Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka wyraził w piątek zaniepokojenie projektem nowelizującym ustawy sądowe w Polsce, oceniając, że grozi on dalszym podkopaniem niezawisłości sądownictwa w kraju.

CZYTAJ TAKŻE: KE chce wstrzymania prac nad ustawą o sądach! Jourova wysłała list do polskiego prezydenta, premiera, marszałków Sejmu i Senatu

TYLKO U NAS. Płażyński o liście KE: To przypomina bardziej manifest polityczny. Martwię się tym, co się dzieje z niektórymi instytucjami UE

Planowana nowelizacja „grozi dalszym podkopaniem niezawisłości sądownictwa w Polsce i może ograniczać sędziów w korzystaniu z wolności stowarzyszania się oraz swobody wypowiedzi. Może nawet doprowadzić do zwalniania sędziów, jeśli zakwestionują rządową reformę sądownictwa” – napisano w komunikacie zamieszczonym na stronie Wysokiego Komisarza.

W piątek po godz. 5 nad ranem po całonocnych obradach sejmowa komisja sprawiedliwości pozytywnie zaopiniowała projekt PiS nowelizujący ustawy sądowe. Przyjęła do niego 22 poprawki zgłoszone przez posłów PiS. Zwiększyły one np. kompetencje dwóch nowych izb Sądu Najwyższego. Projekt m.in. wprowadza odpowiedzialność dyscyplinarną sędziów za działania lub zaniechania mogące uniemożliwić lub istotnie utrudnić funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, za działania kwestionujące skuteczność powołania sędziego oraz za działania o charakterze politycznym.

Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka zaznaczył, że nie jest jeszcze w stanie stwierdzić, czy poprawki „osłabiają niektóre obawy dotyczące projektu”.

Ocenił jednak, że nowelizacja może „uniemożliwić sędziom realizowanie prawnego obowiązku stosowania prawa UE, wynikającego z traktatów UE”.

Apelujemy do polskiego rządu oraz członków parlamentu (Sejmu), by dokładnie rozważyli potencjalny wpływ projektu ustawy na praworządność

— napisano w komunikacie.

Przypomniano w nim, że jako sygnatariuszka międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych Polska powinna zapewnić niezawisłość sądownictwa, a jako przyszły członek Rady Praw Człowieka ONZ (w latach 2020-22) – wyznaczać wysokie standardy przestrzegania międzynarodowych praw człowieka.

Wszystkie posunięcia, które są sprzeczne z rozdziałem władzy i niezawisłością systemu sadownictwa, należy natychmiast znieść

— podkreślił Wysoki Komisarz.

Prezydium Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich wyraża swój stanowczy sprzeciw wobec prób łamania trójpodziału władzy oraz podważaniu niezależności i niezawisłości sądów

— czytamy w stanowisku KRASP dot. projektu nowelizacji ustaw sądowych.

„Stanowisko Prezydium KRASP w sprawie projektu ustawy z 12 grudnia 2019 roku o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw” zostało przyjęte w piątek przez Prezydium KRASP.

Prezydium KRASP, kierując się troską o dobro naszego kraju, wyraża swój stanowczy sprzeciw wobec prób łamania trójpodziału władzy oraz podważaniu niezależności i niezawisłości sądów

— czytamy w stanowisku, podpisanym przez przewodniczącego KRASP, rektora Politechniki Warszawskiej prof. Jana Szmidta.

Autorzy stanowiska są - jak podkreślają - „głęboko zaniepokojeni” wniesionym pod obrady Sejmu projektem nowelizacji ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw.

Uznając za swój obowiązek w ramach odpowiedzialności społecznej uniwersytetów reagowania w przypadkach zagrożenia dla podstawowych zasad ustrojowych naszego kraju, zwracamy uwagę, iż proponowane w projekcie zmiany prowadzą do podważenia fundamentów demokratycznego państwa prawa, określonym tak w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej jak i w prawie Unii Europejskiej

— głosi treść dokumentu.

Jak czytamy w stanowisku: naruszenie tych fundamentów miałoby dalekosiężne skutki prowadzące do wyprowadzenia Polski ze wspólnoty krajów demokratycznych, praworządnych, tworzących Unię Europejską.

Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich została powołana w czerwcu 1997 r. przez rektorów 73 szkół wyższych. Obecnie Konferencję tworzą rektorzy 108 szkół wyższych, w tym 12 uczelni niepublicznych. Ponadto, 9 szkół ma status uczelni stowarzyszonych. Pełna treść stanowiska jest dostępna na stronie internetowej: https://www.krasp.org.pl/

Obszerny projekt nowelizacji przepisów o ustroju sądów i Sądzie Najwyższym, a także o sądach administracyjnych, wojskowych i prokuraturze posłowie PiS złożyli w Sejmie w zeszłym tygodniu.

as/PAP