W polskiej tradycji 1 listopada (uroczystość Wszystkich Świętych) i 2 listopada (Dzień Zaduszny) są dniami zadumy i odwiedzania grobów bliskich. Wspominamy także znane postacie polskiej polityki, kultury i nauki, które odeszły w ciągu minionego roku… To m.in. Ewa Dałkowska, Elżbieta Penderecka, Barbara Skrzypek, Joanna Kołaczkowska, Stanisław Sojka, Bogusław Nizieński, bp Antoni Pacyfik Dydycz, gen. Waldemar Skrzypczak i płk Maciej Krakowian.
LISTOPAD 2024
2.11 - Tomasz Gruszecki, ekonomista i menedżer, profesor nauk ekonomicznych, szef Ministerstwa Przekształceń Własnościowych w rządzie Jana Olszewskiego (1991–92) – miał 78 lat.
10.11 - Wojciech Zieliński, chemik, profesor i rektor Politechniki Śląskiej (2002-08) – miał 86 lat.
17.11 - Tadeusz Jakubowicz, ocalały z Holokaustu, wieloletni przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie, od 2007 r. członek zarządu Jewish Community Centre - miał 85 lat.
27.11 - Zygmunt Brachmański, artysta rzeźbiarz, autor m.in. katowickich pomników Harcerzy Września i Wojciecha Korfantego – miał 88 lat.
29.11 - Krystyna Mrugalska, działaczka społeczna i pedagog, założycielka i wieloletnia prezes Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym – miała 87 lat.
30.11 - Ryszard Poznakowski, muzyk, kompozytor, aranżer; członek zespołu Trubadurzy (1969–71 i 1973–2005) – miał 78 lat.
GRUDZIEŃ 2024
6.12 - Stanisław Tym, aktor, satyryk, reżyser, współscenarzysta filmów Stanisława Barei (m.in. „Brunet wieczorową porą”, „Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz”, „Miś”) – miał 87 lat.
17.12 – Janusz Gazda, dziennikarz, krytyk filmowy, szef redakcji filmów fabularnych TVP (1973-79), kierownik literacki Zespołu Filmowego „Rondo” (1983-86), redaktor naczelny „Kwartalnika Filmowego” (1992-97), redaktor odpowiedzialny za filmy fabularne w TVP 1 (1994-2001) – miał 90 lat.
18.12 - Stanisław Cieślak, artysta muzyk, puzonista, pianista jazzowy – miał 81 lat.
22.12 - Jan Wojciech Krzyszczak, aktor teatralny i filmowy, założyciel i dyrektor Teatru Kameralnego w Lublinie – miał 82 lata.
23.12 - Wacław Gluth-Nowowiejski, dziennikarz, varsavianista, powstaniec, ostatni robinson warszawski, więzień UB (1948-53) – miał 98 lat.
31.12 - Piotr Pytlakowski, dziennikarz tygodnika „Polityka” (1997–2024), scenarzysta filmowy – miał 73 lata.
STYCZEŃ 2025
2.01 - Karol Krasnodębski, inżynier, działacz opozycji w PRL, więzień polityczny, poseł na Sejm X kadencji – miał 85 lat.
5.01 - Urszula Trawińska-Moroz, śpiewaczka operowa (sopran koloraturowy), reżyser – miała 87 lat.
6.01 - Krzysztof Sońta, nauczyciel, działacz samorządowy i polityk, poseł na Sejm VI i VII kadencji – miał 56 lat.
10.01 - Longin Pastusiak, historyk, politolog, amerykanista, poseł na Sejm I, II i III kadencji, wiceprzewodniczący SLD, marszałek Senatu V kadencji – miał 89 lat.
11.01 - Barbara Rylska, aktorka teatralna i filmowa, piosenkarka – miała 88 lat.
13.01 – Alicja Bobrowska, aktorka, spikerka telewizyjna, malarka, Miss Polonia 1957 – miała 89 lat.
13.01 - Stanisław Brudny, aktor teatralny, filmowy i dubbingowy - miał 94 lata.
14.01 - Marianna Krasnodębska, żołnierz Armii Krajowej, Sprawiedliwa wśród Narodów Świata – miała 101 lat.
17.01 - prof. Janusz Krzysztof Kozłowski, archeolog, prehistoryk, były dyrektor Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek PAU - miał 88 lat.
17.01 - prof. Barbara Szacka, socjolog, zajmowała się problematyką pamięci zbiorowej, biologicznych podstaw życia społecznego i socjologią ogólną - miała 95 lat.
