Trwa 562. dzień rosyjskiej agresji na Ukrainę. Na portalu wPolityce.pl relacjonujemy dla Państwa wydarzenia na froncie.

CZYTAJ WIĘCEJ: RELACJA z wojny dzień po dniu

Piątek, 8 września 2023 r.

22:24. Zełenski: Śmierć Prigożyna pokazuje, że Putin nie jest przywódcą, z którym można iść na układy

Śmierć szefa Grupy Wagnera Jewgienija Prigożyna pokazuje, że Władimir Putin nie jest przywódcą, z którym można iść na kompromis lub układy - oświadczył w wywiadzie dla CNN prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Odniósł się w ten sposób do sugestii, że przyszedł czas na rozpoczęcie negocjacji z Rosją.

Kiedy chcesz dojść z kimś do kompromisu, czy podjąć dialog, nie możesz zrobić tego z kłamcą

— powiedział Zełenski we fragmencie rozmowy z Fareedem Zakarią, opublikowanym w piątek przez CNN. Była to jego reakcja na sugestie, że w świetle powolnych postępów ukraińskiej kontrofensywy nastał czas podjąć rozmowy z Rosją.

19:53. Zełenski: Widzimy zbyt długą przerwę w nakładaniu sankcji na Rosję

Widzimy zbyt długą przerwę w nakładaniu sankcji na Rosję oraz zbyt aktywne próby obchodzenia sankcji przez Moskwę - oświadczył w piątek prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Sankcyjny „atak” musi się odrodzić - zaapelował.

Zaznaczył, że wolny świat powinien podejmować więcej decyzji oraz powinien unikać wszelkich prób wykorzystywania „firm wolnego świata, technologii wolnego świata, produkcji wolnego świata do walki przeciwko wolności”.

Według Zełenskiego kluczowe jest nakładanie kolejnych sankcji na sektor energetyczny Rosji, wprowadzanie ograniczeń na dostarczanie Rosjanom chipów i mikroelektroniki oraz dalsze blokowanie rosyjskiego sektora finansowego.

Ten sankcyjny atak świata musi się odrodzić

— zaapelował.

18:21. Do 73 wzrosła liczba rannych w rosyjskim ostrzale Krzywego Rogu; jedna osoba zginęła

Do 73 wzrosła liczba rannych w rosyjskim ostrzale Krzywego Rogu w środkowej Ukrainie - poinformowały w piątek władze obwodu dniepropietrowskiego. Wcześniej informowano o 54 rannych. Jedna osoba zginęła.

35 osób rannych w ostrzale przebywa w szpitalu. Stan trzech poszkodowanych oceniany jest jako ciężki.

Wskutek ostrzału uszkodzonych zostało ponad 60 wielokondygnacyjnych budynków, kilka domów oraz ponad 50 samochodów.

Ostrzał, który nastąpił w piątek rano, zniszczył doszczętnie budynek policji.

Krzywy Róg, rodzinne miasto prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, to ważny ośrodek przemysłowy w obwodzie dniepropietrowskim Ukrainy. Już wcześniej był celem ataków rakietowych - w połowie czerwca br. w rosyjskim ostrzale miasta zginęło 11 osób.

17:55. Znacząco zmniejszyła się liczebność wojsk rosyjskich na Białorusi

W ostatnich dwóch miesiącach znacząco zmniejszyła się liczebność wojsk rosyjskich na Białorusi - informuje w piątek Radio Swoboda, powołując się na projekt Biełaruski Hajun. Z kraju wycofano rosyjski kontyngent tzw. regionalnego zgrupowania wojsk Rosji i Białorusi, utworzonego w ubiegłym roku.

Możemy stwierdzić, że w lipcu-sierpniu doszło do znacznego zmniejszenia liczby rosyjskich wojskowych na Białorusi

— podał Biełaruski Hajun, projekt monitorujący aktywność wojsk w tym kraju. Zlikwidowano obozy polowe na trzech poligonach, a żołnierze, którzy tam stacjonowali, wyjechali do Rosji. Zaznaczono, że nie była to rotacja wojsk.

Według Biełaruskiego Hajuna, na Białorusi pozostaje ok. 2,1 tys. rosyjskich żołnierzy.

Radio Swoboda podkreśla, że doniesienia te potwierdza ukraińska straż graniczna. Zgodnie z szacunkami strony ukraińskiej kilka miesięcy temu na Białorusi było ok. 11 tys. rosyjskich żołnierzy, zaś obecnie - mniej niż 2 tys.

