W Kościele Katolickim rozpoczyna się Adwent – czterotygodniowy okres przygotowania do Bożego Narodzenia oraz wzmożonego oczekiwania na ostateczne przyjście Jezusa Chrystusa na końcu czasów. Poza niedzielami o świcie odprawiane są w świątyniach roraty, na które wierni przychodzą z lampionami. W parafiach organizowane są rekolekcje.

Boże Narodzenie i Paruzja

Dla chrześcijan Adwent to radosny czas przygotowania na przyjście Pana. Adwent odnosi się zarówno do naszego duchowego przygotowania na przyjście Boga w ludzkim ciele, jak i na Jego ostateczne przyjście w Jezusie na dzień Sądu nad światem.

Adwent pochodzi od łacińskiego słowa: adventus (greckie: parusia) i według myśli biblijnej oznacza przyjście lub objawienie się Tego, „który ma przyjść”, lub Tego, którego Bóg obiecał ludziom jako Zbawcę.

Wszechmogący Boże, spraw, abyśmy przez dobre uczynki przygotowali się na spotkanie przychodzącego Chrystusa, a w dniu sądu, zaliczeni do Jego wybranych, mogli posiąść Królestwo niebieskie

— napisał na początek Adwentu rzecznik KEP o. Leszek Gęsiak SJ.

Historia Adwentu

Pierwsze wzmianki o przygotowaniu chrześcijan do obchodu świąt Narodzenia Pańskiego pochodzą z 380 r. z Hiszpanii. Zgodnie z postanowieniami synodu w Saragossie wierni zachęcani byli do gorliwego gromadzenia się na modlitwie w kościołach od 17 grudnia do 6 stycznia, kiedy przypadała uroczystość Epifanii, kiedy świętowano jednocześnie cztery wydarzenia – narodzenie Jezusa, pokłon mędrców, chrzest Chrystusa w Jordanie i pierwszy cud w Kanie Galilejskiej, które obecnie rozłożone są w czasie.

W tradycji gallikańskiej Adwent miał charakter pokutny i wiązał się z praktykami postnymi jak np. abstynencja. W V w. Perpetuus, biskup Tours, wprowadził w Galii, począwszy od św. Marcina (11 listopada), do Narodzenia Pańskiego obowiązek postu w poniedziałki, środy i piątki.

Z kolei w Rzymie okres przygotowania do świąt Narodzenia Pańskiego został wprowadzony dopiero w drugiej połowie VI w. Adwent miał charakter liturgicznego przygotowania na radosne święta Narodzenia Pańskiego, ze śpiewem „Alleluja, te Deum laudamus”, z odpowiednim doborem czytań i formularzy, bez praktyk pokutnych.

Zalecenia liturgiczne dotyczące Adwentu ujednolicił w VI w. papież Grzegorz Wielki. Od tego czasu Adwent w Kościele katolickim trwa cztery niedziele i stał się okresem oczekiwania na uroczystość Bożego Narodzenia. W Polsce z homiliarzy wawelskich wynika, że w XII w. obchodzono 5 niedziel adwentowych.

Dwa akcenty

W pierwszym okresie Adwentu akcent położony jest na ostateczne przyjście Zbawiciela na końcu świata i przygotowanie do spotkania z Chrystusem Sędzią. Ostatni tydzień liturgiczny przygotowuje wiernych do świąt narodzenia Chrystusa, czyli tajemnicy wcielenia Syna Bożego.

Szaty liturgiczne

W liturgii adwentowej obowiązuje fioletowy kolor szat liturgicznych. Jako barwa powstała ze zmieszania błękitu i czerwieni, które odpowiednio wyrażają to co duchowe i to co cielesne, fiolet oznacza walkę między duchem a ciałem. Zarazem połączenie błękitu i czerwieni symbolizuje dokonane przez Wcielenie Chrystusa zjednoczenie tego co boskie i tego co ludzkie.

Jedynie w III niedzielę Adwentu – tzw. Niedzielę „Gaudete” (Radujcie się) - obowiązuje różowy kolor szat liturgicznych, który wyraża przewagę światła, a tym samym bliskość Bożego Narodzenia.

„Rorate coeli”

W czasie Adwentu, poza niedzielami, codziennie o świcie odprawiane są roraty – Msze św. poświęcone Matce Bożej, którą symbolizuje podczas liturgii biała świeca przewiązana białą bądź niebieską wstęgą. Nazwa pochodzi od pierwszego słowa łacińskiej pieśni na wejście śpiewanej w okresie Adwentu – „Rorate coeli” (Niebiosa, spuśćcie rosę). Liturgia rozpoczyna się w ciemnym kościele rozświetlanym przyniesionymi przez wiernych lampionami, które wyrażają postawę czuwania. W XIX w. w Warszawie istniało bractwo roratnie, które ze sprzedaży świec uzyskiwało fundusze na pomoc ubogim.

Jednym z elementów tego okresu w Kościele Katolickim jest wieniec adwentowy wykonany z gałązek drzewa iglastego z czterema świecami. Zwyczaj kultywowany był na początku na ziemiach polskich w rodzinach ewangelickich. W latach 20. XX w. przyjął się także w katolickich. Obecnie wieńce są częścią wystroju ołtarza. Kolejne zapalone świece przypominają o upływającym czasie i zbliżającej się uroczystości.

W Kościele Adwent rozpoczyna nowy rok liturgiczny. W Polsce jest to także początek nowego roku duszpasterskiego, który przebiega pod hasłem „Pielgrzymi nadziei”.

Świece

W ramach akcji Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom Caritas Polska przygotował 2 mln świec, które wierni w czasie Adwentu mogą nabyć w swoich parafiach. Środki z dystrybucji świec będą przeznaczone na pomoc najmłodszym z ubogich rodzin.

Niech blask wigilijnych świec rozświetli nasze stoły, a nasza pomoc będzie wsparciem dla osób, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej

— zaapelował prezydent Andrzej Duda wraz z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą, którzy od lat wspierają akcję.

olnk/PAP/ekai.pl