Zdaniem 40 proc. Polaków wydarzeniem roku 2018 r. w kraju było stulecie odzyskania niepodległości; według 6 proc. badanych najważniejszym wydarzeniem na świecie była wojna na Ukrainie - wynika z sondażu CBOS.

Pod koniec roku CBOS zapytał Polaków (w pytaniu otwartym, czyli takim, w którym respondenci sami formułują odpowiedzi) o najważniejsze, ich zdaniem, wydarzenie mijających dwunastu miesięcy w Polsce i na świecie. Według 40 proc. respondentów najważniejszym krajowym wydarzeniem minionego roku były obchody stulecia odzyskania niepodległości.

Na drugim miejscu uplasowały się wybory samorządowe, które były najważniejszym wydarzeniem dla 6 proc. ankietowanych.

Jak podaje CBOS, równo 2 proc. badanych za najważniejsze wydarzenie uznało nieporozumienia i konflikty poprzedniego oraz obecnego rządu z Unią Europejską. Respondenci mówili ogólnie o „procesie rozkładu relacji z UE”, o odmiennych ocenach zmian w sądownictwie, wyrokach Trybunału Sprawiedliwości UE nakazujących cofnięcie zmian w Sądzie Najwyższym, o wszczęciu procedury z art. 7 traktatu o UE. Wspominano także konflikty na innych polach: spór o wycinkę drzew w Puszczy Białowieskiej czy konflikt ze społecznością żydowską i władzami Izraela o wycofaną w końcu nowelizację ustawy o IPN.

Niespełna 2 proc. ankietowanych za najważniejsze w tym roku uznało różne wydarzenia z dziedziny gospodarczej – ogólnie stabilizację czy też rozwój gospodarczy, uszczelnianie podatku VAT, budowę Gazoportu czy sprowadzanie gazu ze Stanów Zjednoczonych.

Według CBOS taki sam odsetek respondentów za najistotniejsze uznał zakończony niedawno szczyt klimatyczny w Katowicach.

Podobna liczba respondentów mówiła o funkcjonowaniu lub wprowadzeniu nowych świadczeń socjalnych, takich jak świadczenie 500+, rewaloryzacja emerytur, podwyższenie płacy minimalnej czy obniżenie wieku emerytalnego.

Jak podaje CBOS, identyczny odsetek badanych za najbardziej znaczące wydarzenie uznał zmiany w sądownictwie, zarówno w kontekście pozytywnym (pojawiającym się rzadziej), jak i negatywnym (częściej). W odpowiedziach mówiono z jednej strony o protestach społecznych, nieprzestrzeganiu konstytucji czy wręcz „rozboju w kraju”, z drugiej zaś – o wycofaniu się rządu z niektórych decyzji.

W sumie 2 proc. badanych w katalogu najważniejszych wydarzeń mijającego roku wymieniło inne wydarzenia o charakterze politycznym. Mówiono o zmianie premiera i objęciu stanowiska przez Mateusza Morawieckiego, o ustąpieniu niektórych ministrów („dymisja (Antoniego-PAP) Macierewicza”), także o protestach kobiet, związanych z propozycjami zmian w ustawie o dopuszczalności przerywania ciąży („strajk kobiet”, „czarny protest”), o decyzji o niewpuszczaniu imigrantów do Polski czy o zakończeniu tzw. „miesięcznic” upamiętniających katastrofę smoleńską.

Taka sama liczba ankietowanych (2 proc.) za najważniejsze w tym roku uznała jakieś wydarzenie sportowe – zdobycie tytułu mistrza świata przez polskich siatkarzy czy nieudany dla Polaków Mundial w Rosji.

Po 1 proc. badanych wśród najważniejszych kwestii wskazało różne aspekty stosunków polsko-amerykańskich związanych z obronnością (budowa amerykańskiej bazy w Polsce – „Fort Trump”, stacjonowanie wojsk amerykańskich w Żaganiu, elementy systemu tarczy antyrakietowej, zakup rakiet Patriot) i różne sprawy istotne z punktu widzenia polityki zagranicznej Polski (wizyta prezydenta Donalda Trumpa w Polsce – która miała miejsce w 2017 roku, wizyta prezydenta Andrzeja Dudy w Stanach Zjednoczonych, wojna na Ukrainie, embargo w handlu z Rosją).

