Przywracanie stanu równowagi. "Kompetencje Prezydenta do czuwania nad przestrzeganiem Konstytucji sięgają tam, gdzie nie sięgają już kompetencje TK"

Czytaj więcej Subskrybuj 50% taniej
Sprawdź
Fot. PAP
Fot. PAP

W państwie najlepiej zaczynać od siebie. Trybunał Konstytucyjny w swym orzeczeniu z 3.XII.2015 roku (sygn. akt 34/15) sformułował szereg powszechnie obowiązujących tez i sentencji. Przypomniał, że w konstytucji- ustawie zasadniczej wskazano reguły postępowania w funkcjonowaniu poszczególnych organów władzy w państwie, ich prawa i obowiązki, których winny przestrzegać, a wartości i zasady jako duch prawa muszą być uwzględniane nie tylko w procesie stanowienia prawa, ale także w jego stosowaniu.

Odwołał się do zasady, że wszystkie organy władzy publicznej mogą działać na podstawie praw w jakie zostały wyposażone i tylko w jego granicach.

Ustosunkowując się do niekonstytucyjności art. 137 w ustawie czerwcowej pisanej pod kontrolą swoich przedstawicieli jako tzw. „negatywny ustawodawca” wyłączył tą normę jako niezgodną z zasadami demokratycznego państwa prawnego. I to wszystko co może odnieść skutek prawny w przyznanej Trybunałowi kompetencji kontroli kształtowania zupełności i niesprzeczności stanowionego prawa z konstytucją i wygaszania norm prawnych za sprzeczne z ustawą zasadniczą przez TK uznanych.

Obok swojego imperium kontrolno-orzeczniczego w konstytucyjnym podziale władz wyraził cały szereg powszechnie obowiązujących opinii, pouczeń, a także już nie tak oczywistych ocen. Jak i ta, że niekonstytucyjny, incydentalny przepis dotyczy innego trybu zgłaszania i powoływania sędziów owego Trybunału tylko za rok bieżący wkraczający w kompetencje kadencji następnego sejmu – może być wykonywany częściowo zgodnie, a częściowo niezgodnie z konstytucją. Uznał, że przepis ten jako już zrealizowany przez poprzedni Sejm tylko dlatego podlega jego kontroli orzeczniczej gdyż „nadal toczy się procedura obsadzania wygasających po dziewięcioletniej kadencji stanowisk sędziów trybunalskich” ( z ustnego uzasadnienia orzeczenia przez sędziego prof. Kielesa).

Ocena ta dotyczyła uprawnienia Sejmu do wykonania obowiązującej normy prawnej w sposób przez siebie regulowany w drodze indywidualnych decyzji powoływania nowych sędziów z chwilą wygaśnięcia mandatów poprzedników.

Niekonstytucyjny przepis wyjątkowo dyskryminował terminem zgłaszania kandydatów i ograniczeniami wiekowymi wyłonionych pospiesznie przez ustępującą większość parlamentarną kandydatów, łamiąc zasady regulaminu Sejmu i konstytucyjną zasadę dostępu do służby publicznej kandydata na sędziego trybunalskiego na równych zasadach (art.60 Konstytucji). Nadto jak ustalił następny, nowo wybrany Sejm, złamano zasadę poparcia kandydatów na sędziów uzgodnionych i zgłoszonych przez większość partyjną „trzymającą władzę” w Prezydium ustępującego Sejmu pięćdziesięcioma podpisami. Co podważało nie tylko podstawę prawną podjętych decyzji wyborczych jako niekonstytucyjną, ale czyniło samo jej procedowanie jako oparte na bezwzględnym braku ważności samego zgłoszenia kandydatów.

Te okoliczności uszły jednak uwadze TK przy formułowaniu ocen wykonywania niekonstytucyjnego przepisu przez ustępującą większość sejmową. Mało tego w swojej ocenie TK uznał, że niekonstytucyjny przepis został częściowo w zależności od czasu i  miejsca zrealizowany przez ustępujący Sejm zgodnie z Konstytucją co do trzech miejsc w Trybunale, a częściowo niezgodnie co do dwóch. Kompetencje orzecznicze TK mogą być wiążące tylko i wyłącznie co do oceny i dyspozycji kwestionowanej normy prawnej, ale nie jej wykonywania bądź korekty jej wykonywania przez uprawnionego do tego suwerena jakim jest Naród działający przez swoich upełnomocnionych w tym zakresie przedstawicieli w Sejmie. Ani to, ani żadne inne orzeczenie TK nie może niczego nakazać ani Prezydentowi ani Sejmowi w ramach realizacji ich kompetencji wynikającej z podziału władz. Są oni, jak i my wszyscy w podległości obowiązującym normom prawnym. Kompetencje TK dotyczą tylko kształtowania zupełności, zgodności i niesprzeczności systemu prawa, a nie sposobu funkcjonowania innych naczelnych organów władzy państwowej w ramach ich wyłącznej kompetencji.

12
następna strona »

Dziękujemy za przeczytanie artykułu!

Najważniejsze teksty publicystyczne i analityczne w jednym miejscu! Dołącz do Premium+. Pamiętaj, możesz oglądać naszą telewizję na wPolsce24. Buduj z nami niezależne media na wesprzyj.wpolsce24.

Zapraszamy do komentowania artykułów w mediach społecznościowych