Nowe wojny grożą na pograniczu Europy i Azji, od Bałkanów po Kaukaz i Lewant, nad morzami Śródziemnym, Egejskim i Czarnym – w wielu krajach, gdzie przed stuleciem lub kilkoma stuleciami sięgało Imperium Otomańskie. Znakiem ostrzegawczym grożącej wojny bywają słowa i mapy. Mapa ma wielką moc wzbudzania zapału wojennego – zwłaszcza mapa swobodnie zmienianych granic.

Słowa wygłasza turecki prezydent Recep Erdogan. Ostatnio podważył wielostronny Traktat z Lozanny z 1923 roku, określający między innymi granice Turcji po przegranej pierwszej wojnie światowej i po epoce imperialnej. Turcja jest stroną traktatu. Ale zdaniem prezydenta, traktat uczynił Turcję za małą.

Mapy pojawiły się od razu w popierających Erdogana kanałach telewizyjnych. Rysowane na mapach warianty Wielkiej Turcji obejmują:

— południowo-wschodnią Bułgarię włącznie z większością bułgarskiego wybrzeża Morza Czarnego, w tym oboma dużymi miastami portowymi Burgas i Warna;

— północno-wschodnią Grecję włącznie z drugim co do wielkości greckim miastem Saloniki nad Morzem Egejskim, oraz liczne greckie wyspy;

— cały Cypr;

— południowo-zachodnią Gruzję z nadmorskim miastem Batumi;

— zachodnią połowę Armenii;

— regiony Górski (Górny) Karabach i Nachiczewan, o które spierają się i walczą Armenia z Azerbejdżanem;

— północną jedną trzecią Syrii;

— północną jedną trzecią Iraku;

— w tym cały syryjski i iracki Kurdystan, oraz wielkie pola naftowe i gazowe.

Każdy punkt tych ambitnych planów terytorialnych automatycznie oznacza wojnę międzypaństwową, a aneksja Kurdystanu syryjskiego i irackiego – dodatkowo wojnę domową w Turcji. Warianty przypominają mniej lub bardziej to, co w sprawie granic określał „Pakt Narodowy” uchwalony przez parlament otomański podczas rozpadu imperium w 1920 roku. Mocarstwa zwycięskie w pierwszej wojnie światowej zareagowały okupacją Stambułu – imperialnej stolicy – przy pomocy sił brytyjskich, francuskich i włoskich. Oryginał „Paktu Narodowego” zaginął, przez co treść nabiera mocy mitycznej i kultowej.

Czytaj dalej na następnej stronie ===>