21.01 – Stanisław Ciok, fotograf prasowy, fotoreporter m.in. „itd”, „Rzeczpospolitej” i „Polityki” - miał 68 lat.
29.01 - ks. Zbigniew Sobolewski, sekretarz generalny Caritas Polska (2005-12), dyrektor Dzieła Pomocy „Ad Gentes” przy Komisji Episkopatu Polski ds. Misji - miał 62 lata.
31.01 - Danuta Baszkowska, nauczycielka, założycielka i wieloletnia prezes ekumenicznego Stowarzyszenia Pokoju i Pojednania „Effatha” – miała 84 lata.
LUTY 2025
1.02 - Wojciech Trzciński, muzyk, kompozytor muzyki rozrywkowej, filmowej i teatralnej, dyrygent, producent muzyczny, założyciel warszawskiej „Fabryki Trzciny” (2003-16) – miał 75 lat.
3.02 - prof. Marian Marek Drozdowski, historyk, biografista, varsavianista - miał 93 lata.
4.02 - Emma Popik, pisarka, autorka fantastyki naukowej oraz baśni dla dzieci – miała 78 lat.
5.02 – Mieczysław Buczkowski, lekarz internista, uczestnik Powstania Warszawskiego – miał 101 lat.
8.02 - prof. Jadwiga Puzynina, językoznawczyni, badaczka literatury, nauczyciel akademicki - miała 97 lat.
10.02 - prof. Wojciech Dziembowski, astrofizyk, twórca polskiej szkoły asterosejsmologii - miał 85 lat.
15.02 - prof. Włodzimierz Kiernożycki, inżynier, wykładowca akademicki, współtwórca Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego - miał 73 lata.
16.02 - Andrzej Potocki, polityk, poseł na Sejm I kadencji, wiceprzewodniczący Europejskiej Partii Demokratycznej (2012–23) – miał 60 lat.
17.02 – prof. Krystyna Daszkiewicz, prawniczka, zajmująca się m.in. problematyką odpowiedzialności za niemieckie zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości, zbrodnie ustrojów totalitarnych, a także sprawą uprowadzenia i zamordowania ks. Jerzego Popiełuszki – miała 100 lat.
18.02 - Andrzej Strupczewski, ekspert ds. bezpieczeństwa jądrowego Komisji Europejskiej i Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, wiceprezes Stowarzyszenia Ekologów na rzecz Energii Nuklearnej SEREN, rzecznik ds. energetyki jądrowej NCBJ w Świerku - miał 88 lat.
19.02 - prof. Jan Krysiński, naukowiec specjalizujący się w mechanice płynów i badaniach maszyn przepływowych, rektor Politechniki Łódzkiej (1990–96 i 2002–08) - miał 89 lat.
24.02 - Zdzisław Tranda, biskup Kościoła Ewangelicko-Reformowanego (1978-2002) - miał 100 lat.
25.02 - ks. bp Kazimierz Romaniuk, pierwszy ordynariusz diecezji warszawsko-praskiej (1992-2004), autor pierwszego od 400 lat przekładu Biblii z języków oryginalnych na język polski dokonanego przez jednego tłumacza - miał 97 lat.
25.02 - Janusz Roszkowski, dziennikarz, prezes PAP (1971-86), działacz PZPR, ambasador w Danii (1989–91) - miał 96 lat.
27.02 - prof. Stanisław Gebhardt, polityk, działacz społeczny, ekonomista; żołnierz AK, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych, przewodniczący Rady Programowej Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego (2020-24), Kawaler Orderu Orła Białego – miał 96 lat.
MARZEC 2025
3.03 - Zbigniew Eysmont, polityk, artysta, plastyk, minister-członek Rady Ministrów (1992-93), poseł na Sejm I i III kadencji – miał 75 lat.
6.03 - Krzysztof Kononowicz, działacz polityczny i samorządowy, aktywista lokalny i wideobloger – miał 62 lata.
10.03 - Krystyna Grochowska, wokalistka, członkini zespołu Alibabki – miała 82 lata.
11.03 - Witold Tomczak, lekarz, poseł na Sejm III i IV kadencji, europoseł (2004–09) – miał 67 lat.
12.03 - Jolanta Popiołek, pedagog, senator V kadencji z ramienia SLD - miała 77 lat.
15.03 - Barbara Skrzypek, współpracowniczka prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego, członek zarządów spółki „Srebrna” i Instytutu im. Lecha Kaczyńskiego – miała 66 lat.