Biełaruski Hajun poinformował też w piątek o zdemontowaniu połowy namiotów w obozie najemniczej Grupy Wagnera pod Osipowiczami na Białorusi.

17:53. Prezydent Zełenski: nasza kontrofensywa jest szybsza od nowych sankcji

Ukraińskie kroki w ramach prowadzonej kontrofensywy są szybsze, niż nakładanie nowych sankcji na Rosję - ocenił w piątek prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, cytowany przez swoje biuro. Szef państwa mówił o tym podczas konferencji Jałtańska Strategia Europejska (YES).

Wojna zwalnia. Tak jest, przyznajemy to. Wszystkie procesy stają się coraz trudniejsze i wolniejsze - od sankcji po przekazanie broni

— powiedział Zełenski.

Kiedy niektórzy partnerzy mówią - co z kontrofensywą, kiedy będzie następny krok? Moja odpowiedź: na dziś nasze kroki na pewno są szybsze, niż nowe pakiety sankcji

— oświadczył.

Szef państwa zaznaczył, że do przyspieszenia kontrofensywy potrzebny jest konkretny sprzęt, w tym nowoczesne myśliwce.

Jednym z gości konferencji jest były premier Wielkiej Brytanii Boris Johnson. Prezydent Zełenski opublikował zdjęcie z byłym brytyjskim liderem i podkreślił, że od pierwszych godzin rosyjskiej inwazji wspiera on Kijów.

14:51. Kontrofensywa w obwodzie charkowskim w 2022 roku była operacją, jakiej nie widziano na świecie od 50 lat

Ukraińska kontrofensywa w obwodzie charkowskim we wrześniu 2022 roku, w wyniku której wyzwolono spod rosyjskiej okupacji ponad 10 tys. km kwadratowych terytorium, była operacją, jakiej nie oglądano na świecie od 50 lat - ocenił w piątek starszy porucznik Andrij Kowal, przedstawiciel Centrum Badań nad Historią Wojskowości Sił Zbrojnych Ukrainy.

Operacja charkowska rozpoczęła się 6 września ubiegłego roku i trwała około miesiąca. Ukraińskie wojska odzyskały kontrolę nad około 500 miejscowościami, przejęły około 400 rosyjskich czołgów i 400 bojowych wozów piechoty, do 200 transporterów opancerzonych oraz wielką ilość amunicji i broni strzeleckiej - wyliczył Kowal, cytowany przez agencję Ukrinform.

Jak podkreślono, o sukcesie kontrofensywy przesądziły wówczas nie tylko skuteczne działania bojowe, ale też umiejętne zabiegi dezinformacyjne, które wprowadziły Rosjan w błąd. Już w lipcu 2022 roku prezydent Wołodymyr Zełenski wydał rozkaz opracowania planu wyzwolenia południa, czyli obwodu chersońskiego. Następnie w mediach pojawiało się wiele sugestii, że to właśnie tam nastąpi główne uderzenie - przypomniał historyk ukraińskiej armii.

Zmusiło to wroga do przerzucenia na południe części rezerw, w tym z obwodu charkowskiego. Gdy ofensywa na Charkowszczyźnie już się rozpoczęła, tylko w dniach 9-10 września nasi wojskowi zdołali przebić się 70 km w głąb okupowanych terytoriów - dodał Kowal.

W wyniku wrześniowej kontrofensywy ukraińskie wojska odzyskały kontrolę nad większością wschodniej i południowo-wschodniej części obwodu charkowskiego, w tym m.in. miastami Wełyki Burłuk, Izium, Kupiańsk, Wołczańsk i Bałaklija. Pod okupacją sił rosyjskich pozostaje obecnie wąski pas tego regionu przy granicy z obwodem ługańskim.

Rok po pamiętnej operacji na wyzwolonych terytoriach niemal całkowicie przywrócono dostawy elektryczności. Wciąż trwają prace nad odbudową zniszczonej infrastruktury, w tym budynków mieszkalnych. Około 300 pirotechników każdego dnia zajmuje się oczyszczaniem zaminowanych terenów z rosyjskich ładunków wybuchowych - zauważył Ukrinform.

13:59. Zakończono akcję poszukiwawczą po ostrzale Krzywego Rogu; ranne 54 osoby

Do 54 wzrosła liczba osób rannych w ostrzale rakietowym ukraińskiego miasta Krzywy Róg; akcję poszukiwawczą zakończono - poinformował szef MSW Ukrainy Ihor Kłymenko. Dziewięciu rannych to policjanci: rosyjski pocisk uderzył w budynek policji, niszcząc go całkowicie.

