Antoni Macierewicz stanął przed Sądem Wojewódzkim w Warszawie oskarżony o zdradę tajemnicy państwowej w związku z wykonaniem uchwały Sejmu RP z dnia 28 maja 1992 roku
— piszą autorzy książki „Konfidenci” opisując kulisy prac tzw. Komisji Ciemniewskiego.
Prezentujemy fragment książki „Konfidenci. Jest to część rozdziału poświęconego Komisji Ciemniewskiego, którego autorem jest Piotr Woyciechowski.
Komisja Ciemniewskiego
Sejmowa Nadzwyczajna Komisja do badania wykonywania przez Ministra Spraw Wewnętrznych uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 maja 1992 roku (potocznie zwaną uchwałą lustracyjną) została powołana w dniu 6 czerwca 1992 roku (tekst uchwały Sejmu RP opublikowano w „Monitorze Polskim” z 1992, nr 17, poz. 13).
Na mocy postanowień uchwały, która ukonstytuowała Sejmową Nadzwyczajną Komisję, zobowiązano ponadto ministra Spraw Wewnętrznych do udostępnienia Komisji oraz osobom wskazanym na wykazie sporządzonym przez ministra SW – Antoniego Macierewicza i udostępnionym Sejmowi w wykonaniu uchwały z dnia 28 maja 1992 roku – pełnej dokumentacji stanowiącej podstawę do umieszczenia tych osób na tym wykazie.
Z kolei uprawnienia Komisji były analogiczne do tych, jakimi dysponowała Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej. W przeciwieństwie do obecnego stanu prawnego, ówcześnie obowiązująca i kilkakrotnie modyfikowana w latach 1989–1991 Konstytucja PRL/RP z 22 lipca 1952 roku nie przewidywała możliwości powołania Sejmowej Komisji Śledczej, która posiadałaby uprawnienia procesowe.
W skład Komisji weszli posłowie: Ciemniewski Jerzy – przewodniczący, Dziewulski Jerzy – zastępca przewodniczącego, Serafin Władysław – zastępca przewodniczącego, Wójcik Dariusz – zastępca przewodniczącego, Abramski Paweł, Balazs Artur, Czarnecki Piotr, Fabian Jan, Gil Mieczysław, Kaczyński Lech, Klimczak Feliks, Koczwara Marek, Lewandowski Mirosław, Lityński Jan, Pastuszewski Stefan, Piątkowski Jan, Piechowicz Adam, Pietrzyk Alojzy, Pruchno-Wróblewski Lech, Siemiątkowski Zbigniew, Strzelecki Henryk, Szmajdziński Jerzy, Taylor Jacek, Zając Stanisław, Zalewski Maciej, Zemke Janusz.
Swoją działalność Komisja (potocznie nazywana „Komisją Ciemniewskiego”) zakończyła w dniu 23 lipca 1992 roku. Wynikiem prac Komisji było powstanie dwóch kategorii dokumentów. Pierwszą z nich były od początku jawne sprawozdania z prac Komisji opublikowane w drukach sejmowych nr 363 i 363A. Druga kategoria akt zawierała stenogramy z prac komisji i przesłuchań świadków oraz załączniki, które zostały utajnione na następne 20 lat i wyłączone spod udostępnienia publicznego. Dopiero w styczniu 2012 roku na mocy decyzji Szefa Kancelarii Sejmu RP powstała komisja powołana do przeglądu niejawnych materiałów archiwalnych związanych z pracami sejmowej Komisji do badania wykonywania przez Ministra Spraw Wewnętrznych uchwały Sejmu RP z dnia 28 maja 1992 roku. Zadaniem jej było dokonanie przeglądu niejawnych materiałów archiwalnych i ustalenie, czy zgodnie z obowiązującą ustawą z dnia 5 sierpnia 2010 roku o ochronie informacji niejawnych dokumenty te spełniały ustawowe przesłanki ochrony. Finalnym efektem pracy komisji miało być odtajnienie stenogramów prac Komisji Ciemniewskiego i przekazanie ich kopii do zasobów.
