Pogrzeb prof. Henryka Samsonowicza - historyka i wybitnego znawcy średniowiecza, rektora UW z lat 1980–82, ministra edukacji w rządzie T. Mazowieckiego - odbył się w czwartek na Powązkach w Warszawie. Był ogromnie zasłużony dla odbudowy wolnej Polski - podkreślił w liście prezydent Andrzej Duda.

CZYTAJ RÓWNIEŻ:

-Zmarł prof. Henryk Samsonowicz, historyk, Kawaler Orderu Orła Białego, były minister edukacji. Miał 91 lat

-Pamięci Prof. Henryka Samsonowicza. Był człowiekiem wielkiej kultury, zarazem życzliwym i otwartym na różnego rodzaju pomysły

Smutny dzisiaj dzień nastał, choć pogoda piękna. Żegnamy jednego z najlepszych, najlepszych profesorów, jakiego posiadał Uniwersytet Warszawski

— powiedział rektor UW prof. Alojzy Nowak, który żegnał prof. Samsonowicza w imieniu całej społeczności akademickiej - studentów, których - jak zaznaczył rektor - kochał i którym poświęcał wiele czasu, profesorów, a także pracowników administracyjnych i technicznych, z którymi chętnie rozmawiał.

To, że był wielkim profesorem, znakomitym badaczem, że prowadził znakomicie zajęcia dydaktyczne, to wszyscy wiemy i wszyscy znamy. Tę spuściznę, którą pozostawił po sobie będziemy jeszcze wiele lat analizować, cytować i nad nią dyskutować. Był człowiekiem wykształconym, niezwykle inteligentnym, ale takich już jest wielu. Profesor Samsonowicz był do tego człowiekiem niezwykle mądrym, refleksyjnym - zawsze, kiedy przychodziła próba, wiedział jak się znaleźć, wiedział, co to jest godność człowieka, jego niezależność, wiedział, co to są inne poglądy

— mówił prof. Nowak.

Czuł i reprezentował najpiękniejsze cechy uniwersytetu

— podkreślił rektor UW, zwracając też uwagę, że najpiękniejszą cechą prof. Samsonowicza była otwartość na drugiego człowieka.

Przekonanie i zrozumienie i dowodzenie tego, że to człowiek jest najważniejszy we wszechświecie bez względu na to jak myśli, co myśli, którą drogą idzie i dokądkolwiek zmierza

— dodał prof. Alojzy Nowak.

Wybitnego historyka pożegnał prezydent Andrzej Duda

List do uczestników ceremonii pogrzebowej skierował prezydent Andrzej Duda, który przypomniał biografię prof. Samsonowicza.

Żegnamy dzisiaj znakomitego uczonego, historyka Polski wieków średnich, a jednocześnie prawego człowieka i obywatela głęboko zaangażowanego we współczesne sprawy Rzeczypospolitej i ogromnie zasłużonego dla odbudowy wolnej ojczyzny, kawalera Orderu Orła Białego

— podkreślił Duda.

Profesor Henryk Samsonowicz był wybitnym mediewistą, znawcą szczególnie gospodarczej i społecznej historii Polski. Przez całą 70-letnią karierę naukową związany ze swoją Alma Mater - Uniwersytetem Warszawskim był nauczycielem i mistrzem kilku pokoleń badaczy, ale też zarazem poprzez swoje publikacje, odczyty, wystąpienia medialne, docierał nie tylko do specjalistów, lecz także do bardzo szerokiego grona odbiorców

— napisał prezydent.

Należał do uczonych, którzy doskonałą znajomość przedmiotu umieją harmonijnie łączyć z komunikatywnością i pięknem języka

— dodał.

Trzaskowski oddaje hołd prof. Samsonowiczowi

Prof. Samsonowicza jako „ujmującego skromnością i pokorą wybitnego naukowca” pożegnał również w liście prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski.