Jak wcześniej informowano, ostrzał, który nastąpił w piątek rano, spowodował jedną ofiarę śmiertelną - zginął funkcjonariusz ochrony. Trzech policjantów wyciągniętych spod gruzów jest w stanie ciężkim. Jednak większość rannych - ponad 40 - to zwykli obywatele, a nie policjanci.

Ostrzał zniszczył doszczętnie budynek policji i uszkodził ponad 30 okolicznych budynków, zarówno mieszkalnych, jak i administracyjnych, a także ponad 40 samochodów. Policja obchodzi domy, by sprawdzić, w jakim stanie są mieszkańcy - relacjonuje telewizja Espreso. Minister Kłymenko poinformował, że w namiotach rozstawionych koło miejsca ostrzału świadczona jest pomoc psychologiczna. Z sąsiednich regionów sprowadzono funkcjonariuszy do wzmocnienia miejscowej policji.

Krzywy Róg, rodzinne miasto prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, to ważny ośrodek przemysłowy w obwodzie dniepropietrowskim Ukrainy. Już wcześniej był celem ataków rakietowych - w połowie czerwca br. w rosyjskim ostrzale miasta zginęło 11 osób.

12:34. Trzeci skuteczny zamach na rosyjski lokal wyborczy na okupowanych terenach Ukrainy

W nocy z czwartku na piątek zniszczono lokal wyborczy w okupowanym Berdiańsku na południu Ukrainy, gdzie najeźdźcy zamierzali przeprowadzić nielegalne wybory samorządowe; to już trzeci skuteczny zamach na tego typu obiekt po wcześniejszych atakach w Nowej Kachowce i Kamionce Dnieprzańskiej - powiadomił lojalny wobec Kijowa mer Melitopola Iwan Fedorow.

Okupanci hucznie rozpoczynają wybory w Berdiańsku. O północy na terenie tamtejszego liceum, gdzie wróg zorganizował jeden z lokali wyborczych, rozległy się dwa potężne wybuchy. Ochrona złożona z (rosyjskich) wojskowych nie zdążyła z pomocą i znalazła się pod gruzami

— poinformował samorządowiec w komunikacie na Telegramie.

29 sierpnia zniszczyliśmy sztab wyborczy kremlowskiej partii Jedna Rosja w okupowanej Nowej Kachowce na południu Ukrainy, zabijając trzech rosyjskich żołnierzy. Spłonęły wszystkie dokumenty zgromadzone przez najeźdźców. Nie będzie zgody na żadne pseudowybory organizowane przez wroga w naszym kraju - relacjonował pod koniec ubiegłego miesiąca ukraińsko-tatarski ruch oporu Atesz.

W tym samym czasie Fedorow przekazał, że zniszczono również lokal wyborczy w miasteczku Kamionka Dnieprzańska w obwodzie zaporoskim, nieopodal kontrolowanego przez agresora Enerhodaru.

10 września w Rosji i na okupowanych terenach Ukrainy zaplanowano wybory parlamentarne i regionalne. Jak informowała 4 września agencja Ukrinform, m.in. na podbitych przez Kreml ziemiach obwodu chersońskiego głosowanie zaczęło się już kilka dni wcześniej. Najeźdźcy mieli tam zmuszać cywilów do udziału w nielegalnych wyborach, grożąc im bronią.

W ocenie niezależnych rosyjskich obserwatorów bezpośrednio po tych wyborach w Rosji może rozpocząć się kolejna faza mobilizacji na wojnę z Ukrainą.

12:29. W obozie wagnerowców pod Osipowiczami zdemontowano połowę namiotów

Połowę namiotów zdemontowano w obozie najemniczej Grupy Wagnera pod Osipowiczami na Białorusi - podał w piątek niezależny portal Nasza Niwa, powołując się na oceny kanału Biełaruski Hajun. Dotychczas rozebrano już 160 namiotów z blisko 300. Pozostało ich jeszcze 130. Gdy demontaż się rozpoczynał, obóz liczył 292 namioty.

Stopniowa likwidacja obozu rozpoczęła się na przełomie lipca i sierpnia - jak zauważano - na długo przed katastrofą samolotu w Rosji, w której 23 sierpnia zginął właściciel Grupy Wagnera Jewgienij Prigożyn.

Informacje o przybyciu wagnerowców do wsi Cel w rejonie osipowickim na wschodzie Białorusi zaczęły pojawiać się w mediach po czerwcowym buncie Prigożyna przeciwko ministerstwu obrony Rosji. Wówczas prognozowano, że obóz przeznaczony jest dla około 8 tys. najemników.

