Papież Franciszek o reformie Kurii Rzymskiej: Nie jest celem samym w sobie, ale procesem rozwoju

NIEKTÓRE PODJĘTE KROKI

Wspomnę krótko i w sposób ograniczony o niektórych krokach podjętych w celu skonkretyzowania kryteriów wiodących i zaleceń wyrażonych przez kardynałów podczas spotkań plenarnych przed konklawe, posiedzeń COSEA, Rady Kardynałów (K 9), jak również szefów urzędów oraz innych osób i ekspertów.

• 13 kwietnia 2013 zapowiedziano powołanie Rady Kardynałów (Consilium Cardinalium Summo Pontifici) – K 8, które stało się K 9, począwszy od 1 lipca 2014 – przede wszystkim w celu doradzania papieżowi w kierowaniu Kościołem powszechnym i w innych związanych z tym zagadnieniach, a także ze szczególnym zadaniem przedstawienia propozycji rewizji konstytucji apostolskiej „Pastor Bonus”.

• Na mocy pisma odręcznego z 24 czerwca 2013 została utworzona Komisja Dotycząca Instytutu Dzieł Religijnych [IOR], aby jak najdogłębniej poznać status prawny IOR i umożliwić lepsze jego „zharmonizowanie” z „powszechną misją Stolicy Apostolskiej”. A to wszystko po to, aby „pozwolić, żeby zasady Ewangelii nasyciły również działalność natury ekonomicznej i finansowej” i aby osiągnąć pełną i uznaną przejrzystość jej operacji.

• Na mocy motu proprio z 11 lipca 2013 podjęto działania na rzecz ustalenia jurysdykcji organów sądowniczych Państwa Miasta Watykanu w dziedzinie karnej.

• Pismem odręcznym z 18 lipca 2013 została powołana do życia COSEA (Komisja Papieska Referencyjna Studium i Ukierunkowania odnośnie do Organizacji Struktury Gospodarczo-Administracyjnej) z zadaniem zbadania, przeanalizowania i zebrania informacji, we współpracy z Radą Kardynałów, by zbadać problemy organizacyjne i gospodarcze Stolicy Apostolskiej.

• Na mocy motu proprio z 8 sierpnia 2013 powstał Komitet Bezpieczeństwa Finansowego Stolicy Apostolskiej w celu zapobiegania i przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy, finansowaniu terroryzmu i rozpowszechnianiu broni masowej zagłady. To wszystko zaś po to, aby doprowadzić IOR i cały watykański system ekonomiczny do zgodnego z zasadami przyjęcia i całkowitego wypełnienia – z zaangażowaniem i rzetelnością – wszystkich międzynarodowych standardów prawnych w zakresie przejrzystości finansowej.

• Motu proprio z 15 listopada 2013 wzmocniło Urząd Informacji Finansowej (AIF) ustanowiony przez Benedykta XVI na mocy motu proprio z 30 grudnia 2010 w celu zapobiegania i przeciwdziałania działaniom nielegalnym w dziedzinie finansowej i monetarnej.

• Mocą motu proprio z 24 lutego 2014 (Fidelis Dispensator et Prudens) zostały ustanowione Sekretariat ds. Gospodarki i Rada ds. Gospodarki, zastępujące Radę 15 Kardynałów, z zadaniem uzgadniania polityki kontroli nad działalnością gospodarczą Stolicy Apostolskiej i Państwa Watykańskiego.

• To samo motu proprio (Fidelis Dispensator et Prudens) z 24 lutego 2014 ustanawiało Urząd Rewizora Generalnego (URG) jako główną jednostkę Stolicy Apostolskiej do kontrolowania (audyt) dykasterii Kurii Rzymskiej, instytucji związanych ze Stolicą Świętą – lub tych, które mają jakieś odniesienie do niej – oraz zarządu Gubernatoratu Państwa Watykańskiego.

• Na mocy pisma odręcznego z 22 marca 2014 powstała Papieska Komisji ds. Ochrony Nieletnich, aby „krzewić troskę o godność nieletnich oraz dorosłych osób niepełnosprawnych, poprzez formy i sposoby zgodne z istotą Kościoła, które uznaje się za najstosowniejsze”.

• Na mocy motu proprio z 8 lipca 2014 Sekcja Zwyczajna Administracji Dziedzictwa Stolicy Apostolskiej została przeniesiona do Sekretariatu ds. Gospodarki.

• 22 lutego 2015 zatwierdzono statuty nowych instytucji gospodarczych.

• Na mocy motu proprio z 27 czerwca 2015 powołano do życia Sekretariat ds. Komunikacji, mający za zadanie „odpowiedzieć na obecny kontekst komunikacyjny, odznaczający się obecnością i rozwojem środków cyfrowych, czynników zbieżności i interaktywnością”, jak również restrukturyzować całościowo, w toku procesu reorganizacji i jednoczenia „wszystkich instytucji, które na różne sposoby, aż po dzień dzisiejszy, zajmują się komunikowaniem”, aby „coraz lepiej odpowiadać na wymogi misji Kościoła”.

