W czwartek, piątym dniu protestów Białorusinów przeciw oficjalnym wynikom wyborów prezydenckich, w Mińsku i innych miastach ludzie tworzyli łańcuchy solidarności a pracownicy wyszli z wielu fabryk, by zamanifestować swój gniew, co może oznaczać początek fali strajków. Media informują o zwalnianiu protestujących z aresztów. Na wolność miało wyjść blisko 1000 osób.

Trzech spośród czterech Polaków zatrzymanych na Białorusi w związku z protestami jest już na wolności.

CZYTAJ WIĘCEJ: Trzech Polaków zatrzymanych w Mińsku jest już na wolności! Byli bici przez milicjantów w czasie zatrzymania i na posterunku

Protesty w zakładach pracy

Po raz pierwszy protesty zaczęły się już rano, gdy w Mińsku setki kobiet formowały „łańcuchy solidarności”. Wiele z nich miało przy sobie zdjęcia bliskich, zatrzymanych podczas protestów. Łańcuchy te rosły w ciągu dnia, zapełniając centralne place stolicy.

Tysiące pracowników przerwało pracę w zakładach, by zaprotestować przeciw brutalności sił specjalnych co - jak pisze Associated Press - może być zapowiedzią groźnych dla rządu strajków. Pojawiły się informacje o protestach w zakładach Grodno-Azot, Grodnożiłstroj, Terrazit, na Rynku Lidzkim, w zakładach Biełmiedprieparaty

Jeden z demonstrantów zginął w poniedziałek i w czwartek tysiące ludzi zebrały się w miejscu jego śmierci, a wielu z nich przyniosło kwiaty. Ambasadorowie państw UE również złożyli kwiaty w tym miejscu.

Do manifestacji w Mińsku i innych miastach dołączyli medycy, którzy ogłosili, że brutalność z jaką siły specjalne tłumią protesty przeszła wszelkie granice.

Wszczęto dochodzenie w sprawie osób organizujących protesty, co oznacza, że władze przygotowują się do wydania wyroków na część zatrzymanych; grozi im do 15 lat więzienia.

Przeproszenia za brutalność

Podczas spotkania z pracownikami fabryki w Grodnie tamtejszy szef milicji przeprosił za brutalne tłumienie protestów. Kilkudziesięciu emerytowanych milicjantów i wojskowych zamieściło w internecie nagrania wideo, na których wyrzucają swoje mundury do śmieci. Kilku popularnych spikerów telewizyjnych odeszło z pracy. Za brutalność milicji przeprosił również szef MSW Białorusi. Juryj Karaje powiedział w czwartek, że bierze na siebie odpowiedzialność i przeprasza za obrażenia, których podczas protestów doznali „przypadkowi ludzie”. Dodał przy tym, że dokonanych zostało 11 celowych ataków na milicjantów.

Biorę odpowiedzialność i składam przeprosiny za obrażenia przypadkowych ludzi podczas protestów

—powiedział Karajeu w wywiadzie dla białoruskiej telewizji ONT.

Powinniśmy szybciej zwalniać zatrzymanych i już zaczęliśmy to robić

—zapewnił.

Nie jestem człowiekiem krwiożerczym. Nie chcę przemocy

—przekonywał szef MSW.

Jednak - dodał Karajeu - w ciągu trzech ostatnich dni „dokonano 11 świadomych napadów” na funkcjonariuszy służb mundurowych.

To w rzeczywistości jest usiłowaniem zabójstwa

—powiedział minister i zaapelował, by wyobrazić sobie „reakcję zwrotną towarzyszy” tych ludzi.

Zapewnił, że milicjanci nie są „satrapami”, a „ratują integralność państwa”.

Były próby podpalania opon i rzucania koktajli Mołotowa

—oświadczył.

Argumentował, że w internecie pojawiły się już adresy domowe milicjantów, co „wywołuje w odpowiedzi agresję” funkcjonariuszy.

Minister mówił w wywiadzie, że podczas „kolorowych rewolucji” dochodzi do „podszywania się pod ludność cywilną”.

Karajeu przyznał, że dotąd „w historii Białorusi nie dochodziło do użycia armatek wodnych i gazu łzawiącego - poważnych środków nieśmiercionośnych (używanych przez milicję-PAP)”.

Podkreślił, że nie należy stosować przemocy wobec kobiet, które na ulicach białoruskich miast ustawiają się w żywych łańcuchach i apelują o niestosowanie przemocy.

Na tej płaszczyźnie mamy wspólny cel

—zapewnił.