Jednocześnie - podkreśla CBOS - 38 proc. nie znalazło żadnego wydarzenia, które miało miejsce w mijającym roku, a o którym można by powiedzieć, że było dla Polski najważniejsze. 5 proc. ankietowanych stwierdziło, że z ich punktu widzenia w 2018 roku w kraju nic ważnego się nie wydarzyło. „Porównanie z deklaracjami z poprzedniego roku pozwala stwierdzić, że w minionym roku wiele się działo i nie brakowało wydarzeń, które zasługiwały na miano +wydarzenia roku+ – w roku 2017 żadnego wydarzenia nie potrafiła wskazać aż ponad połowa ankietowanych (54 proc.), dodatkowo 10 proc. stwierdziło, że nie było żadnego, które można by uznać za istotne” - zauważył CBOS.

Jak wynika z sondażu, w polityce międzynarodowej - podobnie jak w minionych latach - badanym trudniej przychodziło wymienienie jakiegoś wydarzenia, o którym można by powiedzieć, że było wydarzeniem roku. Aż 67 proc. ankietowanych nie zapamiętało żadnego takiego zdarzenia, kolejne 5 proc. uważa, że żadne z wydarzeń nie zasługuje na takie wyróżnienie.

Najwięcej, bo 6 proc. respondentów odpowiedziało, że najważniejszym wydarzeniem minionego roku była wojna na Ukrainie. Badani wymieniali zarówno atak rosyjskiej marynarki na ukraińskie okręty na Morzu Azowskim, jak i wcześniejszą aneksję Krymu czy po prostu agresywną politykę międzynarodową Rosji.

Po 3 proc. badanych sądzi, że najistotniejszym wydarzeniem międzynarodowym był szczyt klimatyczny w Katowicach, porozumienie USA z Koreą Północną oraz wyjście Wielkiej Brytanii z UE.

Po 2 proc. badanych za najważniejsze w 2018 roku uznało: obchody stulecia odzyskania niepodległości przez Polskę organizowane na świecie; problem imigracji do Europy (zarówno w aspekcie asymilacji tych, którzy się tu znaleźli, jak i ciągłego napływu nowych uchodźców z krajów Bliskiego Wschodu, Afryki i Azji); różne osiągnięcia naukowe i technologiczne, o których media informowały w 2018 roku (lądowanie na Marsie, udaną próbę lotu prywatnej rakiety pasażerskiej w kosmos, rozpowszechnianie się samochodów elektrycznych, postępy w medycynie); kataklizmy w wielu rejonach świata, najczęściej związane z ociepleniem klimatu (pożary w Kalifornii czy w Grecji). 1 proc. ankietowanych odpowiedział, że najważniejszym wydarzeniem na świecie była wojna w Syrii lub ogólnie na Bliskim Wschodzie. Tyle samo badanych oceniło, że takim wydarzeniem były protesty „żółtych kamizelek” we Francji. Również 1 proc. za najistotniejsze uznał wydarzenia sportowe, takie jak mistrzostwa świata w piłce nożnej.

Licznie wymieniane były różne inne wydarzenia o charakterze politycznym, z których żadne nie osiągnęło 1 proc. wskazań. W sumie 4 proc. respondentów mówiło o problemach związanych z terroryzmem, o populizmie i odradzaniu się faszyzmu na świecie, o wojnie handlowej Chin i USA, wyborach głów państw, m.in. w Brazylii i Austrii, dobrym funkcjonowaniu UE – mimo przeciwieństw i pojawiających się trudności, o przywróceniu przez USA sankcji wobec Iranu, o obecności wojsk amerykańskich w Polsce, zachowaniu pokoju na świecie, wspominano również śmierć prezydenta George’a H.W. Busha.

Badanie przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich wspomaganych komputerowo od 29 listopada do 9 grudnia 2018 roku na 942 dorosłych mieszkańcach Polski

mly/PAP