Wśród Rosjan wzrosły pozytywne skojarzenia ze służbami radzieckimi: WCzK (policją polityczną powołaną przez bolszewików) oraz KGB (Komitetem Bezpieczeństwa Państwowego) istniejącym do upadku ZSRR. Coraz więcej Rosjan kojarzy KGB z ochroną interesów państwa.

Takie wyniki przynosi sondaż Centrum Lewady, niezależnego ośrodka badań publicznej, opublikowany w czwartek w dzienniku „RBK”. Centrum Lewady porównało sondaż ze stycznia br. z wynikami uzyskiwanymi w 1997 i 2000 roku.

Odsetek Rosjan, którym WCZK (Czeka, Ogólnorosyjska Nadzwyczajna Komisja do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem) kojarzy się z terrorem politycznym i represjami spadła dwukrotnie od 1997 roku. Wówczas takie skojarzenia wybierało 23 proc. ankietowanych, a w najnowszym sondażu było ich tylko 12 procent.

Pytani o to, czym zajmowała się Czeka, Rosjanie rzadziej wybierają odpowiedź „walką z przeciwnikami władzy radzieckiej, kontrrewolucją i sabotażem” (w 1997 - 40 proc., w 2018 r. - 32 proc.). Częstszymi skojarzeniami są obecnie kontrwywiad (wzrost z 9 do 15 proc.) i wywiad (wzrost z 8 do 13 proc.).

W sondażu z 2000 roku na związek KGB z ochroną interesów państwa wskazywało 22 proc. respondentów, obecnie jest to 41 procent. Z kolei w innym badaniu, z 2007 roku, ze śledzeniem i donosami kojarzyło KGB 15 procent Rosjan, a obecnie jest to 19 procent.

Natomiast mniej jest obecnie wśród Rosjan skojarzeń odnoszących się do represji 1937 roku (okres stalinowskiego „Wielkiego Terroru”) - jeśli w 2000 roku 22 procent łączyło je z KGB, to obecnie na taki związek wskazuje 17 procent. Jak zauważa „RBK”, respondenci w coraz mniejszym stopniu wiążą radzieckie służby specjalne z terrorem politycznym, natomiast coraz bardziej - z ochroną interesów państwa.

Socjolog Centrum Lewady Denis Wołkow wskazał na kilka przyczyn poprawy wizerunku służb. Zdaniem badacza po aneksji Krymu i ingerencji Rosji w wojnę w Syrii ogółem wzrósł wśród Rosjan autorytet państwa i służb siłowych. W państwowych kanałach telewizyjnych brak opinii krytycznych o pracy służb specjalnych, natomiast pozytywnie ich funkcjonariusze są przedstawiani w filmach i serialach.

Wołkow wiąże też zmianę stosunku Rosjan do służb z naciskami ze strony władz na organizacje zajmujące się historią represji politycznych. To na przykład Stowarzyszenie Memoriał, które bada represje polityczne w ZSRR. Od 2014 roku Ministerstwo Sprawiedliwości Rosji umieszcza oddziały Memoriału w swoim wykazie organizacji pozarządowych „pełniących funkcje zagranicznego agenta”.

Inny socjolog, Nikołaj Mironow z Ośrodka Reform Gospodarczych i Politycznych powiedział „RBK”, że pozytywny obraz służb specjalnych wynika z obecnego zapotrzebowania Rosjan na zaprowadzenie porządku i sprawiedliwości.

Takie problemy jak brak ochrony prawnej, korupcja i kwestie socjalne niepokoją obywateli i „na tle wieloletniej mitologizacji historii umacniają się pozytywne skojarzenia z czasami radzieckimi, w tym stalinowskimi”

— powiedział badacz.

Przy czym, jego zdaniem, wielu Rosjan ma stosunek negatywny do radzieckiego systemu wymierzania kar i nie chciałoby jego przywrócenia.

Sondaż Centrum Lewady przeprowadzono w dniach 19-23 stycznia na reprezentatywnej próbie 1,6 tys. osób.

ems/PAP

-

TA WALKA O POLSKĘ JEST NA ŚMIERĆ I ŻYCIE. Polecamy aktualny numer „Sieci”!

E - wydanie dostępne na: http://www.wsieci.pl/prenumerata.html.

Zapraszamy też do subskrypcji tygodnika w Sieci Przyjaciół – www.siecprzyjaciol.pl i oglądania ciekawych audycji telewizji internetowej www.wPolsce.pl.