Był jedną z najbardziej wyrazistych postaci polskiej humanistyki ostatnich dziesięcioleci. Badał złożone problemy naszych dziejów społecznych, ekonomicznych, kulturowych i politycznych. Dociekał i wyjaśniał. Korzystając ze swojej ogromnej wiedzy historycznej potrafił obrazowo tłumaczyć związki i zależności naszej historii ze współczesnością. Znakomity mediewista, wychowawca i autorytet dla kilku pokoleń historyków

— zwrócił uwagę Trzaskowski.

Ceremonia pożegnania prof. Samsonowicza, który zmarł 28 maja w wieku 91 lat, odbyła się w Domu Przedpogrzebowym na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Wybitnego badacza średniowiecza pożegnali najbliżsi krewni zmarłego, przyjaciele, społeczność akademicka z UW, w tym profesorowie i dawni studenci, historycy z wielu polskich uczelni, także z Polskiej Akademii Nauk, Polskiego Towarzystwa Historycznego i IPN, publicyści i działacze opozycji demokratycznej w PRL-u. Obecni byli również przedstawiciele władz z Kancelarii Prezydenta oraz przedstawiciele władz samorządowych, m.in. z Warszawy.

Po ceremonii w Domu Przedpogrzebowym zaplanowano uroczystości o charakterze prywatnym - Mszę św. w kościele pw. św. Karola Boromeusza na Starych Powązkach, a następnie odprowadzenie do grobu rodzinnego w Alei Zasłużonych.

Mediewiści podkreślali jego umiejętność głębokiej analizy źródeł

Henryk Bohdan Samsonowicz urodził się 23 stycznia 1930 r. w Warszawie. Był wybitnym historykiem, znawcą historii średniowiecza. W swoich badaniach skupiał się na średniowiecznych dziejach Polski, ale ukazywał je w kontekście historii Europy Środkowo-Wschodniej. Jest autorem ok. 800 prac naukowych, w tym 16 książek i podręczników uniwersyteckich, kilkuset artykułów i ponad 200 recenzji. Mediewiści podkreślali jego umiejętność głębokiej analizy źródeł.

W 1971 r. ukazała się jego najsłynniejsza książka - w „Złotej jesieni polskiego średniowiecza” przedstawił szeroką panoramę polskiego życia politycznego i społecznego okresu między schyłkiem panowania Piastów a powstaniem Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Pragnąłbym, aby zawarta w tytule złota jesień – tak piękna w naszym kraju – przywodziła na myśl różnorodność barw, obfitość zbiorów, by kojarzyła się też z początkiem roku szkolnego, a więc z nowymi perspektywami i nowymi formami pracy. Schyłek średniowiecza wydaje mi się dla Polski szczególnie korzystny, toteż chciałem ukazać polską specyfikę tamtych czasów

— pisał we wstępie do pierwszego wydania.

Przez całą swoją karierę był związany z Uniwersytetem Warszawskim. W 1950 r. ukończył studia historyczne na UW, doktorat obronił w 1954 r., a habilitację w 1960 r. Stanowisko profesora nadzwyczajnego otrzymał w roku 1971, a w roku 1980 – profesora zwyczajnego. W latach 1969-74 pełnił funkcję dziekana Wydziału Historycznego. Od 1975 do 1980 r. był dyrektorem Instytutu Historycznego. Był też członkiem Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności.

W 1980 r. prof. Henryk Samsonowicz zaangażował się w działalność NSZZ „Solidarność”. Nowa atmosfera polityczna i powszechny szacunek, którym był darzony, doprowadziły do jego wyboru na stanowisko rektora Uniwersytetu Warszawskiego. W kwietniu 1982 r. został zmuszony do ustąpienia z tego stanowiska.

Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu. Po wyborach z 4 czerwca 1989 r. i utworzeniu przez Tadeusza Mazowieckiego pierwszego niekomunistycznego rządu prof. Samsonowicz objął w nim tekę ministra edukacji narodowej. Podczas jego urzędowania w 1990 r. zostały wprowadzone do szkół zajęcia z religii. Programy nauczania zostały w tym czasie oczyszczone z wielu wątków ideologicznych narzuconych przez władze komunistyczne.

W 2010 r. prof. Samsonowicz został odznaczony przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Orderem Orła Białego - najwyższym polskim odznaczeniem państwowym.

aw/PAP