Wątpliwości te pogłębia wypowiedź Premiera NRD Otto Grotewohla w dniu 25 sierpnia 1953 roku na nadzwyczajnym posiedzeniu Parlamentu NRD (niem. Volkskammer), który powiedział, że „ (…) w dniu wczorajszym (…)” rząd PRL podjął uchwałę uznającą i popierającą decyzję ZSRR. Zacytował on wówczas pełny tekst oświadczenia rządu PRL (załącznik nr 8).
Jedyny oryginalny, sporządzony w języku polskim, tekst Oświadczenia rządu PRL z 1953 roku (załącznik nr 6), rozpoczyna się od zdania „OBIAD WYDANY PRZEZ G. M. MALENKOWA NA CZESC DELEGACJI RZADOWEJ NRD.” Potem następuje tytuł i tekst Oświadczenia z wieloma błędami (np. UCZNIC, MILUJACZYCH, WIESC, MILUJACZYCH, POEZIETE, NIEZBEDNACH). Wymaga podkreślenia, iż również w nagłówku napisanym po niemiecku w w/w dokumencie występują błędy.
Powstaje pytanie, czy tekst ten został już napisany podczas pobytu delegacji NRD w Moskwie, gdyż to tam właśnie miał miejsce obiad wydany przez Przewodniczącego Rady Ministrów ZSRR G. M. Malenkowa.
Wniosek: Wskazanym byłoby, aby zbadać dokładnie okoliczności powzięcia uchwały Rady Ministrów odnośnie Oświadczenia rządu PRL, poprzez kwerendę archiwalną w Warszawie jak i w Moskwie (prywatne archiwum Malenkowa?).
- Dokumenty dotyczące 1970 roku
Prawie wszystkie przesłanki wskazują na to, że polska delegacja biorąca udział w przebiegu rokowań nad układem pomiędzy rządem PRL-RFN o normalizacji stosunków nie stwierdziła, że oświadczenie rządu PRL z 1953 roku dotyczące zrzeczenia się dalszych reparacji wobec Niemiec jako całości jest ważne i obowiązuje.
Ekspertyza Wydziału Prawnego (V2) MSZ RFN z dnia 4 lutego 1970 roku, odnośnie problematyki zadośćuczynienia w stosunkach polsko-niemieckich (załącznik nr 10) zawiera na stronie 6 – tej stwierdzenie, że Polska zrzekła się reparacji wobec NRD.
Dopiero w ekspertyzie Wydziału Prawnego (V7) MSZ RFN z dnia 16 kwietnia 1970 roku, odnośnie problematyki reparacji w stosunkach polsko-niemieckich (załącznik nr 11) nastąpiła zmiana stanowiska (s. 2). Jednak pomimo powyższej zmiany stanowiska, w projekcie układu pomiędzy rządem PRL-RFN o normalizacji stosunków z dnia 22 kwietnia 1970 roku (załącznik nr 12) znajdujemy zapis o wzajemnym zrzeczeniu się roszczeń materialnych przez obydwie strony układu (s. 6).
Projekt odpowiedzi na zapytanie posła Haase z dnia 19 maja 1970 roku (załącznik nr 13) wskazuje jednak na to, iż strona niemiecka liczyła się z podniesieniem roszczeń reparacyjnych przez Polskę.
Potwierdza to także stanowisko podreferatu II A 5 (Wydział Polityczny MSZ RFN) w sprawie rozmów polsko – niemieckich z dnia 27 maja 1970 roku (załącznik nr 14).
Projekt układu pomiędzy rządem PRL-RFN o normalizacji stosunków z dnia 10 czerwca 1970 roku (załącznik nr 15) nie zawiera już zapisu o obustronnym zrzeczeniu się roszczeń materialnych wynikających z II-giej Wojny Światowej. Jednakże uwagi skierowane do Sekretarza Stanu MSZ RFN, dotyczące rozmów polsko – niemieckich z dnia 21 października 1970 roku (załącznik nr 16) podkreślają, że zrzeczenie się reparacji przez rząd PRL w 1953 roku powinno zostać powtórzone.
Dlatego logiczną konsekwencją tego żądania było stanowisko Wydziału Politycznego do Wydziału Prawnego MSZ RFN, dotyczące konsekwencji prawno majątkowych układu pomiędzy rządem PRL – RFN z dnia 23 października 1970 roku (załącznik nr 17), w którym jest mowa o tym, że strona polska potwierdziła, iż zrzeknie się świadczeń reparacyjnych zgodnie z jej oświadczeniem złożonym w 1953 roku.
Również w uwagach z dnia 26 października 1970 roku skierowanych do Ministra MSZ w sprawie wspólnego posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych Bundestagu i Bundesratu mającego się odbyć w dniu 28 października 1970 roku, dotyczącego stanu stosunków polsko – niemieckich (załącznik nr 18) stwierdza się konieczność ponownego potwierdzenia przez Polskę zrzeczenia się reparacji (s. 5).
Ciąg dalszy na następnej stronie.
Drukujesz tylko jedną stronę artykułu. Aby wydrukować wszystkie strony, kliknij w przycisk "Drukuj" znajdujący się na początku artykułu.
