu, który wyemigrował z Rumunii do USA i jest opisywany przez media jako gorący zwolennik prawa do posiadania broni.

Po niespodziewanym sukcesie Georgescu i po anulowaniu w grudniu wyborów każdy dziennikarz i politolog, ale też każdy Rumun nadal próbuje zrozumieć, co się wydarzyło i co może się wydarzyć. Każdy powie pani to, co ja teraz: omawiać możemy tylko sytuację w danym momencie, a każda prognoza jest obarczona ryzykiem

— podkreśla Cristina Cileacu, dziennikarka i publicystka związana z telewizją Digi24.

Czeka nas bardzo burzliwa kampania, pełna zwrotów akcji i zapewne niezbyt ładnych zagrywek, bo każdy kandydat będzie walczyć i wszyscy mają świadomość, że do samego końca nic nie będzie przesądzone. W odróżnieniu od poprzedniej (kampanii), gdy główni kandydaci, czując się pewnie, zignorowali debaty, teraz będą one mieć duże znaczenie

— podsumowuje Stefureac.

Pierwsza tura powtórzonych wyborów parlamentarnych w Rumunii odbędzie się 4 maja, ewentualna druga tura - 18 maja.

CZYTAJ TEŻ:

— To dopiero odpowiedź! Kandydat na prezydenta Rumunii reaguje na wpis lidera PO. „Tusk dostał od Simiona w szczepionkę”

— Simion o „oznakach pełzającego autorytaryzmu”. Ziobro: Elity w UE w imię ‘demokracji walczącej’ zezwalają na każde łajdactwo

— Morawiecki wsparł w Bukareszcie kandydaturę Simiona! „Widziałem go w akcji”; „To jest najlepszy człowiek na te trudne, niestabilne czasy”

— Calin Georgescu nie może wystartować w majowych wyborach prezydenckich! Taką decyzję miał podjął Sąd Konstytucyjny Rumunii

maz/PAP