Przy finansowaniu budowy meczetów we Francji teoretycznie stosuje się te same zasady, co odnośnie innych religii, czyli ustawę z 1905 r., która zabrania finansowania kultu religijnego ze środków publicznych. Jednak państwo i samorządy obchodzą przepisy faworyzując islam. Można rozróżnić w tej sprawie tu dwa aspekty: prawny i praktyczny

Aspekt prawny polega na rozmyciu zasady świeckości. Rada Stanu i Rada Konstytucyjna uznały, że neutralność państwa jest aspektem ubocznym świeckości, a nie jej zasadą. Wiele decyzji wyrażanych jest w duchu, że pomoc w zaspokajaniu potrzeb natury religijnych obywateli jest w interesie publicznym samorządów.

W sprawie meczetu we Frejus, położonym w merostwie, w którym rządzi Front Narodowy, sąd uznał, że poprzedni mer wydał zezwolenie na budowę z pogwałceniem prawa. Sąd skazał mera na pozbawienie praw biernych na 1,5 roku i grzywnę, a stowarzyszenie muzułmańskie na wysoką grzywnę, ale jednocześnie zakazał merowi wyburzenia meczetu. Argumentował, że 650 wiernych nie ma gdzie się modlić, bo najbliższe miejsce kultu jest oddalone o 15 kilometrów.

Aspekt praktyczny to finansowanie meczetów z funduszy publicznych.

We Francji jest ok. 2500 miejsc kultu muzułmańskiego, w tym 60-80 meczetów, reszta to sale modlitewne. Obecnie jest 410 projektów meczetów, część z nich jest w trakcie realizacji. Budowa jest finansowana ze zbiórek wiernych, albo ze środków pochodzących z Maroka, Algierii, Arabii Saudyjskiej, Kataru, Emiratów. Często budowę wspierają samorządy.

Samorządy mogą np. przyznać dotacje na cele kulturalne. Wystarczy, żeby meczet miał bibliotekę, czy salę konferencyjną, a przyznanie dotacji jest legalne.

Samorządy mogą ułatwiać powstawanie nowych meczetów przekazując odpłatnie lub nieodpłatnie grunty pod ich budowę. Decyzje władz samorządowych są całkowicie arbitralne i nie ma żadnej możliwości sprzeciwienia się im. Rektor Wielkiego Meczetu w Paryżu stwierdził, że „merowie to najważniejsi budowniczowie meczetów we Francji”. Francuskie MSW szacuje, że fundusze samorządowe i publiczne stanowią 30 proc. budżetu meczetów.

Według danych z 2015 r. na 190 budowanych meczetów, 114 stoi na działkach przekazanych przez samorządy. 76 z nich zostało sprzedanych po zmianie przeznaczenia gruntów, 38 udostępniono na zasadzie emfiteuzy (dzierżawa długoterminowa, praktycznie przekazanie na własność, w polskim prawie nie istnieje od 1946 r.).

Kilka przykładów:

• wielki meczet w Tours: działka sprzedana przez gminę po śmiesznie niskiej cenie 7,5 euro za m2, dotacja „na cele kulturalne” wyniosła 2,5 mln euro;

• gmina Evreux przekazała działkę 5000 m2 za symboliczne euro na meczet;

• meczet Assalam w Nantes inaugurowany w 2012 r. zbudowany na gruntach sprzedanych przez gminę, przy jednoczesnej „kulturalnej” dotacji w wysokości 200 000 euro i gwarancji pożyczki w kwocie 346 800 euro

• wielki meczet w Poitiers wydzierżawiony z działką za 30 franków rocznie, czyli dziś 4,5 euro (mniej niż cena kebaba we Francji)

Kwestia finansowania meczetów jest nieprzejrzysta. Nikt dokładnie nie wie, ile meczetów jest budowanych, ile jest projektów budowy, a ile jest zebranych datków na budowę. Nikt tego nie kontroluje. Stowarzyszenie „1901”, nazywane tak od daty ustawy o stowarzyszeniach, nie ma obowiązku składać raportów finansowych. Często mamy do czynienia z przekrętami, przykładowo - imam z Nanterre kilka lat temu ukradł 240 tys euro z kwesty na meczet.

Adam Gwiazda

-

Super oferta dla czytelników tygodnika „Sieci”! Zamów roczną prenumeratę naszego pisma a oszczędzisz nie tylko czas, ale i pieniądze! Tylko dla prenumeratorów ceny niższe niż w kiosku nawet o 40%! E-Prenumerata do 58% rabatu!

Więcej informacji o warunkach prenumeraty na http://www.wsieci.pl/prenumerata.html.