Koncert w Filharmonii Pomorskiej, uroczyste msze święte na Jasnej Górze i w Bydgoszczy oraz okolicznościowy spot Muzeum Regionalnego w Stalowej Woli to niektóre z form obchodów 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja oraz święta Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski.
CZYTAJ TAKŻE:
-230. rocznica Konstytucji 3 maja. 1791 – 2021
Przed południem w kościele św. Wincentego a Paulo obyła się msza święta w intencji ojczyzny pod przewodnictwem ordynariusz bydgoskiego bp. Jana Tyrway, a później pod pomnikiem Wolności złożone zostaną kwiaty. Na wieczór Filharmonia Pomorska im. Ignacego Jana Paderewskiego zaplanowała koncert online, w programie znajdą się mało znane utwory kompozytorów żyjących w czasach Sejmu Wielkiego: Jana Wańskiego, Jana Engela, Damiana Stachowicza i Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego.
Na Rynku w Legnicy odbędzie się uroczyste podniesienie flagi państwowej, apel pamięci, salwa honorowa oraz odegranie hymnu państwowego.
W Kościele katolickim 3 maja obchodzone jest święto Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, na Jasnej Górze zostanie odprawiona msza św. odpustowa pod przewodnictwem przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski arcybiskupa Stanisława Gądeckiego. Tego dnia Jasna Góra znajdzie się wśród 30 sanktuariów maryjnych z różnych stron świata, które połączy maraton modlitewny w intencji ustania pandemii COVID-19. Zainicjowana przez papieża Franciszka codzienna modlitwa będzie transmitowana na żywo na oficjalnych kanałach Stolicy Apostolskiej.
Także w poniedziałek na Jasnej Górze odbędą się też obrady Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski. Głównymi tematami obrad będą: beatyfikacja kard. Stefana Wyszyńskiego, duszpasterstwo Kościoła w Polsce w czasie pandemii i po jej ustaniu oraz zamknięcie obchodów 100. rocznicy urodzin św. Jana Pawła II.
Muzeum Regionalne w Stalowej Woli, aby przypomnieć historyczne wydarzenia związane z uchwaleniem Konstytucji 3 przygotował spot okolicznościowy. Jego premiera odbędzie się 3 maja w samo południe m.in. na muzealnym Facebooku. W spocie zabrzmi dawna pieśń „Vivat Maj, 3 Maj” w wykonaniu wokalistów „Pałacyku Michla” i kwartetu smyczkowego Nadsańskiej Orkiestry Kameralnej z Miejskiego Domu Kultury, a młodzież z zespołu Pieśni i Tańca „Lasowiacy” zaprezentują - zgodnie ze staropolskim obyczajem - „chodzonego”, czyli poloneza.
W Warszawie w Parku Łazienkowskim na wystawie czasowej w Pałacu na Wyspie pokazana zostanie kopia Konstytucji 3 maja z 1791 r., wypożyczona z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie. Ustawę zasadniczą oglądać można będzie do 13 maja w godzinach otwarcia obiektów. Muzeum Łazienki Królewskie przygotowało też wydarzenia, w których można uczestniczyć online. W południe odbędzie się wykład prof. Anny Grześkowiak-Krwawicz „3 maja 1791 - rewolucja po polsku”. A o godzinie 17 seminarium „Nadzieje i projekty w dobie majowej jutrzenki”. Zarówno wykład jak i seminarium transmitowane będą na stronie internetowej Muzeum Łazienki Królewskie oraz na Facebooku.
Sejm Czteroletni po burzliwej debacie 3 maja 1791 r. przyjął przez aklamację ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 Maja. Była drugą na świecie i pierwszą w Europie ustawą regulującą organizację władz państwowych, prawa i obowiązki obywateli. Celem ustawy rządowej miało być ratowanie Rzeczypospolitej, której terytorium zostało uszczuplone w wyniku I rozbioru przeprowadzonego przez Prusy, Austrię i Rosję w 1772 r. Konstytucja została uchwalona na Zamku Królewskim w Warszawie.
