Spór o granicę Irlandii i Wielkiej Brytanii. Premier Varadkar ostrzega: Brexit podważa pokojowe Porozumienie Wielkopiątkowe

Premier Irlandii Leo Varadkar powiedział w sobotę, że Brexit podważa pokojowe Porozumienie Wielkopiątkowe i psuje stosunki między Irlandią i Wielką Brytanią. Kwestia granicy między Irlandią a Irlandią Północną blokuje zawarcie umowy w sprawie Brexitu.

Wszystko, co oddala od siebie wspólnoty w Irlandii Północnej, podważa Porozumienie Wielkopiątkowe, i wszystko, co oddala od siebie Wielką Brytanię i Irlandię, podważa tę relację

— powiedział Varadkar w wywiadzie dla irlandzkiej telewizji publicznej RTE.

Musimy mieć gwarancje, że cokolwiek się zdarzy, nie dojdzie od powstanie twardej granicy w Irlandii

— dodał.

Kwestia granicy między Irlandią a Irlandią Północną jest jednym z najważniejszych problemów utrudniających zawarcie porozumienia w sprawie Brexitu między Londynem a Unią Europejską. W październiku główny unijny negocjator Michel Barnier powiedział, że może ona uniemożliwić zawarcie umowy z Wielką Brytanią o jej wyjściu ze Wspólnoty.

Według brytyjskich mediów premier Theresa May jest gotowa zgodzić się w ramach wymaganego przez Brukselę tzw. rozwiązania awaryjnego (backstop) na wypadek braku innego porozumienia na tymczasowe pozostanie Wielkiej Brytanii w unii celnej z UE przy jednoczesnym zachowaniu przez Irlandię Północną członkostwa we wspólnym rynku dóbr.

Takie rozwiązanie miałoby obowiązywać do czasu wypracowania przyszłego porozumienia handlowego lub znalezienia innego mechanizmu, który pozwoliłby na przepływ dóbr i towarów bez konieczności powrotu granicy na wyspie Irlandii.

Varadkar argumentuje podczas negocjacji, że możliwość wydłużenia okresu przejściowego po Brexicie nie zmniejsza potrzeby zabezpieczenia (backstop), które ma gwarantować, iż niezależnie od wyniku Brexitu nie będzie twardej granicy między Irlandią a Irlandią Północną.

W tej chwili nie jest jednak jasne, jak przedłużenie okresu przejściowego pomogłoby w kwestii wypracowania zabezpieczenia dotyczącego tej sprawy, dzięki któremu Irlandia Północna pozostałaby blisko związana z unijnym rynkiem.

Backstop to klauzula zabezpieczająca, która zakłada, że bez względu na ostateczny wynik Brexitu rozwiązanie dotyczące przepływu dóbr i osób pomiędzy Irlandią i Irlandią Północną nie może naruszyć pokoju na wyspie. Zabezpieczenie to jednak ma się znaleźć już w umowie o wyjściu, która musi zostać zawarta i ratyfikowana przed Brexitem zaplanowanym na 29 marca 2019 roku.

kpc/PAP