22.03 - prof. Łukasz Turski, fizyk, popularyzator nauki, publicysta, związany z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN i Centrum Nauki Kopernik - miał 82 lata.
24.03 - Bożena Wahl, malarka, działaczka społeczna – miała 92 lata.
25.03 - Danuta Ćirlić-Straszyńska, dziennikarka, tłumaczka literatury serbskiej, chorwackiej i bośniackiej - miała 94 lata.
25.03 - Jadwiga Gawrych, muzyk, perkusistka, Sprawiedliwa wśród Narodów Świata – miała 93 lata.
KWIECIEŃ 2025
5.04 – prof. Karol Karski, teolog ewangelicki, działacz ekumeniczny, prorektor Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie – miał 84 lata.
12.04 - Anna Mieszczanek, dziennikarka, publicystka, animatorka społeczna, reporterka, autorka książek (m.in. „Dzień bez Teleranka” i „Przedwojenni. Zawsze był jakiś dwór”) - miała 70 lat.
12.04 - o. prof. Jan Andrzej Kłoczowski, dominikanin, filozof, duszpasterz Studenckiego Komitetu Solidarności, członek Prezydium Komitetu Nauk Filozoficznych PAN - miał 87 lat.
14.04 – bp Piotr Turzyński, biskup pomocniczy diecezji radomskiej i delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej - miał 60 lat.
20.04 - Irena Senderska-Rzońca, Sprawiedliwa wśród Narodów Świata - miała 94 lata.
23.04 - Leszek Kopeć, producent filmowy, dyr. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, Gdyńskiej Szkoły Filmowej i prezes Pomorskiej Fundacji Filmowej w Gdyni – miał 73 lata.
28.04 - Jan Wołosz, bibliotekarz, redaktor, wicedyrektor Biblioteki Narodowej (1991-98), przewodniczący Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich (2001–05) – miał 88 lat.
MAJ 2025
10.05 – prof. Janusz Witkowski, ekonomista, nauczyciel akademicki, specjalista z zakresu demografii i polityki społecznej, wiceprezes (1996–2011) i prezes (2011-16) Głównego Urzędu Statystycznego – miał 79 lat.
13.05 - Janusz Jagucki, biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego (2001-10) - miał 78 lat.
14.05 - Aleksander Łodzia-Kobyliński, pieśniarz, gitarzysta, kompozytor, bard krakowskiego Półwsia Zwierzynieckiego, autor muzyki do hymnu KS Cracovia – miał 89 lat.
16.05 - Jadwiga Rappé, śpiewaczka, solistka, pedagog – miała 73 lata.
18.05 - Bogusław Nizieński, prawnik, żołnierz AK i Narodowej Organizacji Wojskowej, opozycjonista w PRL, sędzia Sądu Najwyższego (1990-98), pierwszy Rzecznik Interesu Publicznego (1999-2004), Kawaler Orderu Orła Białego – miał 97 lat.
21.05 – prof. Włodzimierz Pawluczuk, antropolog, badacz kultury ludowej, religioznawca, nauczyciel akademicki, publicysta, pisarz – miał 90 lat.
29.05 - Alicja Schnepf, Sprawiedliwa wśród Narodów Świata – miała 94 lata.
CZERWIEC 2025
3.06 – Ryszard Wójcik, dziennikarz, reportażysta, reżyser filmów dokumentalnych – miał 90 lat.
6.06 - Marcin Ziębiński, reżyser filmowy i telewizyjny (m. in. „Kiedy rozum śpi”, „Dublerzy”, „Bank nie z tej ziemi”), scenarzysta, aktor – miał 57 lat.
7.06 - Edward Szymański, poseł na Sejm PRL (1976-89) z ramienia PZPR, podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP (1996-2005) – miał 88 lat.
8.06 – Ewa Dałkowska, aktorka teatralna, radiowa i filmowa – miała 78 lat.
13.06 - Piotr Nowina-Konopka, ekonomista, nauczyciel akademicki, rzecznik prasowy Lecha Wałęsy (1982-89), minister stanu w Kancelarii Prezydenta RP (1989-90), poseł na Sejm I, II i III kadencji, ambasador RP przy Stolicy Apostolskiej (2013–16) – miał 76 lat.
15.06 - Maria Leśnikowska-Pietrasik, dziennikarka „Kuriera Polskiego”, „Super Expressu” i „Życia” - miała 76 lat.
21.06 - Danuta Kobylińska-Walas, pierwsza Polka z uprawnieniami kapitana Żeglugi Wielkiej – miała 95 lat.