Apel naukowców i celebrytów

Ponad 100 naukowców - wykładowców i pracowników uczelni - podpisało się pod apelem do władz o zatrzymanie przemocy wobec uczestników protestów powyborczych i o uwolnienie więźniów politycznych. Również gwiazdy estrady, sportowcy, naukowcy i wykładowcy uczelni oraz parlamentarzystka, która tańczyła z prezydentem Alaksandrem Łukaszenką - kolejne znane na Białorusi osoby i grupy występują z publicznymi apelami o zaprzestanie przemocy.

Uważamy działania struktur siłowych za bezprawne i niedopuszczalne

—oświadczyli.

Nie mogę uwierzyć, że to się dzieje w mojej spokojnej ojczystej Białorusi. Już czwartą noc nie mogę spać. Nie mogę patrzeć na okrucieństwo wobec bezbronnych ludzi. Dlaczego? Proszę! Zatrzymajcie przemoc… Uważajcie na siebie i swoich bliskich, moi drodzy Białorusini

—napisała na swoim Instagramie znakomita tenisistka Aryna Sabalenka.

Piłkarz Mikałaj Sihniewicz, zawodnik reprezentacji Białorusi, również ogłosił swoje stanowisko za pośrednictwem Instagramu:

Obserwowanie przez ostatnie kilka dni tego, co się dzieje, było bardzo bolesne!! Dziękuję tym wszystkim, którzy nie są obojętni i którzy nie trzymają się z boku!! Jesteśmy przeciwko przemocy!! Jestem dumny ze swego kraju!! Jestem dumny z tego, że jestem Białorusinem!!

—napisał piłkarz.

O zatrzymanie przemocy zaapelowała gimnastyczka Anna Głazkowa, zdobywczyni srebrnego medalu na igrzyskach olimpijskich w Sydney w 2000 roku. „Stop the violence against peaceful people!!!!” (ang. przerwijcie przemoc przeciwko pokojowo nastawionym ludziom!) - napisała na swoim Facebooku pod zdjęciem opatrzonym hasłem „Belarusians lives matter” (ang. życie Białorusinów ma znaczenie). Hasło to nawiązuje do dewizy niedawnej fali protestów w USA.

Do apeli włączyła się parlamentarzystka Maryja Wasilewicz, zdobywczyni tytułu Miss Białorusi w 2018 roku, z którą niegdyś Łukaszenka pokazywał się publicznie i tańczył na balu sylwestrowym.

Ci, którzy okazują okrucieństwo i przemoc wobec bezbronnych i ci, którzy prowokują zamieszki - zatrzymajcie agresję! Popatrzcie sobie w oczy!

—napisała Wasilewicz na swoim Instagramie. Jak wyjaśniła, Białoruś nie zasługuje „na taki ból”.

Biathlonistka Darja Domraczewa w Instagramie zamieściła prośbę do dowódców oddziałów OMON, by przerwali przemoc i nie dopuścili do „tego niesprawiedliwego koszmaru na ulicach”. Znana śpiewaczka operowa Maria Gulegina, która na Białorusi zaczynała karierę, w liście otwartym wezwała Łukaszenkę, by zatrzymał rozlew krwi i by surowo ukarał osoby winne przemocy.

Jestem dumny z każdego, (… ) kto wyszedł pokojowo wyrazić protest obywatelski i zginął na skutek pobicia, pod kołami pojazdów policyjnych, od kul

—napisał popularny raper Aleh Sauczanka. „Jestem dumny z kobiet, które wychodzą bronić naszych interesów wiedząc, że dziś dla tolerancyjnych milicjantów gender nie ma żadnego znaczenia

—ogłosił muzyk i podkreślił, że szczyci się „swym krajem i swym narodem”.

CZYTAJ TAKŻE: Noblistka apeluje do Łukaszenki: „Odejdź, póki nie jest za późno, zanim nie wepchniesz narodu w otchłań wojny domowej”

Spotkanie szefów MSZ państw UE

W piątek odbędzie zorganizowane w trybie pilnym spotkania szefów dyplomacji państw unijnych poświęconego konfliktowi na Białorusi. Szef amerykańskiej dyplomacji Mike Pompeo, który w czwartek złożył wizytę w Słowenii, powiedział że liczy na to, iż USA wspólnie z UE wypracują „lepsze rozwiązanie dla narodu Białorusi”.

Rząd Niemiec, które sprawują obecnie prezydencję w Unii Europejskiej, wezwał w czwartek wieczorem ambasadora Białorusi w Berlinie do złożenia wyjaśnień w związku represjami wobec protestujących po wyborach prezydenckich w tym kraju - podała w czwartek AFP, powołując się na źródło w niemieckim MSZ.

Berlin chce wyrazić dezaprobatę wobec postępowania Mińska po kontrowersyjnym zwycięstwie prezydenta Alaksandra Łukaszenki w niedzielnych wyborach.

Na Białorusi zatrzymano już, często bardzo brutalnie, około 7 tys. osób.

kk/PAP