Wiadomo już, że w wyniku zainteresowania się autora losami akt oraz w odpowiedzi na interwencje poselskie skierowane do Prezesa IPN w sierpniu i we wrześniu 2015 roku – Instytut przygotował kopie akt Komisji Ciemniewskiego do wglądu dla zainteresowanych badaczy i historyków.
W pierwszej kolejności stwierdzić należy, że Komisja Ciemniewskiego co do zasady odstąpiła od weryfikacji zasadności umieszczenia osób figurujących na wykazie współpracowników UB i SB przekazanej przez ministra Antoniego Macierewicza Sejmowi RP w dniu 4 czerwca 1992 roku. Stało się tak wbrew podstawowemu obowiązkowi nałożonemu przez Sejm RP na Komisję oraz pomimo pełnego i nieskrępowanego dostępu członków Komisji do materiałów źródłowych UB i SB stanowiących podstawę umieszczenia konkretnych osób na wykazie.
Skład Komisji został tak skompletowany, że większość posłów, która decydowała o głównych kierunkach prac Komisji oraz kształcie przyjętego sprawozdania, była bądź zadeklarowanymi przeciwnikami lustracji lub przeciwnikami jakiekolwiek formy rozliczenia się z komunizmem, bądź wchodziła w skład koalicji parlamentarnej, która obaliła rząd premiera Jana Olszewskiego.
Do rangi symbolu urasta powołanie posła Klubu Parlamentarnego Unii Demokratycznej – Jerzego Ciemniewskiego na funkcję przewodniczącego Komisji. Ciemniewski tuż po uchwaleniu przez Sejm RP uchwały lustracyjnej w ataku histerii wybiegł z Sali Plenarnej Sejmu i przed kamerami TV w spazmatycznym tonie oświadczył, iż rzuca legitymację poselską. Zdążył także zabrać głos na mównicy sejmowej, wykrzykując, że uchwalona właśnie uchwała godzi w podstawowe prawa człowieka i wobec czego nie może uczestniczyć w dalszych pracach Sejmu. Niestety, słowa nie dotrzymał, mandatu nie złożył i pomimo utraty waloru bezstronności przyjął na siebie ciężar prowadzenia prac Nadzwyczajnej Komisji Sejmowej. Inny klubowy kolega Ciemniewskiego i jednocześnie członek Komisji – Jacek Taylor także dał się poznać jako zacięty przeciwnik lustracji. Zaraz po powzięciu przez Sejm RP uchwały lustracyjnej poseł Taylor odczytał w Sejmie w imieniu czterech klubów parlamentarnych (Polskiego Programu Gospodarczego, Kongresu Liberalno-Demokratycznego, Unii Pracy oraz Unii Demokratycznej) kuriozalne oświadczenie, w którym bezpośrednio groził wykonawcy uchwały lustracyjnej: „uchwała jest nielegalna, gdyż prawo zezwala na upoważnienie ministra do takich działań wyłącznie w drodze ustawowej. Za wykonanie tej uchwały minister spraw wewnętrznych musiałby podlegać odpowiedzialności konstytucyjnej i karnej, popełniłby przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności”. I rzeczywiście, słowa Taylora zostały zamienione w czyn, bowiem już rok później Antoni Macierewicz stanął przed Sądem Wojewódzkim w Warszawie oskarżony o zdradę tajemnicy państwowej w związku z wykonaniem uchwały Sejmu RP z dnia 28 maja 1992 roku.
Drukujesz tylko jedną stronę artykułu. Aby wydrukować wszystkie strony, kliknij w przycisk "Drukuj" znajdujący się na początku artykułu.
Antoni Macierewicz stanął przed Sądem Wojewódzkim w Warszawie oskarżony o zdradę tajemnicy państwowej w związku z wykonaniem uchwały Sejmu RP z dnia 28 maja 1992 roku
— piszą autorzy książki „Konfidenci” opisując kulisy prac tzw. Komisji Ciemniewskiego.
