Niespodziewane stanowisko Iranu. "Nie uznajemy aneksji części terytorium Ukrainy przez Rosję". Czy to próba uniknięcia nowych sankcji?

Opowiadamy się za poszanowaniem integralności terytorialnej państw i przestrzeganiem prawa międzynarodowego, dlatego, niezależnie od doskonałych relacji Teheranu z Moskwą, nie uznajemy ani aneksji Krymu przez Rosję, ani zagarnięcia przez ten kraj innych ukraińskich regionów - oświadczył w czwartek szef MSZ Iranu Hossein Amir-Abdollahian. Z kolei Parlament Europejski przyjął rezolucję, w której wzywa do zwiększenia sankcji wobec irańskiego reżimu.

„Wojna nie jest rozwiązaniem”

Występujemy przeciwko tej wojnie i deportacjom ludności (cywilnej) na Ukrainie. (…) Wojna nie jest rozwiązaniem

— powiedział minister w rozmowie z tureckim publicznym nadawcą TRT-World. Jak podkreślił, władze w Teheranie „od samego początku” opowiadały się za poszukiwaniem rozwiązań dyplomatycznych i podejmowały wysiłki, by skłonić Ukrainę i Rosję do negocjacji na szczeblu prezydentów lub szefów MSZ.

Podczas tej samej rozmowy Amir-Abdollahian skrytykował „NATO i niektóre kraje Zachodu, których prowokacyjne działania stały się główną przyczyną wojny”.

Opowiadamy się przeciwko podwójnym standardom. Byliśmy przeciwni wojnom w Iraku, Syrii, Jemenie, Palestynie oraz Afganistanie i z tego samego powodu nie popieramy konfliktu na Ukrainie

— podkreślił dyplomata.

Broń z Iranu

W sierpniu 2022 roku Rosja zaczęła kupować od Iranu drony-kamikadze, których masowe użycie na polu walki na Ukrainie rozpoczęło się we wrześniu. Bezzałogowce, głównie maszyny Shahed-136, są wykorzystywane do atakowania celów cywilnych i obiektów infrastruktury krytycznej na niemal całym terytorium kraju. Rząd w Teheranie konsekwentnie zaprzecza, że dostarczył Moskwie swoje drony.

W grudniu rzecznik Rady Bezpieczeństwa przy Białym Domu John Kirby ostrzegł, że Rosja i Iran zacieśniają współpracę i planują również wspólne szkolenia, a stosunki tych państw przekształciły się w „pełne partnerstwo militarne”. USA obawiają się, że Rosja planuje „dostarczyć Iranowi zaawansowane komponenty techniczne” do produkcji broni, w tym śmigłowców i systemów obrony powietrznej - oznajmił przedstawiciel Waszyngtonu.

Nowe sankcje na Iran?

Osoby odpowiedzialne za łamanie praw człowieka powinny zostać objęte sankcjami, a Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej powinien znaleźć się na unijnej liście terrorystów - uznał w głosowaniu Parlament Europejski.

Rażące lekceważenie godności ludzkiej i demokratycznych aspiracji własnych obywateli przez irański reżim, a także jego wsparcie dla Rosji „wymagają dalszych zmian w stanowisku UE wobec Iranu” - stwierdzono w rezolucji przyjętej w czwartek.

Posłowie do PE wzywają UE do rozszerzenia listy sankcji o wszystkie osoby i podmioty odpowiedzialne za łamanie praw człowieka oraz członków ich rodzin, w tym Najwyższego Przywódcę Alego Chamenei’a, prezydenta Ebrahima Raisi, prokuratora generalnego Mohammada Jafara Montazeri’ego oraz wszystkie fundacje („bonyad”) związane z Korpusem Strażników Rewolucji Islamskiej (IRCG).

Wzywają również Radę i państwa członkowskie do dodania IRGC i jego sił pomocniczych, w tym paramilitarnej milicji Basij i sił Quds, do wykazu organizacji terrorystycznych. Każde państwo, w którym IRGC prowadzi operacje wojskowe, gospodarcze lub informacyjne, powinno zerwać i zdelegalizować więzi z IRGC.

Parlament w najostrzejszych słowach potępia wyroki śmierci i egzekucje pokojowych protestujących w Iranie i wzywa władze Iranu do zakończenia prześladowań własnych obywateli. Posłowie do PE wzywają władze Republiki Islamskiej do zapewnienia natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich protestujących skazanych na śmierć oraz potępiają fakt, że postępowanie karne i kara śmierci stały się bronią reżimu w celu stłumienia sprzeciwu i ukarania ludzi za korzystanie z ich podstawowych praw. Osoby odpowiedzialne za zabicie setek protestujących muszą stanąć przed sądem, uważają posłowie.

Rezolucja wzywa do „rozszerzenia środków ograniczających” wobec Iranu, ponieważ kraj ten nadal dostarcza Rosji bezzałogowe statki powietrzne i planuje dostarczenie pocisków ziemia-ziemia. Posłowie wyrażają również głębokie zaniepokojenie strukturalnymi, ponadnarodowymi represjami władz Republiki Islamskiej, które obejmują szpiegostwo i zabójstwa, wobec irańskiej diaspory mieszkającej w UE. Wzywają UE i państwa członkowskie do zapewnienia tym osobom skuteczniejszej ochrony przed takimi represjami.

kk/PAP