• 6 września 2016 został promulgowany statut Sekretariatu ds. Komunikacji, który wszedł w życie w październiku br.

• Mocą dwóch motu proprio z 15 sierpnia 2015 doprowadzono do reformy procesu kanonicznego w sprawach dotyczących orzeczenia nieważności małżeństwa: „Mitis et misericors Iesus” – w Kodeksie Kanonów Kościołów Wschodnich oraz „Mitis Iudex Dominus Iesus” – w Kodeksie Prawa Kanonicznego.

• Przez motu proprio z 4 czerwca 2016 (Come una madre amorevole) dążono do zapobiegania zaniedbaniom biskupów w pełnieniu ich urzędu, zwłaszcza zaś w odniesieniu do przypadków nadużyć seksualnych popełnionych na nieletnich i dorosłych osobach niepełnosprawnych.

• Mocą motu proprio z 15 sierpnia 2016 (Sedula Mater) powołano do życia Dykasterię ds. Świeckich, Rodziny i Życia, stawiającą przed sobą przede wszystkim ogólne zadanie duszpasterskie posługi Piotrowej: „śpieszymy zorganizować wszystkie rzeczy niezbędne do tego, aby bogactwo Chrystusa Jezusa mogły być wylane stosownie i obficie wśród wiernych”.

• Na mocy motu proprio z 17 sierpnia 2016 (Humanam progressionem), powstała Dykasteria ds. integralnego rozwoju człowieka, aby rozwój ten dokonywał się „przez troskę o niezmierzone dobra, jakimi są sprawiedliwość, pokój i ochrona stworzenia”. W skład tej Dykasterii wejdą od pierwszego stycznia 2017, cztery Papieskie Rady: „Iustitia et Pax”, „Cor Unum”, Duszpasterstwa Migrantów oraz Pracowników Służby Zdrowia. Będę się zajmował bezpośrednio „ad tempus” [do czasu, tymczasowo] sekcją duszpasterstwa migrantów i uchodźców w tej nowej dykasterii.

• 18 października 2016 został zatwierdzony statut Papieskiej Akademii „Pro vita”.

Nasze spotkanie rozpoczęło się rozmową o znaczeniu Bożego Narodzenia jako całkowitej przewartościowaniu naszych ludzkich kryteriów, aby podkreślić, że sercem i ośrodkiem reformy jest Chrystus (chrystocentryzm).

Chciałbym zakończyć po prostu jednym słowem i jedną modlitwą. Tym słowem jest podkreślenie, że Boże Narodzenie jest świętem miłującej pokory Boga. A modlitwą jest wezwanie bożonarodzeniowe ojca Matty el Meskina (współczesnego mnicha), który – zwracając się do Pana Jezusa, narodzonego w Betlejem – tak się wyraził: „Jeśli dla nas doświadczenie dzieciństwa jest trudną sprawą, to nie jest nim dla Ciebie, Synu Boży. Jeśli potykamy się na drodze prowadzącej do wspólnoty z Tobą, z powodu tej niskiej postury, to Ty jesteś w stanie usunąć wszystkie przeszkody, które nam w tym przeszkadzają. Wiemy, że nie zaznasz pokoju dopóki nie znajdziesz nas na swoje podobieństwo i z tą posturą. Pozwól nam dzisiaj, Synu Boży, zbliżyć się do Twego serca. Spraw, abyśmy nie wierzyli, że jesteśmy wspaniali w naszych doświadczeniach. Spraw natomiast, abyśmy stawali się małymi, jak Ty, abyśmy mogli być blisko Ciebie i otrzymać od Ciebie pokorę i łagodność w obfitości. Nie pozbawiaj nas Twego objawienia, epifanii twego dzieciństwa w naszych sercach, abyśmy mogli wraz z nim leczyć wszelką pychę i wszelką butę. Ogromnie potrzebujemy, abyś objawił w nas swą prostotę, zbliżając nas, co więcej – Kościół i cały świat do siebie. Świat jest utrudzony i wyczerpany, gdyż ściga się o to, kto jest największy. Jest to bezlitosna konkurencja między rządami, Kościołami, narodami, w łonie rodzin, między jedną parafią a drugą: kto jest największy spośród nas? Świat jest poraniony bolesnymi ranami, bo jego wielką chorobą jest pytanie: kto jest największy? Ale dziś znaleźliśmy w Tobie nasze jedyne lekarstwo, Synu Boży. My i cały świat nie znajdziemy ani zbawienia, ani pokoju, jeśli nie wyjdziemy znów na ponowne spotkanie Ciebie w stajence betlejemskiej. Amen”.

Dziękuję i życzę wam świętego Bożego Narodzenia i szczęśliwego Nowego Roku 2017.

(KAI)/ems