„Czy Polska wystawi Niemcom rachunek za straty wojenne?” - pyta na łamach „Sueddeutsche Zeitung” niemiecki historyk Stephan Lehnstaedt nawiązując do książki Karla Heinza Rotha i Hartmuta Ruebnera „Wyparte, Odłożone na później, Odrzucone. Niemieckie długi reparacyjne na przykładzie Polski i Grecji”.

Autor tekstu wskazuje, że w Niemczech kwestia reparacji uznawana jest powszechnie za zamkniętą. Inny punkt widzenia prezentują jednak Roth i Rueber. Ich zdaniem niemieckie stanowisko jest „prawnie nieuzasadnione” i „nieodpowiedzialne z historyczno-politycznego punktu widzenia”.

Powołując się na opinię Andreasa Fischera-Lescano, eksperta od prawa międzynarodowego Roth i Rueber przekonują, że Polska ma prawo wystawić rachunek za straty wojenne. Wskazują, że zrzeczenie się reparacji przez PRL w 1953 r. dotyczyło jedynie NRD, a nie całych Niemiec. W związku z tym, że traktat o zjednoczeniu Niemiec z 1990 r. nie był traktatem pokojowym, to sprawa jest wciąż otwarta.

Stephan Lehnstaedt w swoim tekście określa stanowisko Niemiec w sprawie reparacji jako żenujące. Według niego ofiarom nazistowskiej przemocy przekazano „okruchy”, wcześniej stosując różnego rodzaju chwyty biurokratyczno-prawne, które utrudniały im uzyskanie zadośćuczynienia. Historyk przypomina, że byli więźniowie i robotnicy przymusowi z Polski otrzymali średnio po 405 marek niemieckich, co jest „zawstydzającą sumą”.

Roth i Ruebner oceniają wysokość strat poniesionych przez Polskę w wyniku niemieckich zbrodni na 1,182 biliona euro. Ich zdaniem do zapłacenia pozostaje 87 proc. tej kwoty.

Autorzy książki zwracają też uwagę na ciekawą kwestię - Niemcy wypłaciły do tej pory ofiarom łącznie 950 mld euro. Jednak ponad cztery piąte tej sumy otrzymali obywatele niemieccy, którzy wśród wszystkich poszkodowanych stanowią mniej niż 5 proc.

Niemcy zamordowały miliony ludzi, zniszczyły ich podstawy życia, splądrowały ich kulturę i tanio się z tego wykpiły

— pisze Lehnstaedt.

Zamiast czekać na „biologiczne rozwiązanie” problemu, za wieloma ciepłymi słowami przeprosin powinny pójść finansowe czyny

— dodaje.

kb/dw.com