Generał Kyryło Budanow, szef ukraińskiego wywiadu wojskowego (HUR) ocenia, że do katastrofy samolotu pasażerskiego Embraer-190 dnia 25 grudnia doszło wskutek zestrzelenia maszyny przez rosyjski system obrony powietrznej. Samolot należący do Azerbaijan Airlines spadł w pobliżu miasta Aktau na zachodzie Kazachstanu. Zginęło co najmniej 38 osób.

O ile nam wiadomo, samolot został zestrzelony przez rosyjski system obrony powietrznej Pancyr-S1 nad terytorium Rosji

— oświadczył Budanow w komentarzu dla portalu wojskowego The Warzone.

Portal Euronews podał w czwartek, że katastrofa Embraera mogła zostać spowodowana przez atak rosyjskiej rakiety ziemia-powietrze. Powołując się na źródła w rządzie Azerbejdżanu Euronews powiadomił, że pocisk został wystrzelony w kierunku samolotu, gdy obrona przeciwlotnicza starała się odeprzeć atak ukraińskich dronów nad Groznym, stolicą Czeczenii, wchodzącej w skład Federacji Rosyjskiej.

Embraer-190 rozbił się w środę 25 grudnia w pobliżu miasta Aktau nad Morzem Kaspijskim. W katastrofie zginęło 38 osób, a 29 zostało rannych. Samolot leciał z Baku, stolicy Azerbejdżanu, do Groznego.

CZYTAJ TAKŻE:Lotnisko Aktau było gotowe na przyjęcie samolotu. Załoga podjęła dwie próby lądowania. „O godz. 11.28 utracono łączność”

„Lekkomyślne działanie Moskwy”

Zdaniem amerykańskiego urzędnika, cytowanego przez „Financial Times”, „istnieją wczesne przesłanki” wskazujące, że azerbejdżański samolot pasażerski „mógł zostać trafiony przez rosyjski system przeciwlotniczy”. Podkreśliłoby to „lekkomyślne działanie Moskwy”.

We wstępnych oficjalnych raportach opublikowanych w dniu katastrofy środę Rosja podała, że gęsta mgła zmusiła samolot do zmiany planowanego miejsca lądowania w Groznym i próby lądowania w Kazachstanie, gdzie rozbił się po prawdopodobnym uderzeniu w stado ptaków. Tego samego dnia prezydent Azerbejdżanu powiedział, że został poinformowany o przekierowaniu samolotu z powodu złych warunków pogodowych.

Zostało to jednak zakwestionowane przez ekspertów i urzędników w USA, w regionie i na Ukrainie, którzy przytoczyli dowody na to, że rosyjska obrona powietrzna działała w tym czasie nad Groznym w odpowiedzi na ukraiński atak dronów. Przytoczyli oni również zdjęcia rozbitego samolotu, noszącego ślady wyglądające na uszkodzenia odłamkami.

Kowalenko: Rosja miała zamknąć przestrzeń nad Groznym, ale tego nie zrobiła

Szef Centrum Zwalczania Dezinformacji przy Radzie Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy Andrij Kowalenko napisał w mediach społecznościowych, iż „Rosja miała zamknąć przestrzeń powietrzną nad Groznym, ale tego nie zrobiła. Samolot został uszkodzony przez Rosjan i wysłany do Kazachstanu, zamiast lądować awaryjnie w Groznym i ratować życie ludzi”.

Zdaniem specjalistów agencji bezpieczeństwa lotniczego Osprey, pojawiające się nagrania „wraku i okoliczności panujących w (…) przestrzeni powietrznej w południowo-zachodniej Rosji wskazują na możliwość, że samolot został trafiony przez jakąś formę ostrzału przeciwlotniczego”. Zdaniem ekspertów organizacji, rosyjskie władze winny były zamknąć przestrzeń powietrzną „jeżeli zamierzały użyć systemów zagłuszania i systemów przeciwlotniczych”. Anonimowy urzędnik amerykańskiej administracji stwierdził, iż „najłagodniejszym wytłumaczeniem, dlaczego tego nie zrobili, jest niekompetencja”.

Zdjęcia z miejsca katastrofy pokazują, że przód samolotu został w połowie zniszczony, ale duża część ogona pozostała nienaruszona. Ogon wydaje się być pokryty śladami uderzenia i małymi przebiciami, które według ekspertów wojskowych mogą być zgodne z uderzeniem systemu obrony przeciwlotniczej.

Ślady pocisków na kadłubie

Otwory w kadłubie są bardzo podobne do tych, w które uderzają pociski rakietowe powietrze-powietrze, a także pociski przeciwlotnicze wystrzeliwane przez systemy obrony powietrznej

— powiedział Rusłan Lewiew, analityk wojskowy i szef Conflict Intelligence Team, grupy zajmującej się badaniami typu open source.

Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow powiedział, że przedwczesne jest spekulowanie na temat przyczyn katastrofy. Władze Kazachstanu stwierdziły, że składanie winy na ostrzał rakietowy przed zakończeniem śledztwa jest „nieetyczne”.

Rzecznik Rady Bezpieczeństwa Narodowego powiedział, że Stany Zjednoczone zapoznały się z raportami, ale odesłał dziennikarzy do władz Azerbejdżanu i Kazachstanu, ponieważ śledztwo znajduje się w toku.

aja/PAP

CZYTAJ TAKŻE:

-Katastrofa w Kazachstanie. Prawdopodobnie przyczyniła się do niej rosyjska rakieta! „Załodze nie pozwolono na awaryjne lądowanie”

-Samolot, który rozbił się w Kazachstanie został ostrzelany? Wstrząsające nagrania! Pasażerowie próbowali wyczołgać się z wraku