W Pałacu Prezydenckim, gdzie 30 lat temu miały miejsce inauguracja i zakończenie obrad Okrągłego Stołu, odbyła się konferencja „Jak Upadał Komunizm”, podczas której dyskusję podjęli historycy, socjologowie i politolodzy z kilkunastu krajów.

Prezydent Andrzej Duda ocenił, że obrady Okrągłego Stołu miały ogromne znaczenie; doprowadziły w Polsce do w zasadzie bezkrwawej rewolucji, a w efekcie nastąpiły przemiany ustrojowe.

Jesteśmy dumni z tego, że byliśmy tym pierwszym narodem, który w 1989 r. tak bardzo wyraźnie powiedział komunistom: nie

— podkreślił prezydent.

Czy obrady Okrągłego Stołu powinny się odbyć ? Jeszcze raz powtórzę: w moim przekonaniu – tak. Miały ogromne znaczenie. Możemy dzisiaj dyskutować, ale z całą pewnością doprowadziły do jednego, doprowadziły w Polsce do w zasadzie bezkrwawej rewolucji, doprowadziły do tego, że nastąpiły w efekcie przemiany ustrojowe, bo doprowadziły do wyborów 1989 roku

— powiedział prezydent.

I tutaj zgodzę się z krytykami tego, co dalej się działo w naszym kraju – zaznaczył. Przypomniał, że w 1989 roku, 4 czerwca odbyły się wybory nie w pełni jeszcze wolne – wolne do Senatu, który wtedy się odradzał, ale tylko półwolne do Sejmu.

Ale to nawet nie o to chodzi, czy one były całkowicie wolne, czy półwolne. Chodzi o to, co pokazali wtedy Polacy. Polacy poszli i zdecydowanie, w sposób absolutnie spektakularny odrzucili całą komunistyczną elitę. W sposób spektakularny, likwidując de facto listę krajową, łamiąc de facto porozumienia Okrągłego Stołu

— zauważył.

I to był moment – zaznaczył Andrzej Duda – który powinien być momentem zwrotnym, a niestety nie był.

Prezydent podkreślił, że Polacy, idąc do wyborów, swoimi nogami i długopisem w ręku zmienili postanowienia Okrągłego Stołu i zniweczyli je.

I w zasadzie w tamtym momencie one powinny przestać obowiązywać i jakakolwiek lojalność, którą potem przez całe lata w Polsce niestety stosowano, i robili to ludzie wywodzący się z szeroko pojętego ruchu „Solidarności”, powinna się zakończyć

— mówił, dodając, że wtedy powinniśmy zacząć w Polsce prawdziwą rewolucję i prawdziwe zmiany, rzeczywiście demokratyczne.

Prezydent zwrócił uwagę, że ostatnio część opinii publicznej i komentatorów oburzyła się, kiedy powiedział, że Okrągły Stół był potrzebny.

Powtórzyłem słowa, które wypowiedział kiedyś Pan Prezydent prof. Lech Kaczyński, który w tych obradach Okrągłego Stołu, jako członek „Solidarności” i prawnik „Solidarności” uczestniczył, dyskutując na temat zmian dotyczących wolności zrzeszania się, spraw związków zawodowych, o kwestiach związanych z prawem pracy

— wskazał Andrzej Duda.

Są różne zdania i różne stanowiska, i wśród uczestników tamtych zdarzeń, i wśród tych, którzy dzisiaj je badają

— mówił też Prezydent, dodając, że łatwo jest dzisiaj to oceniać, zwłaszcza tym, którzy wtedy nie podejmowali decyzji.

Mogę pozwolić sobie na ocenę tamtych wydarzeń z polskiego punktu widzenia, więc tych, które miały miejsce w moim kraju, które mogłem jako siedemnastoletni, później osiemnastoletni chłopak obserwować. Mogę powiedzieć jedno: moje odczucie to była wtedy wielka, wielka, niezmierzona radość, ogromne podniecenie i wielkie poczucie tego, że właśnie zbliżyliśmy się do czegoś, o czym marzyliśmy: do wolności, w której będziemy mogli żyć, w której będziemy mogli się rozwijać; poczucie, że teraz wszystko będzie inaczej

— wspominał Andrzej Duda.

Pokojowe rozmowy przedstawicieli komunistycznej władzy i reprezentantów opozycji demokratycznej stanowiły ważny punkt odniesienia dla krajów bloku wschodniego. Złożoność procesów, które zapoczątkowały Jesień Narodów, a także różne scenariusze przemian i następujących po nich transformacji ustrojowych sprawiają, że pamięć o tym okresie nie jest jednorodna. Dlatego o fenomenie roku 1989, jego znaczeniu i dzisiejszych interpretacjach organizatorzy konferencji postanowili rozmawiać w gronie międzynarodowym.

Wydarzenie jest częścią cyklu konferencji poświęconych rocznicy upadku komunizmu w Europie pt. 1989 – Changes and Challenges.

wkt/prezydent.pl

-

Kultowy PREZENT dla prenumeratorów!

Super oferta dla czytelników tygodnika „Sieci”! Zamów i opłać roczną prenumeratę pakietu: tygodnik „Sieci” i miesięcznik „wSieci Historii”, a koszulkę z kultowym już powiedzeniem #JaCięNieMogę otrzymasz GRATIS!