Prezentujemy fragment książki „Konfidenci. Jest to część rozdziału poświęconego Komisji Ciemniewskiego, którego autorem jest Piotr Woyciechowski.
Komisja Ciemniewskiego
Sejmowa Nadzwyczajna Komisja do badania wykonywania przez Ministra Spraw Wewnętrznych uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 maja 1992 roku (potocznie zwaną uchwałą lustracyjną) została powołana w dniu 6 czerwca 1992 roku (tekst uchwały Sejmu RP opublikowano w „Monitorze Polskim” z 1992, nr 17, poz. 13).
Na mocy postanowień uchwały, która ukonstytuowała Sejmową Nadzwyczajną Komisję, zobowiązano ponadto ministra Spraw Wewnętrznych do udostępnienia Komisji oraz osobom wskazanym na wykazie sporządzonym przez ministra SW – Antoniego Macierewicza i udostępnionym Sejmowi w wykonaniu uchwały z dnia 28 maja 1992 roku – pełnej dokumentacji stanowiącej podstawę do umieszczenia tych osób na tym wykazie.
Z kolei uprawnienia Komisji były analogiczne do tych, jakimi dysponowała Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej. W przeciwieństwie do obecnego stanu prawnego, ówcześnie obowiązująca i kilkakrotnie modyfikowana w latach 1989–1991 Konstytucja PRL/RP z 22 lipca 1952 roku nie przewidywała możliwości powołania Sejmowej Komisji Śledczej, która posiadałaby uprawnienia procesowe.
W skład Komisji weszli posłowie: Ciemniewski Jerzy – przewodniczący, Dziewulski Jerzy – zastępca przewodniczącego, Serafin Władysław – zastępca przewodniczącego, Wójcik Dariusz – zastępca przewodniczącego, Abramski Paweł, Balazs Artur, Czarnecki Piotr, Fabian Jan, Gil Mieczysław, Kaczyński Lech, Klimczak Feliks, Koczwara Marek, Lewandowski Mirosław, Lityński Jan, Pastuszewski Stefan, Piątkowski Jan, Piechowicz Adam, Pietrzyk Alojzy, Pruchno-Wróblewski Lech, Siemiątkowski Zbigniew, Strzelecki Henryk, Szmajdziński Jerzy, Taylor Jacek, Zając Stanisław, Zalewski Maciej, Zemke Janusz.
Swoją działalność Komisja (potocznie nazywana „Komisją Ciemniewskiego”) zakończyła w dniu 23 lipca 1992 roku. Wynikiem prac Komisji było powstanie dwóch kategorii dokumentów. Pierwszą z nich były od początku jawne sprawozdania z prac Komisji opublikowane w drukach sejmowych nr 363 i 363A. Druga kategoria akt zawierała stenogramy z prac komisji i przesłuchań świadków oraz załączniki, które zostały utajnione na następne 20 lat i wyłączone spod udostępnienia publicznego. Dopiero w styczniu 2012 roku na mocy decyzji Szefa Kancelarii Sejmu RP powstała komisja powołana do przeglądu niejawnych materiałów archiwalnych związanych z pracami sejmowej Komisji do badania wykonywania przez Ministra Spraw Wewnętrznych uchwały Sejmu RP z dnia 28 maja 1992 roku. Zadaniem jej było dokonanie przeglądu niejawnych materiałów archiwalnych i ustalenie, czy zgodnie z obowiązującą ustawą z dnia 5 sierpnia 2010 roku o ochronie informacji niejawnych dokumenty te spełniały ustawowe przesłanki ochrony. Finalnym efektem pracy komisji miało być odtajnienie stenogramów prac Komisji Ciemniewskiego i przekazanie ich kopii do zasobów.
