Polska trzeźwość. "Niektórzy bohaterowie walk o niepodległość stawali się często abstynentami z wyboru"

Tradycyjnie już polski episkopat ogłosił sierpień miesiącem trzeźwości, prosząc o abstynencję przynajmniej przez 31 dni, symbolicznie, jako wyraz troski o dobro ojczyzny. To piękne hasło, wołanie o trzeźwość towarzyszy Polakom od czasu upadku Polski w wieku XVIII, bo gdy patrzeć na przyczyny rozkładu Rzeczypospolitej, to poza oczywistym wpływem złodziejskich monarchii rabujących nam państwo, istotnym jego czynnikiem były i wady narodowe. Pośród nich pijaństwo stało w pierwszym rzędzie, gdyż nadmierne picie powodowało upadek obyczaju, wpływało na sposób myślenia, łamało charaktery i oddawało duszę w ręce „złego”. Ci, którzy pili ponad miarę, stawali się łatwym łupem szatanów, którzy w Polsce „byli czynni”. Nasi rodacy przechodzili na stronę Moskali, zdradzali, dawali się przekupywać i za ruble dokonywali najpodlejszych czynów. Ta ciemna, smutna strona naszej historii to więc także opowieść o spowodowanym pijaństwem upadku ducha. Stąd w wieku XIX tak popularne były różne środowiska tradycyjne i patriotyczne, które nawoływały do walki z nadmiernym piciem, zaś w największych ośrodkach miejskich powstawały towarzystwa trzeźwościowe. Co więcej – wiązano stan abstynencji ze stanem ogólnego trzeźwego patrzenia na świat, umiejętnością podejmowania racjonalnych decyzji. Trzeźwość miała więc także znaczenie przenośne – chodziło o zdrowy rozsądek, rozum, umysł wolny od wpływu substancji oddziałującej na uczucia, zabierającej umiejętność zdrowego, racjonalnego patrzenia na świat i ludzi.

Niektórzy bohaterowie walk o niepodległość stawali się często abstynentami z wyboru, wskazując, że tylko Polak trzeźwy może być prawdziwie wartościowym obywatelem. Tak zrobił chociażby Zygmunt Sierakowski, jeden z przywódców powstania styczniowego, czy słynny naukowiec i członek powstańczego Rządu Narodowego Benedykt Dybowski.

A dziś także – szczególnie po tych długich latach, gdy komuna rozpijała Polaków, by ich niszczyć moralnie, by redukować ich ducha – bardzo potrzeba nam trzeźwości. Nie tylko w sierpniu.

Felieton opublikowany w tygodniku „Sieci” nr 34/2019