Wątpliwości te pogłębia wypowiedź Premiera NRD Otto Grotewohla w dniu 25 sierpnia 1953 roku na nadzwyczajnym posiedzeniu Parlamentu NRD (niem. Volkskammer), który powiedział, że „ (…) w dniu wczorajszym (…)” rząd PRL podjął uchwałę uznającą i popierającą decyzję ZSRR. Zacytował on wówczas pełny tekst oświadczenia rządu PRL (załącznik nr 8).
Jedyny oryginalny, sporządzony w języku polskim, tekst Oświadczenia rządu PRL z 1953 roku (załącznik nr 6), rozpoczyna się od zdania „OBIAD WYDANY PRZEZ G. M. MALENKOWA NA CZESC DELEGACJI RZADOWEJ NRD.” Potem następuje tytuł i tekst Oświadczenia z wieloma błędami (np. UCZNIC, MILUJACZYCH, WIESC, MILUJACZYCH, POEZIETE, NIEZBEDNACH). Wymaga podkreślenia, iż również w nagłówku napisanym po niemiecku w w/w dokumencie występują błędy.
Powstaje pytanie, czy tekst ten został już napisany podczas pobytu delegacji NRD w Moskwie, gdyż to tam właśnie miał miejsce obiad wydany przez Przewodniczącego Rady Ministrów ZSRR G. M. Malenkowa.
Wniosek: Wskazanym byłoby, aby zbadać dokładnie okoliczności powzięcia uchwały Rady Ministrów odnośnie Oświadczenia rządu PRL, poprzez kwerendę archiwalną w Warszawie jak i w Moskwie (prywatne archiwum Malenkowa?).
- Dokumenty dotyczące 1970 roku
Prawie wszystkie przesłanki wskazują na to, że polska delegacja biorąca udział w przebiegu rokowań nad układem pomiędzy rządem PRL-RFN o normalizacji stosunków nie stwierdziła, że oświadczenie rządu PRL z 1953 roku dotyczące zrzeczenia się dalszych reparacji wobec Niemiec jako całości jest ważne i obowiązuje.
Ekspertyza Wydziału Prawnego (V2) MSZ RFN z dnia 4 lutego 1970 roku, odnośnie problematyki zadośćuczynienia w stosunkach polsko-niemieckich (załącznik nr 10) zawiera na stronie 6 – tej stwierdzenie, że Polska zrzekła się reparacji wobec NRD.
Dopiero w ekspertyzie Wydziału Prawnego (V7) MSZ RFN z dnia 16 kwietnia 1970 roku, odnośnie problematyki reparacji w stosunkach polsko-niemieckich (załącznik nr 11) nastąpiła zmiana stanowiska (s. 2). Jednak pomimo powyższej zmiany stanowiska, w projekcie układu pomiędzy rządem PRL-RFN o normalizacji stosunków z dnia 22 kwietnia 1970 roku (załącznik nr 12) znajdujemy zapis o wzajemnym zrzeczeniu się roszczeń materialnych przez obydwie strony układu (s. 6).
Projekt odpowiedzi na zapytanie posła Haase z dnia 19 maja 1970 roku (załącznik nr 13) wskazuje jednak na to, iż strona niemiecka liczyła się z podniesieniem roszczeń reparacyjnych przez Polskę.
Potwierdza to także stanowisko podreferatu II A 5 (Wydział Polityczny MSZ RFN) w sprawie rozmów polsko – niemieckich z dnia 27 maja 1970 roku (załącznik nr 14).
Projekt układu pomiędzy rządem PRL-RFN o normalizacji stosunków z dnia 10 czerwca 1970 roku (załącznik nr 15) nie zawiera już zapisu o obustronnym zrzeczeniu się roszczeń materialnych wynikających z II-giej Wojny Światowej. Jednakże uwagi skierowane do Sekretarza Stanu MSZ RFN, dotyczące rozmów polsko – niemieckich z dnia 21 października 1970 roku (załącznik nr 16) podkreślają, że zrzeczenie się reparacji przez rząd PRL w 1953 roku powinno zostać powtórzone.
Dlatego logiczną konsekwencją tego żądania było stanowisko Wydziału Politycznego do Wydziału Prawnego MSZ RFN, dotyczące konsekwencji prawno majątkowych układu pomiędzy rządem PRL – RFN z dnia 23 października 1970 roku (załącznik nr 17), w którym jest mowa o tym, że strona polska potwierdziła, iż zrzeknie się świadczeń reparacyjnych zgodnie z jej oświadczeniem złożonym w 1953 roku.
Również w uwagach z dnia 26 października 1970 roku skierowanych do Ministra MSZ w sprawie wspólnego posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych Bundestagu i Bundesratu mającego się odbyć w dniu 28 października 1970 roku, dotyczącego stanu stosunków polsko – niemieckich (załącznik nr 18) stwierdza się konieczność ponownego potwierdzenia przez Polskę zrzeczenia się reparacji (s. 5).
Ciąg dalszy na następnej stronie.
Strona 3 z 4
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/polityka/282430-reparacje-wojenne-ocena-stanowiska-niemieckiego-w-sprawie-stanowiska-rzadu-prl-z-1953-roku-w-swietle-dokumentow-bedacych-w-dyspozycji-rzadu-nrf?strona=3
