Tekst projektu ustawy o jawności życia publicznego opublikowało Rządowe Centrum Legislacji; resorty mają czas do 2 listopada, by przedstawić swoje opinie o przepisach, które mają wzmocnić transparentność państwa. Ustawa ma obowiązywać od 1 stycznia 2018 r.

Projekt przewiduje obowiązek prowadzenia jawnego ogłaszanego w BIP lub na stronach internetowych, rejestru umów cywilnoprawnych. Obowiązek ten będzie spoczywał na jednostkach sektora finansów publicznych, przedsiębiorstwach państwowych, instytutach badawczych oraz spółkach zobowiązanych, tzn. takich, w których udział Skarbu Państwa lub samorządu wynosi ponad 10 procent.

CZYTAJ TAKŻE: #Jawność. Znamy założenia ustawy Kamińskiego i Wąsika - to projekt uzdrawiający życie publiczne. A przy tym propaństwowy

Projekt reguluje też statusu sygnalisty, tj. osoby zgłaszającej wiarygodne informacje o podejrzeniu popełnienia przestępstwa korupcyjnego dotyczące urzędu lub przedsiębiorstwa, w którym lub dla którego, świadczy pracę. Osoba, której prokurator przyzna taki status, uzyska od państwa ochronę i pomoc prawną polegającą m.in. na ochronie zawodowej oraz prawnej.

Projekt wprowadza nowy, jednakowy dla wszystkim wzór oświadczenia majątkowego. Wszystkie oświadczenia będą jawne i publikowane w BIP, poza oświadczeniami funkcjonariuszy służb. Rozszerzeniu ulegnie katalog osób zobowiązanych do złożenia oświadczenia majątkowego.

Projekt przewiduje obowiązek przygotowania i stosowania wewnętrznych procedur antykorupcyjnych w jednostkach sektora publicznego oraz w co najmniej średnich przedsiębiorstwach.

Kiedy osobie działającej w imieniu lub na rzecz przedsiębiorcy, albo urzędnikowi, prokurator postawi zarzut korupcyjny, CBA będzie mogło przeprowadzić kontrolę procedur antykorupcyjnych u przedsiębiorcy lub w jednostce sektora publicznego. Brak procedur lub ich fasadowość będzie karana.

Według projektu liczba osób zobowiązanych do składania oświadczeń majątkowych wzrośnie z obecnych 500 tys. do 830 tys.

Założenia projektu przedstawili w poniedziałek minister koordynator służb specjalnych Mariusz Kamiński i jego zastępca Maciej Wąsik. Kamiński zapowiedział, że ustawa, która ma obwiązywać już od nowego roku, będzie zawierać obowiązek wprowadzenia wewnętrznych procedur antykorupcyjnych w sektorze publicznym oraz w średnich i większych firmach

Tekst projektu ze stron RCL liczy 54 strony i 132 artykuły. Projekt przewiduje, że ustawa ma wejść w życie w 2017 r.; nie jest jednak wpisany i sprecyzowany konkretny dzień jej wejścia w życie. Natomiast w ocenie skutków regulacji projektu zaznaczono, że ustawa winna wejść w życie - zacząć obowiązywać z dniem 1 stycznia 2018 r.

Projekt przewiduje rozszerzenie katalogu informacji umieszczanych w BIP. Podmioty zobowiązane będą tam umieszczać informacje o obciążeniach majątku Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego, informacje o dochodach i wydatkach budżetu państwa oraz jst.

Znajdą się tam też informacje o umorzeniach i ulgach w spłacie zobowiązań podatkowych oraz innych należności budżetowych; informacje dotyczące wydatków ze służbowych kart płatniczych dokonywanych przez osoby pełniące funkcje publiczne w związku z pełnieniem tych funkcji. Będzie też obowiązek prowadzenia rejestru umów cywilnoprawnych na rzecz podmiotów publicznych, których przedmiotem jest dostawa towarów, świadczenie usług oraz wykonywanie robót budowlanych.

Projekt zakłada, że jawne i dostępne są m.in. posiedzenia pochodzących z powszechnych wyborów kolegialnych organów władzy publicznej oraz jednostek pomocniczych jednostek samorządu terytorialnego. Jak podkreślono, ograniczenie dostępu do posiedzeń tych organów z przyczyn lokalowych lub technicznych „nie może prowadzić do nieuzasadnionego zapewnienia dostępu tylko wybranym podmiotom”. Przebieg ich obrad ma być utrwalany poprzez rejestrację obrazu i dźwięku.

W OSR zapisano, że nowe oświadczenia majątkowe będą skuteczniejsze, jako narzędzie przeciwdziałania korupcji przez doprecyzowanie ich treści. Według szacunków CBA obecnie ok. 500 tys. osób w Polsce zobowiązanych jest do składania oświadczeń majątkowych. Po wprowadzeniu nowych zasad będzie ich więcej o 330 tys. - szacują autorzy projektu.

Katalog funkcji, których pełnienie wiąże się z obowiązkiem złożenia oświadczenia liczy 108 pozycji. Oprócz pracowników urzędów państwowych oświadczenia będą składać m.in. pracownicy sądów, notariusze, kuratorzy sądowi, asesorzy komorniczy, pracownicy Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego oraz te osoby, które pełnią funkcje centralnych organów administracji rządowej, członkowie tych organów i kierownicy jednostek sektora finansów publicznych.

Projekt rozszerzając katalog osób, które mają składać oświadczenia wylicza szczegółowo te funkcje. W przypadku zamówień publicznych do złożenia oświadczenia będą zobowiązani: zamawiający, kierownik zamawiającego, członek komisji przetargowej, osoba przygotowująca specyfikację istotnych warunków zamówienia lub opis przedmiotu zamówienia a także biegły.

Projekt precyzuje też komu będzie składało się oświadczenia - np. w cywilnych i wojskowych służbach specjalnych szefowie i ich zastępcy złożą je ministrowi koordynatorowi służb specjalnych, lub premierowi, jeśli minister koordynator nie został powołany. Prezydent RP jak obecnie swoje oświadczenie złoży Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego, a ten, oraz pozostali prezesi SN - prezydentowi.

Organy dokonujące analizy oświadczenia majątkowego, gdy będą mieli co do niego uzasadnione wątpliwości przekazują je do CBA. Kontrolę rzetelności i prawdziwości oświadczeń majątkowych przeprowadza CBA. W razie wątpliwości co do źródeł dochodu lub pochodzenia majątku oświadczenie będzie trafiało do urzędu skarbowego. Oświadczenia mają być przechowywane przez 6 lat od końca roku, w którym je złożono.

W oświadczeniach ma się też pojawić informacja o posiadanych polisach ubezpieczeniowych, a także o możliwości dysponowania zasobami finansowymi innych podmiotów. Według projektodawców ustawa zwiększy prewencję antykorupcyjną w domenie publicznej. Urealni też mechanizmy kontroli składanych oświadczeń majątkowych i doprowadzi do obniżenia poziomu korupcji.

Czytaj dalej na następnej stronie ===>