W Ogrodzie Saskim w Warszawie zakończyło się w sobotę 10. Narodowe Czytanie z udziałem pary prezydenckiej. Na zakończenie prezydent Andrzej Duda i pierwsza dama Agata Kornhauser-Duda podziękowali uczestnikom i aktorom, a prezydent ogłosił, że za rok lekturą będą „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza.

Opowieść o ludziach

To nie jest sztuka, to nie jest tragifarsa o jakiejś wielkiej historii, tam nie ma żadnej polityki. To jest po prostu opowieść o ludziach

— podkreślił prezydent, któremu towarzyszyła małżonka Agata Kornhauser-Duda. Podkreślił przy tym, że Zapolska bardzo celnie opisała określone typy postaci ludzkich i ich charakterów, dzięki czemu jej dzieło mogło być wystawiane w różnych wersjach, w różnych częściach kraju.

Gabriela Zapolska w sposób przejaskrawiony, jak na tragifarsę przystało, pokazuje typ ludzki, jakim jest Dulska - osoba dwulicowa, zakłamana, apodyktyczna, niektórzy by powiedzieli: wręcz okrutna. Chociaż z drugiej strony, gdyby pani Dulska była tutaj między nami i usłyszała te wszystkie słowa, to może nawet rozpłakałaby się i powiedziała, że przecież wszystko, co robiła w życiu, to robiła dla dobra swojej rodziny

— mówił Andrzej Duda.

Po to, żeby nie okryła się rodzina złą sławą, bo właśnie to było to, na czym pani Dulskiej - i to bardzo wyraźnie widać - zależało najbardziej. Zewnętrzny obraz, stąd mówimy, że była osobą dwulicową i osobą zakłamaną, dlatego że wiele rzeczy, które robi, zwłaszcza te, które są na zewnątrz widoczne, robione są, jak to my dzisiaj mówimy, „pod publiczkę”. Tak, żeby dobrze wyglądało, żeby ludzie byli zadowoleni, żeby nie plotkowali, żeby nie mówili źle o rodzinie

— dodał prezydent.

Ponadczasowy utwór

Pierwsza dama zwróciła uwagę, że „Moralność pani Dulskiej” jest utworem ponadczasowym.

To jest utwór, w którym Gabriela Zapolska z wrodzonym satyrycznym zmysłem, za pomocą gorzkiej ironii i dzięki komizmowi, właściwie obnaża moralność mieszczaństwa z początku XX wieku

— mówiła Kornhauser-Duda.

Utwór również zawiera uniwersalne przesłanie moralne, które w imię uczciwości każe potępić zło i niesprawiedliwość

— podkreśliła pierwsza dama, która podczas omawiania dzieła Gabrieli Zapolskiej przedstawiła okoliczności jego powstania, a także szczegóły jego wersji krakowskiej i lwowskiej.

Lektura dramatu „Moralność pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej - w ramach akcji Narodowe Czytanie - odbywa się na scenie w Ogrodzie Saskim w Warszawie; w jego trakcie wystąpią także znani artyści.

Czytanie jest, jak chleb powszedni

Czytanie jest, jak chleb powszedni, czytanie jest, jak źródlana woda - powiedział w sobotę wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Piotr Gliński podczas inauguracji akcji Narodowe Czytanie. Zatrzymaliśmy trend spadkowy, jeżeli chodzi o czytelnictwo w Polsce - dodał.

Czytanie jest, jak chleb powszedni, czytanie jest, jak źródlana woda

— powiedział Gliński w ramach akcji Narodowe Czytanie w Ogrodzie Saskim.

Jak przekazał Gliński, „zatrzymaliśmy trend spadkowy, jeżeli chodzi o czytelnictwo w Polsce”.

W ciągu ostatnich kilku lat, badania wskazują (…), że nie jest najgorzej. (…) Zatrzymaliśmy to, co było bardzo niepokojące. Nawet w ostatnich dwóch latach mamy lekkie wzrosty, jeżeli chodzi o deklarację czytelnictwa

— powiedział szef MKDNiS.

Gliński wskazał, że udało się to osiągnąć dzięki m.in. pracownikom kultury i osób także w edukacji, „które dbają o to, żeby czytelnictwo się rozwijało”.

My, ze swojej strony prowadzimy program rozwoju czytelnictwa i bardzo wiele innych programów, które wspierają polską kulturę i czytelnictwo

— wskazał Gliński.

