Rosyjski oligarcha Wiaczesław Mosze Kantor, którego akcje w Grupie Azoty zostały zamrożone w Polsce, jest blisko powiązany z Władimirem Putinem. Kantor pomagał mu prezentować rosyjską wersję historii na arenie międzynarodowej, a po inwazji Rosji na Ukrainę został wpisany na unijną listę sankcyjną.

Kantor to przede wszystkim znaczny udziałowiec spółki Acron – jednego z największych rosyjskich producentów nawozów mineralnych, pozyskanych w ramach prywatyzacji po niskich cenach przedsiębiorstw państwowych w Rosji w latach 90.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Tymczasowy zarząd przymusowy na majątku W. Kantora w Grupie Azoty. Szef MTiR: Eliminujemy obecność Rosjan w gospodarce

Oligarcha Putina

Był typem oligarchy, który zawarł sojusz z Putinem i poparł nowego prezydenta (po przekazaniu mu władzy przez Borysa Jelcyna – PAP), gdy ten zwrócił się przeciwko miliarderom zaangażowanym w politykę, aresztując ich lidera Michaiła Chodorkowskiego i zmuszając innych do ucieczki z kraju

— napisał o Kantorze izraelski dziennik „Haaretz”.

Dziś jest on jednym z najzamożniejszych ludzi w Rosji. Według informacji magazynu „Forbes”, w 2023 roku Kantor znajdował się na 153. miejscu światowych miliarderów z majątkiem wynoszącym 11,3 mld dolarów. Co ciekawe, jeszcze w 2022 roku jego majątek wynosił 4,6 mld dolarów, więc w ciągu zaledwie roku wzrósł ponad dwukrotnie.

Wiaczesław Mosze Kantor (ur. w 1953 roku w Moskwie) posiada obywatelstwo rosyjskie, brytyjskie i izraelskie. W latach 90. wyemigrował z Rosji. Przez dwie dekady mieszkał w Szwajcarii, następnie w Wielkiej Brytanii, spędzając wakacje na włoskiej Sardynii.

Rosjanin prowadzi szeroką działalność społeczną i kulturalną, kolekcjonując sztukę awangardową. Był również odznaczany w wielu europejskich krajach. Do 2022 roku był przewodniczącym Europejskiego Kongresu Żydowskiego (EKŻ); funkcję tę sprawował przez 15 lat. Jak podawały media, jego rezygnacja była spowodowana wpisaniem go na listę sankcyjną przez Brytyjczyków.

W ciągu ośmiu lat, kiedy Kantor kierował EKŻ, organizacja konsekwentnie mówiła o problemach antysemityzmu w krajach, które Putin uważa za swoich rywali, głównie w Europie Zachodniej i na Ukrainie

— podkreślił dziennik „Haaretz”.

Rewizjonizm historyczny

Jako prezes EKŻ Kantor zorganizował w styczniu 2020 roku (tj. w 75. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau) Światowe Forum Holokaustu w Jerozolimie, podczas którego jednym z głównych mówców był Władimir Putin, wielokrotnie atakujący Polskę za rzekomą współodpowiedzialność w wybuchu II wojny światowej.

Prezydent Andrzej Duda odmówił wtedy udziału w uroczystościach, ponieważ organizatorzy nie przewidzieli jego wystąpienia, w którym mógłby zareagować na rosyjski rewizjonizm historyczny.

Kantor został w kwietniu 2022 roku wpisany na listy sankcyjne w Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii. Jak napisano w unijnym rozporządzeniu, gdzie opublikowano informację o nałożeniu na niego sankcji, oligarcha „ma bliskie związki z prezydentem Władimirem Putinem”.

Powiązanie z rosyjskim prezydentem pomogło mu utrzymać znaczne bogactwo. Otwarcie zadeklarował swoje wsparcie i przyjaźń dla prezydenta Putina przy wielu okazjach i cieszy się dobrymi stosunkami z Kremlem

— napisano w unijnym dokumencie.

Wojenne profity

Podkreślono również, że Kantor czerpie korzyści od rosyjskich władz, które są odpowiedzialne za nielegalną aneksję Krymu i destabilizację Ukrainy.

Jest również jednym z czołowych rosyjskich biznesmenów zaangażowanych w sektory gospodarcze zapewniające znaczne źródło dochodów dla rządu Federacji Rosyjskiej

— dodano.

We wrześniu media informowały o zajęciu na włoskiej Sardynii 11 willi, których właścicielem był Kantor. Proces trwający kilka miesięcy - w związku z trudnościami dotyczącymi ustalania właściciela - zakończył się przejęciem zarówno nieruchomości należących bezpośrednio do Kantora, jak i do podmiotów z nim powiązanych.

W 2012 roku Kantor bezskutecznie próbował przejąć - za pomocą należących do niego spółek - Azoty Tarnów. W chwili obecnej kontroluje on 19,82 proc. akcji Grupy Azoty SA.

Ministerstwo Rozwoju i Technologii z dniem 11 lipca br. ustanowiło tymczasowego zarządcę przymusowego na majątku rosyjskiego oligarchy Wiaczesława Kantora. Decyzja została podjęta po konsultacjach z CBA i ministrem aktywów państwowych.

Krok po kroku eliminujemy obecność Rosjan w polskiej gospodarce. Czy to poprzez uniezależnienie się od rosyjskich surowców energetycznych, czy ograniczanie rosyjskich wpływów i kapitału

— wskazał podczas konferencji prasowej we wtorek minister Waldemar Buda.

CZYTAJ TEŻ:

— Andrzej Duda ujawnia szczegóły rozmowy z prezydentem Izraela: „Powiedziałem, że fundacja pana Kantora zakłamuje prawdę”

— Mosze Kantor już prowokuje: Żałujemy, że nie będzie prezydenta Dudy, ale dla nas to nie jest skandal, tylko statystyka

— W „GW” po staremu - Polska wszystkiemu winna. Wielowieyska: „Duda popełnia błąd, rezygnując z wyjazdu do Jerozolimy”

pn/PAP