21.06 - Jarosław Klejnocki, pisarz, poeta, eseista, krytyk literacki, nauczyciel akademicki, dyr. Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie (2010–24) – miał 61 lat.
LIPIEC 2025
6.07 – prof. Jan Górecki, ekonomista, członek PAN, rektor SGGW (1990-96), ambasador RP w Danii (1997-2001) – miał 90 lat.
8.07 – bp Władysław Bobowski, biskup pomocniczy senior diecezji tarnowskiej - miał 93 lata
11.07 - Jolanta Darczewska, politolog, tłumaczka, znawczyni problematyki bezpieczeństwa obszaru posowieckiego, dyr. Ośrodka Studiów Wschodnich w Warszawie (2007–11) – miała 75 lat.
12.07 - Janusz Wiśniewski, reżyser teatralny, scenograf, autor plakatów, dyr. Teatru Nowego w Poznaniu (2003–11) - miał 76 lat.
13.07 – prof. Edmund Przegaliński, neuropsychofarmakolog, członek PAN i PAU, dyr. Instytutu Farmakologii PAN (1993–2007) – miał 87 lat.
14.07 - Tadeusz Rolke, artysta fotografik, prekursor polskiej fotografii reportażowej – miał 96 lat.
15.07 – prof. Wojciech Kurpik, konserwator dzieł sztuki, rektor ASP w Warszawie (1996–99) – miał 94 lata.
16.07 - Leon Kłonica, inżynier, minister rolnictwa (1977–81), poseł na Sejm PRL VII kadencji, członek PZPR – miał 95 lat.
17.07 - Joanna Kołaczkowska, aktorka kabaretowa i teatralna, autorka tekstów, prezenterka radiowa – miała 59 lat.
18.07 - Michał Bałasz, architekt, autor projektów świątyń katolickich i prawosławnych na Podlasiu – miał 102 lata.
19.07 - Ryszard Olesiński, muzyk, gitarzysta, kompozytor, członek grupy Maanam – miał 71 lat.
20.07 - Urszula Kozioł, poetka, pisarka, felietonistka, autorka dramatów – miała 94 lata.
21.07 - Waldemar Skrzypczak, żołnierz, generał broni Sił Zbrojnych RP, dowódca Wojsk Lądowych (2006-09) – miał 69 lat.
27.07 - Jerzy Sztwiertnia, reżyser i scenarzysta filmowy – miał 78 lat.
30.07 - prof. Jerzy Makarczyk, prawnik, wiceminister spraw zagranicznych (1989–92), pierwszy polski sędzia w Europejskim Trybunale Praw Człowieka (1992–2002) i Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej (2004–09) – miał 87 lat.
31.07 - Halina Jędrzejewska, lekarka, działaczka kombatancka, łączniczka AK, sanitariuszka w Powstaniu Warszawskim, prezes Związku Powstańców Warszawskich – miała 98 lat.
SIERPIEŃ 2025
3.08 - Jadwiga Morawiecka – chemik, działaczka opozycyjna w PRL, żona Kornela i matka Mateusza Morawieckich – miała 95 lat.
11.08 – Jerzy Dziewulski, milicjant i policjant, antyterrorysta, poseł na Sejm RP z ramienia Polskiej Partii Przyjaciół Piwa (1991) i SLD (1993-2005) – miał 91 lat.
12.08 – prof. Andrzej Werner, krytyk literacki i filmowy, historyk literatury, współpracownik drugiego obiegu wydawniczego w PRL, pracownik Instytutu Badań Literackich PAN – miał 84 lata.
13.08 - Jacek Śliwczyński, muzyk, basista, członek zespołów T. Love (1983-89) i Sztywny Pal Azji (2008-11), fotograf – miał 59 lat.
13.08 – bp Marian Błażej Kruszyłowicz, franciszkanin, biskup pomocniczy archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej (1990-2013) - miał 89 lat.
20.08 - Marcel Łoziński, reżyser filmów dokumentalnych (m.in. „Jak żyć”, „Próba mikrofonu”, „89 mm od Europy”) – miał 85 lat
20.08 – abp Józef Kowalczyk, nuncjusz apostolski w Polsce (1989-2010), arcybiskup gnieźnieński, prymas Polski (2010-14) - miał 86 lat.
21.08 - Stanisław Sojka, wokalista jazzowy i popowy, pianista, gitarzysta, skrzypek, kompozytor, aranżer – miał 66 lat.
22.08 - Piotr Pacholski, członek Niezależnego Zrzeszenia Studentów, działacz Solidarności Walczącej i Ligi Republikańskiej, współzałożyciel Telewizji RTL7 oraz Telewizji Puls - miał 59 lat.
