Rosja i Ukraina przeprowadziły w sobotę wymianę osób skazanych i aresztowanych w obu krajach. Objęła ona 70 osób, po 35 po każdej ze stron. Wśród zwolnionych jest filmowiec Ołeh Sencow i 24 ukraińskich marynarzy aresztowanych po incydencie na Morzu Czarnym.

O wymianie oficjalnie poinformowała rzeczniczka praw człowieka Federacji Rosyjskiej Tatiana Moskalkowa. Następnie rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow potwierdził, że strony dokonały wymiany i „obywatele Rosji powrócili do domu”.

Przekazywanie więźniów rozpoczęło się w sobotę rano; wówczas z moskiewskiego więzienia Lefortowo wyjechały autobusy z przyciemnionymi szybami. Media oceniły, że autobusami z aresztu śledczego wywożeni są ukraińscy marynarze. Informacjom tym towarzyszyły doniesienia o rządowych samolotach Rosji i Ukrainy lądujących na lotniskach, odpowiednio w Kijowie i Moskwie.

Później okazało się, że samoloty zabrały z obu stolic zwalnianych więźniów. Wylądowały w Moskwie i Kijowie około godz. 13.30 czasu moskiewskiego (godz. 12.30 w Polsce). Cała procedura wymiany zajęła około czterech godzin.

Media w Moskwie nie opublikowały listy przekazanych Rosji więźniów. Telewizja Rossija24 pokazała kadry z lotniska Wnukowo, na których widać było schodzących po trapie Rosjan zwolnionych przez stronę ukraińską. Media koncentrują się jednak tylko na jednym z nich - Kyryle Wyszynskim, dziennikarzu rosyjskiej agencji RIA w Kijowie. Rosji przekazano również - według doniesień medialnych - Wołodymyra Cemacha, bojownika z tzw. Donieckiej Republiki Ludowej, prawdopodobnie powiązanego z zestrzeleniem malezyjskiego boeinga nad Donbasem w lipcu 2014 roku.

Na Ukrainie biuro prezydenta Wołodymyra Zełenskiego opublikowalo pełną listę zwolnionych przez Rosję Ukraińców. Prócz 24 marynarzy i Sencowa są to: Pawło Hryb, Roman Suszczenko, Ołeksandr Kolczenko, Stanisław Kłych, Mykoła Karpiuk, Edem Bekirow, Artur Panow, Jewhen Panow, Wołodymyr Bałuch i Ołeksij Syzonowycz. Każdego z nich prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski osobiście witał na lotnisku Boryspol koło Kijowa.

MSZ Rosji oświadczyło w sobotę, że „wzajemne zwolnienie” osób przetrzymywanych uważa za pozytywny sygnał. Kontynuacją powinny być „inne ważne kroki na rzecz wyjścia z impasu w stosunkach rosyjsko-ukraińskich i realizacji porozumień mińskich” - dodało ministerstwo. Rosyjski resort ocenił, że „nowa administracja Wołodymyra Zełenskiego zademonstrowała zdrowy rozsądek i gotowość do kompromisów”. Wyraziło nadzieję, że wymiana więźniów „stworzy pozytywne tło dla merytorycznej pracy w ramach grupy kontaktowej i formatu normandzkiego”.

Resort spraw zagranicznych podkreślił jednocześnie, że „stała retoryka antyrosyjska” nie przybliży Ukrainy „do rozwiązania realnych problemów w polityce wewnętrznej i gospodarce”. Ponownie oceniono konflikt zbrojny na Ukrainie jako „wewnętrzny konflikt” tego kraju.

Szefowa dyplomacji UE Federica Mogherini oceniła w sobotę, że uwolnienie ukraińskich więźniów, w tym reżysera Ołeha Sencowa i 24 marynarzy, jest świadectwem pracy i determinacji m.in. społeczeństwa obywatelskiego i działaczy, którzy niestrudzenie nad tym pracowali.

Dzisiaj odbyła się wymiana więźniów między Ukrainą a Rosją. Oznacza to, że w końcu Ołeh Sencow, Pawło Hryb, Edem Bekirow, 24 schwytanych ukraińskich marynarzy i inni, o których uwolnienie Unia Europejska zwracała się tyle razy, są wolni i wracają do swojego kraju. Ich uwolnienie jest świadectwem pracy i determinacji, w tym społeczeństwa obywatelskiego, działaczy i ekspertów prawnych, którzy niestrudzenie pracowali nad tym rezultatem

— napisała w oświadczeniu Mogherini.

Jak dodała, ma nadzieję, że uwolnione osoby szybko spotkają się ze swoimi rodzinami. „Życzymy im szybkiego powrotu do zdrowia po wyczerpującym więzieniu. Unia Europejska oczekuje, że wszystkie strony wykorzystają ten impet” do działań - podsumowała.

gah/PAP