11:29. Trzy ofiary śmiertelne rosyjskiego ostrzału Odradokamianki w obwodzie chersońskim

Trzy osoby cywilne, dwie kobiety i mężczyzna, zginęły w piątek rano w wyniku rosyjskiego ataku lotniczego na miejscowość Odradokamianka w obwodzie chersońskim na południu Ukrainy; czworo mieszkańców tej wsi zostało rannych - powiadomił na Telegramie szef ukraińskiego MSW Ihor Kłymenko.

Na miejscu zdarzenia pracują ratownicy, śledczy, kryminolodzy i wolontariusze. Rosja dopuściła się kolejnej zbrodni wojennej - przekazał minister.

Zachodnia część obwodu chersońskiego, położona na prawym (zachodnim) brzegu Dniepru, w tym Chersoń, jest kontrolowana przez stronę ukraińską od listopada 2022 roku. Ziemie leżące po wschodniej stronie rzeki znajdują się pod rosyjską okupacją.

Już kilka dni po wycofaniu się z Chersonia najeźdźcy zaczęli ostrzeliwać to miasto i jego okolice ze stanowisk artyleryjskich rozmieszczonych po drugiej stronie Dniepru. W wyniku tych działań wroga regularnie giną cywile. Jedno z najtragiczniejszych takich zdarzeń miało miejsce 3 maja, gdy Rosjanie zabili na Chersońszczyźnie 23 osoby i ranili 46.

10:52. Kolejny atak dronów na zakłady w Briańsku produkujące mikroelektronikę wojskową

Celem ataku z użyciem dronów w Briańsku były zapewne zakłady Kriemnyj Eł, jeden z największych w Rosji producentów mikroelektroniki, w tym na potrzeby wojskowe - podała w czwartek wieczorem ukraińska agencja UNIAN. To drugi atak na zakłady w Briańsku w ostatnich dniach.

Jak przekazała UNIAN, władze obwodu briańskiego oświadczyły w czwartek wieczorem, że drony zaatakowały obiekt przemysłowy w Briańsku i doszło do pożaru. Władze zapewniły, że ogień udało się opanować.

Według wstępnych danych - wskazała UNIAN - celem ataku były zakłady Kriemnyj Eł, czołowy producent mikroelektroniki wojskowej. Poprzednio obiekt ten był atakowany 30 sierpnia.

Niezależny portal Moscow Times cytuje w piątek doniesienia kanałów informacyjnych na Telegramie na temat ataku, których jednak - jak zastrzega - nie można zweryfikować. Na niektórych zdjęciach widać dym unoszący się z terenu zakładów Kriemnyj Eł. Pojawiło się też nagranie strażaków gaszących ogień na trzeciej kondygnacji budynku.

Zakłady w Briańsku zatrudniają około 1700 osób. Odbiorcą 94 proc. ich produkcji jest ministerstwo obrony Rosji. W zakładach powstają m.in. elementy używane w systemach przeciwlotniczych Pancyr-S i systemach rakietowych Iskander.

Obwód briański to region Rosji graniczący z Ukrainą.

09:31. Jedna osoba zginęła, 25 rannych w rosyjskim ostrzale rakietowym Krzywego Rogu

Rosyjskie wojska przeprowadziły w piątek rano atak rakietowy na miasto Krzywy Róg na południu Ukrainy; zginęła co najmniej jedna osoba, a 25 zostało rannych - powiadomili gubernator władz obwodu dniepropietrowskiego Serhij Łysak i szef ukraińskiego MSW Ihor Kłymenko.

Pocisk trafił w komendę policji. Jeden z funkcjonariuszy poniósł śmierć na miejscu. Trzech pozostałych udało się wydobyć spod gruzów, ich stan zdrowia jest oceniany jako poważny. Sześciu kolejnych policjantów doznało lżejszych obrażeń - relacjonował Kłymenko.

Kilkadziesiąt minut później minister przekazał zaktualizowane dane, według których liczba rannych wzrosła do 25.

Ruscy spłoną w piekle za krzywdy wyrządzone Ukrainie. Nie przebaczymy” - zadeklarował Łysak.

Wcześniej w piątek gubernator sąsiedniego obwodu zaporoskiego Jurij Małaszko powiadomił, że w ciągu minionej doby rosyjskie wojska dokonały 93 ostrzałów wymierzonych w 29 miejscowości w tej części Ukrainy. Zginęła 54-letnia mieszkanka wsi Prymorske. Ponadto w piątek w godzinach porannych wróg przeprowadził atak rakietowy na Zaporoże. Jedna osoba została ranna.