Wiadomo już, że w wyniku zainteresowania się autora losami akt oraz w odpowiedzi na interwencje poselskie skierowane do Prezesa IPN w sierpniu i we wrześniu 2015 roku – Instytut przygotował kopie akt Komisji Ciemniewskiego do wglądu dla zainteresowanych badaczy i historyków.
W pierwszej kolejności stwierdzić należy, że Komisja Ciemniewskiego co do zasady odstąpiła od weryfikacji zasadności umieszczenia osób figurujących na wykazie współpracowników UB i SB przekazanej przez ministra Antoniego Macierewicza Sejmowi RP w dniu 4 czerwca 1992 roku. Stało się tak wbrew podstawowemu obowiązkowi nałożonemu przez Sejm RP na Komisję oraz pomimo pełnego i nieskrępowanego dostępu członków Komisji do materiałów źródłowych UB i SB stanowiących podstawę umieszczenia konkretnych osób na wykazie.
Skład Komisji został tak skompletowany, że większość posłów, która decydowała o głównych kierunkach prac Komisji oraz kształcie przyjętego sprawozdania, była bądź zadeklarowanymi przeciwnikami lustracji lub przeciwnikami jakiekolwiek formy rozliczenia się z komunizmem, bądź wchodziła w skład koalicji parlamentarnej, która obaliła rząd premiera Jana Olszewskiego.
Do rangi symbolu urasta powołanie posła Klubu Parlamentarnego Unii Demokratycznej – Jerzego Ciemniewskiego na funkcję przewodniczącego Komisji. Ciemniewski tuż po uchwaleniu przez Sejm RP uchwały lustracyjnej w ataku histerii wybiegł z Sali Plenarnej Sejmu i przed kamerami TV w spazmatycznym tonie oświadczył, iż rzuca legitymację poselską. Zdążył także zabrać głos na mównicy sejmowej, wykrzykując, że uchwalona właśnie uchwała godzi w podstawowe prawa człowieka i wobec czego nie może uczestniczyć w dalszych pracach Sejmu. Niestety, słowa nie dotrzymał, mandatu nie złożył i pomimo utraty waloru bezstronności przyjął na siebie ciężar prowadzenia prac Nadzwyczajnej Komisji Sejmowej. Inny klubowy kolega Ciemniewskiego i jednocześnie członek Komisji – Jacek Taylor także dał się poznać jako zacięty przeciwnik lustracji. Zaraz po powzięciu przez Sejm RP uchwały lustracyjnej poseł Taylor odczytał w Sejmie w imieniu czterech klubów parlamentarnych (Polskiego Programu Gospodarczego, Kongresu Liberalno-Demokratycznego, Unii Pracy oraz Unii Demokratycznej) kuriozalne oświadczenie, w którym bezpośrednio groził wykonawcy uchwały lustracyjnej: „uchwała jest nielegalna, gdyż prawo zezwala na upoważnienie ministra do takich działań wyłącznie w drodze ustawowej. Za wykonanie tej uchwały minister spraw wewnętrznych musiałby podlegać odpowiedzialności konstytucyjnej i karnej, popełniłby przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności”. I rzeczywiście, słowa Taylora zostały zamienione w czyn, bowiem już rok później Antoni Macierewicz stanął przed Sądem Wojewódzkim w Warszawie oskarżony o zdradę tajemnicy państwowej w związku z wykonaniem uchwały Sejmu RP z dnia 28 maja 1992 roku.
Strona 1 z 2
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/polityka/276137-macierewicz-przed-sadem-esbecy-chronieni-przez-prawo-sluzby-sparalizowane-przez-interesy-sb-i-sprawa-tw-bolka-w-tle-fragment-ksiazki-konfidenci?strona=1
Dziękujemy za przeczytanie artykułu!
Najważniejsze teksty publicystyczne i analityczne w jednym miejscu! Dołącz do Premium+. Pamiętaj, możesz oglądać naszą telewizję na wPolsce24. Buduj z nami niezależne media na wesprzyj.wpolsce24.