Wyjątkowy charakter święta
W poniedziałek w 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja na Zamku Królewskim w Warszawie o przyszłości Europy debatować będą prezydenci Polski, Litwy, Łotwy, Estonii i Ukrainy.
Narodowe Święto Konstytucji 3 Maja w tym roku będzie mieć wyjątkowy charakter. Wiąże się to z faktem, że obchodzimy 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Z tej okazji w Warszawie odbędzie się szczyt prezydentów z naszego regionu, którzy przyjadą do stolicy Polski na zaproszenie prezydenta Andrzeja Dudy, żeby wspólnie z Polską cieszyć się z tego święta
— mówił PAP prezydencki minister Wojciech Kolarski.
Prezydenci Ukrainy Wołodymyr Zełenski, Łotwy Egils Levits i Estonii Kersti Kaljulaid wizytę w stolicy Polski rozpoczną w poniedziałek. Prezydent Litwy Gitanas Nauseda przybył do Warszawy z wizytą dwustronną już w niedzielę; wieczorem tego dnia w Belwederze odbyło się spotkanie par prezydenckich Polski i Litwy.
Oficjalne obchody Święta Narodowego w 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja rozpoczęły się w poniedziałek rano. Tuż po godz. 9 w Sejmie rozpoczęło się uroczyste, polsko-litewskie zgromadzenie posłów i senatorów z okazji 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja. Głos zabiorą prezydenci Polski i Litwy - Andrzej Duda i Gitanas Nauseda.
W trakcie zgromadzenia zaplanowano łączenie z litewskim Seimasem.
W gmachu Sejmu prezydenta Litwy powitali prezydent Duda oraz marszałkowie Sejmu i Senatu - Elżbieta Witek i Tomasz Grodzki. Do Sejmu przybył także premier Mateusz Morawiecki.
Zgromadzenie posłów i senatorów rozpoczęło się od odegrania hymnów Polski i Litwy.
Uroczystość w Sejmie odbywa się w pełnym rygorze epidemiologiczno-sanitarnym. Liczba posłów i senatorów Sali Posiedzeń jest ograniczona.
Po zgromadzeniu, już w Sali Kolumnowej, odbyła się kolejna uroczystość rocznicowa - przyznanie Nagrody Obojga Narodów. Uhonorowane zostały osoby szczególnie zaangażowane dla współpracy polsko-litewskiej w dziedzinie historii, kultury i nauki.
Uroczyste zgromadzenie Sejmu, Senatu i litewskiego Seimasu, to jeden z elementów poniedziałkowych obchodów 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. W ich ramach zapowiedziana została także m.in. debata prezydentów Polski, Litwy, Łotwy, Estonii i Ukrainy.
Uroczystości z udziałem pięciu prezydentów
Następnie w bazylice archikatedralnej św. Jana Chrzciciela została odprawiona msza św. w której uczestniczyli prezydenci Duda, Nauseda oraz Levits.
W południe na dziedzińcu Zamku Królewskiego rozpoczną się uroczystości z udziałem pięciu prezydentów: Andrzeja Dudy, Gitanasa Nausedy, Kersti Kaljulaid, Egilsa Levitsa oraz Wołodymyra Zełenskiego. Pięcioro prezydentów podpisze wspólną deklarację w 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
Następnie na Zamku Królewskim obędzie się debata prezydentów Polski, Litwy, Łotwy, Estonii i Ukrainy o przyszłości Europy.
Prezydenci będą wspólnie rozmawiać o Europie, o dziedzictwie przeszłości, o wspólnym doświadczeniu historii oraz o obecnej współpracy, wspólnocie wartości i wspólnej wizji Europy w kontekście wydarzeń, które mają obecnie miejsce na kontynencie
— powiedział minister Kolarski.