Program rozwoju czytelnictwa

Jak dodał, w zeszłym roku zakończono pierwszy program - Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa.

W tym roku rozpoczynamy następne 5 lat. I wzrost nakładów jest o 40 proc. Udało nam się tak zorganizować nasz budżet, podobnie, zresztą, jak budżet całej polskiej kultury, (…), że mamy ponad miliard, prawie miliard 100 mln na sam ten program narodowego czytelnictwa

— przekazał Gliński.

Zdaniem wicepremiera, to pokazuje, „że polskie państwo poważnie podchodzi do swojej roli mecenasa i wspiera tego rodzaju działania”.

Czytanie jest, jak chleb powszedni, czytanie jest, jak źródlana woda. Czytajmy, cieszmy się, że możemy czytać i że coraz więcej Polaków czyta

— powiedział Gliński.

Za rok Mickiewicz

Na zakończenie Narodowego Czytania prezydent Andrzej Duda poinformował, że za rok lekturą będą „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza.

Prezydent wyjaśnił, że „będzie to upamiętnienie dwusetnej rocznicy ich opublikowania” i dodał, że „jest to symboliczny początek polskiego romantyzmu”.

Dziękujemy tym, którzy włożyli swoje serce w przygotowanie Narodowego Czytania

— powiedział na zakończenie akcji Andrzej Duda.

Dziękujemy wszystkim, którzy w tym roku przyłączyli się do Narodowego Czytania. Po raz kolejny udowodniliście Państwo, że wielu Polaków kocha literaturę polską

— dodała Agata Kornhauser-Duda.

Podczas 10. Narodowego Czytania w sobotę w warszawskim Ogrodzie Saskim przeczytano sztukę Gabrieli Zapolskiej pt. „Moralność pani Dulskiej”.

W każdym z trzech aktów sztuki, odczytywanej w Ogrodzie Saskim w postać Anieli Dulskiej wcieliła się inna aktorka: Grażyna Barszczewska, Edyta Jungowska, Anna Dereszowska. Obok nich na scenie pojawili się: Andrzej Pankowski (Felicjan Dulski), Krzysztof Szczepaniak (Zbyszko), Joanna Pach (Hesia), Angelika Kurowska (Mela), Anna Cieślak (Juliasiewiczowa), Lucyna Malec (Lokatorka) i Lidia Sadowa (Hanka). Autorem oprawy muzycznej był Stanisław Skoczyński, profesor Warszawskiego Uniwersytetu Muzycznego. Autorką scenografii była Anna Mioduszewska, a reżyserem całości Janusz Kukuła, który rolę konferansjera powierzył, podobnie jak przed rokiem, dziennikarzowi radiowemu Marcinowi Kusemu. Wydarzenie było na żywo transmitowane na oficjalnej stronie Prezydenta RP, na kanałach Narodowego Centrum Kultury oraz na portalu Polskiego Radia.

„Moralność pani Dulskiej” powstała w ciągu kilkunastu dni na przełomie października i listopada 1906 roku. Sztuka autorstwa Gabrieli Zapolskiej przedstawia historię rozgrywającą się w mieszczańskim domu początku XX wieku. Nazwisko bohaterki sztuki na stałe zagościło w polszczyźnie - dulszczyzna to określenie kołtuństwa, mieszczańskiej hipokryzji i ciasnoty poglądów, połączonej z wysokim mniemaniem o własnych walorach moralnych. „Moralność pani Dulskiej” była wielokrotnie wystawiana na deskach teatrów, doczekała się także kilku adaptacji filmowych i spektakli Teatru Telewizji.

Akcja Narodowe Czytanie organizowana jest przez Prezydenta RP od 2012 roku. Została zainicjowana wspólną lekturą „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. W 2013 roku w całej Polsce odbyło się czytanie dzieł Aleksandra Fredry, a podczas następnych edycji przeczytano kolejno: „Trylogię” Henryka Sienkiewicza oraz „Lalkę” Bolesława Prusa; w 2016 roku –”Quo vadis” Henryka Sienkiewicza, a w 2017 roku lekturą Narodowego Czytania było „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego. W 2019 r. lekturami było osiem najważniejszych polskich nowel, między innymi autorstwa Żeromskiego, Prusa, Konopnickiej i Schulza. Rok temu, w warunkach obostrzeń epidemicznych, czytano „Balladynę” Juliusza Słowackiego.

wkt/PAP