Brytyjska premier Theresa May zrezygnowała w piątek ze stanowiska lidera rządzącej Partii Konserwatywnej. Do czasu wyłonienia jej następcy pozostanie jednak na stanowisku szefowej rządu i pełniącej obowiązki szefa ugrupowania.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Theresa May ustąpi ze stanowiska przewodniczącej Partii Konserwatywnej! Nowy szef torysów przejmie po niej także urząd premiera

CZYTAJ TAKŻE: Brytyjska premier płacze. W czasie wystąpienia, w którym informowała o swojej dymisji May łamał się głos. WIDEO

May zapowiedziała swoją rezygnację pod koniec maja, gdy stało się jasne, że czwarta próba przeforsowania w parlamencie projektu ustawy w sprawie wyjścia kraju z Unii Europejskiej, nie ma szans powodzenia.

„Jest i zawsze będzie źródłem głębokiego żalu, że nie byłam w stanie zrealizować brexitu” — mówiła wówczas. Oceniała też, że „w najlepszym interesie tego kraju” leży zmiana na stanowisku premiera.

Ogłaszając rezygnację w poruszającym i osobistym przemówieniu szefowa rządu broniła jednak niespełna trzech lat swoich rządów. Wskazywała m.in. na determinację, z jaką próbowała zrealizować wolę wyborców z referendum w 2016 roku.

„Czuję się tak samo pewna dzisiaj jak trzy lata temu, że jeśli w demokracji daje się ludziom możliwość dokonania wyboru, oznacza to obowiązek wdrożenia ich decyzji. Uczyniłam wszystko, co byłam w stanie, aby tak zrobić”

— powiedziała, przypominając wielomiesięczne negocjacje z Unią Europejską.

CZYTAJ TAKŻE: Brytyjskie media dziękują premier May. Nie zabrakło jednak gorzkich słów: Była architektem własnego upadku

W piątek May nie wygłosiła żadnego przemówienia, formalną decyzję o rezygnacji zakomunikowała w liście przekazanym władzom partii.

Dotychczas zamiar ubiegania się o schedę po May zapowiedziało 11 polityków. Termin składania kandydatur mija w poniedziałek o 17 czasu lokalnego (18 czasu polskiego). Kandydaci muszą do tego czasu uzyskać poparcie co najmniej ośmiu posłów.

Faworytem bukmacherów jest były minister spraw zagranicznych i były burmistrz Londynu Boris Johnson. Wśród mających największe szanse wymienia się także obecnego szefa brytyjskiej dyplomacji Jeremy’ego Hunta, ministra środowiska Michaela Gove’a, byłą szefową klubu parlamentarnego Andreę Leadsom i byłego ministra ds. brexitu Dominica Raaba.

Nowy lider torysów zostanie wybrany w ciągu kolejnych sześciu tygodni przez posłów Partii Konserwatywnej, którzy zawężą do listę kandydatów do dwóch, a następnie przez około 160 tys. członków ugrupowania w głosowaniu listownym.

Kandydaci mogą wydać w trakcie kampanii do 150 tys. funtów, ale mają obowiązek dokładnego deklarowania wszystkich otrzymanych darowizn i wsparcia - zarówno finansowego, jak i materialnego.

Pierwszą serię głosowań w klubie parlamentarnym zaplanowano na przyszły czwartek, 13 czerwca, a kolejne trzy odbędą się 18, 19 i 20 czerwca.

Z kolei 18 czerwca odbędzie się transmitowana w telewizji BBC debata między kandydatami, którzy wciąż będą pozostawali w grze o przywództwo.

Następca May na stanowisku lidera Partii Konserwatywnej zostanie ogłoszony najprawdopodobniej w tygodniu rozpoczynającym się 22 lipca. Zostanie on jednocześnie nowym premierem Wielkiej Brytanii.

Komentatorzy spodziewają się jednak, że opozycyjna Partia Pracy będzie próbowała natychmiast doprowadzić do wniosku o wotum nieufności dla rządu, który mógłby otworzyć drogę do przedterminowych wyborów parlamentarnych.

kpc/PAP