W tym samym czasie najeźdźcy ostrzelali miasto Sumy na północy kraju. Obrażeń ciała doznało dwoje cywilów, których wydobyto spod gruzów uszkodzonego budynku mieszkalnego - poinformowały władze regionu sumskiego.

08:12. ISW: wywiad wojskowy USA sądzi, że wojska ukraińskie mogą do końca roku przełamać linie rosyjskie na południu

Przedstawiciel amerykańskiego wywiadu wojskowego (DIA) Trent Maul ocenia, że istnieje „realna możliwość”, iż do końca roku siły ukraińskie przedrą się przez wszystkie linie obrony wojsk rosyjskich na południu frontu - podał w najnowszej analizie waszyngtoński Instytut Studiów nad Wojną (ISW).

ISW cytuje wypowiedź Maula, szefa działu analiz DIA, dla tygodnika „Economist”. Odnosząc się do niedawnych postępów sił ukraińskich na północny zachód od Werbowego, w zachodniej części obwodu zaporoskiego, Maul ocenił, że Ukraińcy przesunęli się ku drugiej linii obrony Rosjan. Uznał, że przełamanie pierwszej z trzech linii obrony rosyjskiej sprawia, iż realistyczne jest pokonanie pozostałych dwóch linii do końca bieżącego roku.

Niemniej - zdaniem przedstawiciela DIA - w trzeciej linii obrony sił rosyjskich znajduje się znaczna część umocnień. Ta opinia Maula jest sprzeczna z niektórymi ocenami ukraińskimi, cytowanymi przez ISW, które sugerują, że trzecia linia ma tylko charakter pomocniczy.

Jak przyznaje amerykański think tank, rosyjska obrona „nie jest jednolita wzdłuż całej linii frontu na południu Ukrainy”. Jednak oceny dotyczące trudności z jej przełamaniem „mogą być wnioskami wyciąganymi na podstawie ograniczonych informacji, pochodzących z niewielkich odcinków frontu” - ostrzegają eksperci.

Tak więc, choć siły ukraińskie odnoszą na południu sukcesy taktyczne i kontrofensywa może odnieść sukces operacyjny jeszcze w 2023 roku, to „dalsze linie rosyjskich pozycji obronnych wciąż są znaczącym wyzwaniem” dla Ukraińców - konkluduje ISW.

07:23. Zestrzelono 16 z 20 dronów Shahed, którymi Rosja zaatakowała obwód odeski

Ukraińska obrona powietrzna strąciła 16 z 20 dronów Shahed, którymi wojska rosyjskie zaatakowały ostatniej nocy południe Ukrainy – poinformowały w piątek ukraińskie Siły Powietrzne. Celem ataku był obwód odeski, skąd m.in. wypływają statki z eksportowanym zbożem ukraińskim.

Zarejestrowano odpalenie 20 Shahedów w kierunku obwodu odeskiego. Podczas pracy bojowej zniszczono 16 Shahedów 136/131 w granicach obwodów odeskiego i mikołajowskiego

— głosi oświadczenie lotnictwa wojskowego Ukrainy.

Jak uściślono, Rosjanie zaatakowali obwód odeski z kierunku południowo-wschodniego - z Primorsko-Achtarska na terenie Rosji nad Morzem Azowskim i z okupowanego Krymu.

Alarm przeciwlotniczy w związku z atakiem dronów ogłoszono w obwodzie odeskim po północy czasu polskiego. Rosjanie przeprowadzili też w nocy z czwartku na piątek atak rakietowy na inne regiony Ukrainy - obwód zaporoski na południu i sumski na północy.

00:08. Zełenski oficjalnie przedstawił nowego szefa MON

Dziś oficjalnie przedstawiłem nowego ministra obrony Ukrainy Rustema Umerowa. Jest silną osobą. (…) Dobrze rozumie sektor obrony. Od pierwszych dni wojny na pełną skalę brał udział w negocjacjach w sprawie broni dla Ukrainy. To bardzo delikatne negocjacje. Produktywne. Jest również zaangażowany w negocjacje w sprawie uwolnienia naszych ludzi z rosyjskiej niewoli. Rustem ma w tym względzie ważne wyniki dla Ukrainy

— powiedział w swoim wystąpieniu wideo prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

Może zrestartować pracę Ministerstwa Obrony. Dokładnie tego teraz potrzeba

— zaznaczył.

red/PAP/Twitter/Facebook