Później Andrzej Duda odbędzie dwie bilateralne rozmowy. Prezydent będzie rozmawiał na Zamku Królewskim z przywódcą Ukrainy. Po tej rozmowie Duda i Zełenski wygłoszą krótkie oświadczenia dla prasy. Następnie w Belwederze polski prezydent będzie rozmawiał z prezydentem Łotwy.
Wieczorem w poniedziałek odbędzie się uroczysty obiad wydany przez prezydenta Dudę dla wszystkich prezydentów przybyłych na uroczystości 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
We wtorek 4 maja będzie miała miejsce oficjalna dwustronna wizyta prezydent Estonii w Polsce.
Uroczystości, jak zapowiada minister Kolarski, odbędą się w pełnym reżimie sanitarnym z zachowanie obostrzeń co do liczby osób i odległości pomiędzy nimi.
Wyjątkowa uchwała polskiego i litewskiego parlamentu
Sejm i Senat RP oraz Sejm Litwy podkreślając wyjątkowe dla narodów polskiego oraz litewskiego znaczenie aktu z 1791 roku oddają hołd dziedzictwu nowożytnego konstytucjonalizmu - głosi uchwała w sprawie uczczenia 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów
Uchwałę tę przyjętą przez polski Sejm i Senat oraz litewski Sejm odczytano w poniedziałek podczas uroczystego polsko-litewskiego zgromadzenia posłów i senatorów, które odbyło się w 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Podczas uroczystości w Warszawie odczytał ją marszałek Senatu Tomasz Grodzki, a w Wilnie przewodnicząca litewskiego Sejmu Viktoria Czmilyte-Nielsen.
W uchwale przypomniano, że „230 lat temu w Sali Senatorskiej Zamku Królewskiego w Warszawie, rezydencji władców Rzeczypospolitej Obojga Narodów została uchwalona Konstytucja 3 maja, pierwsza spisana Konstytucja w Europie”.
Ustawa Rządowa opierała się na koncepcji demokratyzacji stosunków społecznych i zasadzie podziału władzy. Była wyrazem dążenia do budowy silnego państwa. Stanowiła formę umowy społecznej opierającej się na przekonaniu, że – jak zapisano w artykule V Konstytucji – „wszelka władza społeczności ludzkiej początek swój bierze z woli narodu”. Poszanowanie praw jednostki i utrwalenie etosu obywatelskiego miały gwarantować potęgę kraju
— głosi uchwała.
Zaznaczono w niej, że Konstytucja 3 Maja „wprowadzała monarchię konstytucyjną, ustrój który w większości państw europejskich rozwinął się dopiero w następnym stuleciu”.
Konstytucja była wyraźną manifestacją suwerenności politycznej, demonstracją tej niezależności wobec mocarstw ościennych oraz wezwaniem do odnowy Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Uchwalenie Konstytucji 3 Maja stanowiło dowód odpowiedzialności politycznej elit polskich i litewskich oraz świadectwo zwycięstwa innowacyjnej myśli prawnoustrojowej. Do wartości tych nawiązano w Zaręczeniu Wzajemnym Obojga Narodów – ustawie wykonawczej do Konstytucji uchwalonej przez Sejm Czteroletni 20 października 1791 r. Potwierdzono w nim siłę wspólnoty wielonarodowej zbudowanej na fundamentach republikańskich
— czytamy w uchwale.
Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejm Republiki Litewskiej, podkreślając wyjątkowe dla Narodów Polskiego oraz Litewskiego znaczenie aktu z 1791 r., oddają hołd dziedzictwu nowożytnego konstytucjonalizmu i wyrażają przekonanie, że idee przyświecające uchwaleniu Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia 2 Wzajemnego stały się podstawą politycznej tożsamości obywateli krajów – spadkobierców Rzeczypospolitej Obojga Narodów
— głosi uchwała.
mm/PAP
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/spoleczenstwo/549403-szczegolny-charakter-obchodow-3-maja-zgromadzenie-w-sejmie
