„Polska i Rosja. Sąsiedztwo wolności i despotyzmu X–XXI w.” to kolejna książka prof. Andrzeja Nowaka na temat Rosji, Polski, wspólnych losów i konfliktów. Bogato ilustrowana i przystępna gawęda o historii, poparta wielką wiedzą i erudycją. Andrzej Nowak z pasją i detalicznie odkrywa, segreguje linie sporów, różnice z polsko-rosyjskiej historii. Autor nie stroni też od historycznych polemik. Swoją książkę dedykuje pamięci odważnych Rosjan: Natalii Gorbaniewskiej, Władimira Bukowskiego i Gieorgija Władimowa.

Każdy zna słynny obraz Jana Matejki „Stańczyk” przedstawiający królewskiego błazna króla Zygmunta Starego. Jest 1514 r. Mądry błazen siedzi głęboko zamyślony. W tle królewscy dworzanie tańczą, świętują, a na stole leżą listy informujące o zdobyciu Smoleńska przez armię Wasyla III. Stańczyk…