Grzegorz Górny: Zbiorowe zwolnienie litewskich wiceministrów. Wilno walczy o przejrzystość życia publicznego

Na Litwie doszło do bezprecedensowej sytuacji. Swoje stanowiska stracili wiceministrowie, których nazwiska pojawiły się na tzw. czarnej liście. To skutek przyjęcia w zeszłym roku ustawy o wywiadzie kryminalnym. Na jej podstawie litewska Służba Badań Specjalnych (STT) sporządziła spis wszystkich wysokich urzędników rządowych, których nazwiska pojawiają się w sprawach kryminalnych w charakterze podejrzanych o złamanie prawa.

Jako pierwsza upubliczniła ową listę w czerwcu br. wybrana na drugą kadencję prezydent Litwy Dalia Grybauskaite. W spisie znalazło dziewięciu ministrów z pięciu resortów obecnego centrolewicowego rządu. Prezydent oświadczyła, że nie zatwierdzi pięciu ministrów, jeśli nie pozbędą się swych wiceministrów z czarnej listy. Zagroziła, że jeśli koalicja rządowa nie oczyści się, to nazwie ją kryminalną.

Przez pewien czas trwała wojna nerwów między prezydent a rządem, ponieważ premier Algirdas Butkevičius nie miał zamiaru spełniać żądań Dalii Grybauskaite. W końcu jednak koalicja rządowa podjęła decyzję o zwolnieniu wszystkich wiceministrów, a pani prezydent stwierdziła, że w takiej sytuacji dokona zaprzysiężenia gabinetu Butkevičiusa.

Obecność na czarnej liście nie przesądza o winie osoby, która się na niej znalazła. Zmusza jednak odpowiednie organy do jak najszybszego wyjaśnienia sprawy. Urzędnicy kancelarii prezydenta nie wykluczają, że jeśli niektórzy wiceministrowie oczyszczą się z zarzutów, to mogą powrócić na swe stanowiska.

Dalia Grybauskaite twierdzi, że walczy o przejrzystość życia publicznego. Ministrowie i wiceministrowie muszą być bowiem ludźmi o nieposzlakowanej opinii i poza wszelkim podejrzeniem.