28.08 – bp Jan Szkodoń, biskup pomocniczy senior archidiecezji krakowskiej - miał 78 lat.
28.08 - płk Maciej Krakowian, pilot wojskowy, lider zespołu akrobatycznego F16 Tiger Demo Team; szef sekcji szkolenia lotniczego Grupy Działań Lotniczych w 31. Bazie Lotnictwa Taktycznego; zginął podczas lotu treningowego do pokazów lotniczych Air Show Radom 2025 – miał 35 lat.
WRZESIEŃ 2025
5.09 - Katarzyna Stoparczyk, dziennikarka radiowa i telewizyjna – miała 55 lat.
14.09 – bp Antoni Pacyfik Dydycz, biskup senior diecezji drohiczyńskiej - miał 87 lat.
17.09 – Stanisław Szostak, żołnierz AK na Wileńszczyźnie, aresztowany przez NKWD - po ucieczce Żołnierz Wyklęty, więzień stalinowski – miał 100 lat.
22.09 – ks. Stanisław Kardasz, duchowny rzymskokatolicki, opozycjonista w PRL, ratownik GOPR, himalaista (uczestnik wypraw wysokogórskich m.in. na Noszak, Mt. Everest, podczas których odprawiał msze św. na wysokości 7 tys. m) – miał 88 lat.
24.09 – Lesław Ciesiółka, dziennikarz, redaktor, wykładowca UAM w Poznaniu – miał 70 lat.
30.09 - Rajmund Jarosz, aktor Starego Teatru w Krakowie (1969-2008), współzałożyciel Piwnicy pod Baranami, występował w spektaklach Tadeusza Kantora – miał 90 lat.
PAŹDZIERNIK 2025
3.10 - Teresa Kramarska, piosenkarka, aktorka teatralna i telewizyjna, artystka kabaretowa, parodystka, współautorka „Wesołych Wykładów o Piosence Polskiej” dla Uniwersytetów Trzeciego Wieku – miała 83 lata.
10.10 - Mirosław Chojecki, chemik, opozycjonista w PRL (członek Komitetu Obrony Robotników, współtwórca niezależnego ruchu wydawniczego w PRL, współorganizator Niezależnej Oficyny Wydawniczej), producent filmowy, Kawaler Orderu Orła Białego – miał 76 lat.
10.10 – prof. Adam Strzembosz, prawnik, sędzia, nauczyciel akademicki wiceminister sprawiedliwości (1989-90), pierwszy prezes Sądu Najwyższego (1990-98), przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa (1994-98) – miał 95 lat.
11.10 - Katarzyna Zachwatowicz-Jasieńska, śpiewaczka (mezzosopran), nauczycielka – miała 93 lata.
12.10 - Teresa Gaj, sanitariuszka Armii Krajowej, Żołnierz Niezłomny, wybitny lekarz, była narzeczona „Zapory”, miała 99 lat.
17.10 - Andrzej Mrożewski, aktor teatralny i filmowy, dyrektor Teatru Satyry „Maszkaron” w Krakowie (1990-94) – miał 85 lat.
19.10 - Andrzej Paweł Kołakowski, pieśniarz, poeta, publicysta, nauczyciel akademicki, działacz opozycyjny w PRL – miał 61 lat.
21.10 - dr hab. Zbigniew Pilarczyk, historyk wojskowości, profesor UAM - miał 75 lat.
21.10 - Stanisław Esden-Tempski, poeta, prozaik, publicysta – miał 73 lata.
24.10 - Maciej Karpiński, prozaik, dramaturg, scenarzysta filmowy, krytyk literacki i teatralny, pedagog – miał 74 lata.
31.10 - Elżbieta Penderecka, mecenas kultury, promotorka muzyki, inicjatorka festiwali muzycznych, żona kompozytora Krzysztofa Pendereckiego - miała 78 lat.
31.10 - Jan Turnau, publicysta, teolog, działacz na rzecz ekumenizmu, publicysta „GW” - miał 92 lata.
CZYTAJ TAKŻE:
olnk/PAP/wPolityce.pl
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/polityka/744642-odeszli-wspominamy-postacie-z-polityki-kultury-i-nauki
Dziękujemy za przeczytanie artykułu!
Najważniejsze teksty publicystyczne i analityczne w jednym miejscu! Dołącz do Premium+. Pamiętaj, możesz oglądać naszą telewizję na wPolsce24. Buduj z nami niezależne media na wesprzyj.wpolsce24.
