Mam nadzieję, że nasze spotkania będą prowadziły do dialogu i pokażą, jak wiele łączy Polskę i Izrael - mówił marszałek Senatu Stanisław Karczewski podczas niedzielnej międzynarodowej konferencji „Pamięć i nadzieja”, poświęconej Polakom ratującym Żydów w czasie drugiej wojny światowej.

CZYTAJ WIĘCEJ: RELACJA: Międzynarodowa konferencja „Pamięć i nadzieja” poświęcona Polakom ratującym Żydów. O. Rydzyk: „Dziękujemy wszystkim za wsparcie”. ZDJĘCIA

Marszałek podczas konferencji w Toruniu podkreślił, że po usłyszanych świadectwach uratowanych powinno się „albo milczeć, albo krzyczeć”.

Milczymy, patrząc na nazwiska bohaterów, za którymi kryją się heroizm, łzy, strach, niepewność co do następnego dnia”

— powiedział. Dodał, że z drugiej strony powinniśmy mocno krzyczeć, żeby - jak mówił - „nigdy więcej nie było wojny, nie było tego okrucieństwa”.

Marszałek przypomniał, że w przyszłym roku Polska obchodzi stulecie odzyskania niepodległości, Izrael zaś - siedemdziesiątą rocznicę proklamowania państwa. Powiedział, że chce, by „nasze państwa zbliżyły się, rozumiały i myślały wspólnie o przyszłości”.

Karczewski zauważył również, ze sam tytuł konferencji wyraża potrzebę pamięci o dramatycznych wydarzeniach, a jednocześnie nadzieję.

„Miejmy nadzieję, że to miejsce, ta znajomość, te kontakty nasze będą prowadziły do dialogu, do pokazania światu jak wiele nas łączy, bo łączy nas umiłowanie wolności, suwerenności, demokracji i radości wspólnego życia”

— podkreślił marszałek.

Ocenił, że przesłanie konferencji należy przede wszystkim kierować w stronę młodzieży.

„Naszymi rozmowami, dyskusjami, wzajemnym wspieraniem się, powinniśmy pokazywać im, w jaki sposób mają zachowywać się w przyszłości. Także pamiętajmy i miejmy nadzieję, że nigdy do takich tragedii już nie będzie dochodziło”

— powiedział Karczewski.

„To jest nasz wspólny, polsko-żydowski obowiązek, żeby mówić, jak było naprawdę”

— mówił podczas konferencji szef MSWiA Mariusz Błaszczak. Podkreślił, że elity polskie, mordowane przez Niemców i Rosjan podczas wojny, kształtowali też obywatele narodowości żydowskiej.

Minister ocenił, że konferencja odbywająca się w Toruniu to „niezwykle ważne, świadectwo, które głosimy światu”.

„To jest nasz obowiązek, nasz wspólny, polsko-żydowski obowiązek, żeby mówić, jak było naprawdę” - wskazał.

Błaszczak zauważył, że II Rzeczpospolita była „naszym wspólnym państwem”, a po napaści na Polskę we wrześniu 1939 r. przez Niemców i Rosjan, którzy mordowali elity polskie - jak przypomniał - „kształtowane również przez obywateli polskich narodowości żydowskiej”.

„Pewnie gdybyśmy zapytali młodego człowieka z Zachodu Europy, kto wymordował Żydów i obywateli innych państw, to odpowiedziałby „naziści”. Któż to byli ci naziści?”

— pytał retorycznie Błaszczak.

Zdaniem ministra, ludzie podczas II wojny światowej, narażali swoje życie, by ratować innych, ponieważ tak zostali wychowani i ukształtowani. Jego zdaniem, najważniejsze jest, abyśmy następne pokolenia wychowali „w prawdzie, w miłości do innych, w poczuciu obowiązku i poczuciu służby wobec innych”.

„To jest przesłanie, które staram się wprowadzać jako minister spraw wewnętrznych i administracji, nadzorując podległe mi służby, przede wszystkim policję”

— dodał.

„Nie może zabraknąć w tej refleksji najwybitniejszego Polaka w tysiącletniej, które stale Polacy wskazują jako godnego tego miana w badaniach, Karola Wojtyły. Jego najwybitniejszy biograf George Weigel pokusił się o sformułowanie dziesięciu najważniejszych, historycznych dokonań jego papieskiego posługi. Wśród tych dziesięciu osiągnięć wskazał historyczne dokonania papieża Polaka w zakresie stosunków żydowsko-katolickich”

— podkreślił wiceminister kultury Jarosław Sellin.

Postawił w swoim wystąpieniu tezę, że przełom w tych relacjach dokonał się w dużej mierze z racji tego, że Wojtyła pochodził Polski, znał i mieszkał w sąsiedztwie Żydów, rozumiał ich, a w okresie II wojny światowej naocznie mógł przekonać się o skali tragedii i okrucieństwie, które spotkało Żydów.

„Warto podkreślić, że w okupowanej przez Niemcy Polsce kara za ratowanie Żyda była najsurowsza. W wielu zachodnich krajach taką karą był mandat, a u nas groziła za to śmierć. Ale to u nas uratowano najwięcej Żydów

— wskazał w Toruniu wiceszef MSZ Jan Dziedziczak.

Dodał, że w Europie Zachodniej obecne są współcześnie nastroje antysemickie, wrogie wobec państwa Izrael. „W Polsce spacerującemu po ulicach w jarmułce Żydowi nic nie grozi, niestety tam samo nie jest w Europie Zachodniej” - ocenił Dziedziczak.

Zwieńczeniem obrad były modlitwy w języku polskim oraz hebrajskim. Kaplica Pamięci, podobnie jak całe sanktuarium NMP Gwiazdy Nowej Ewangelizacji i św. Jana Pawła II, w którym odbywały się obrady, powstała według koncepcji architekta Andrzeja Ryczka. Główną częścią kaplicy są Tablice Pamięci z ok. 1170 nazwiskami cichych bohaterów wojny, niosących pomoc żydowskim współobywatelom. Pośród tablic widnieje napis zaczerpnięty z ewangelii według św. Jana: „Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich”.

W konferencji, która rozpoczęła się od uroczystej mszy, uczestniczyli m.in. premier Beata Szydło, wicepremier Mateusz Morawiecki, marszałek Senatu Stanisław Karczewski, wicemarszałek Sejmu Joachim Brudziński, minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Błaszczak, minister Adam Kwiatkowski z Kancelarii Prezydenta, szefowa kancelarii premier Beata Kempa, wiceminister spraw zagranicznych Jan Dziedziczak oraz wiceminister kultury Jarosław Sellin, jak również parlamentarzyści i przedstawiciele władz regionalnych i miejskich. Obecni byli również uratowani przez naszych rodaków w czasie Holokaustu oraz przedstawiciele rządu i parlamentu izraelskiego, a także prezes fundacji „From The Depths” Jonny Daniels, oraz minister ds. komunikacji państwa Izrael Ayoob Kara.

Organizatorami konferencji są: Instytut im. św. Jana Pawła II „Pamięć i Tożsamość”, działający przy Fundacji Lux Veritatis, wraz z Fundacją „From The Depths”, we współpracy z Wyższą Szkołą Kultury Społecznej i Medialnej.

CZYTAJ WIĘCEJ: RELACJA: Międzynarodowa konferencja „Pamięć i nadzieja” poświęcona Polakom ratującym Żydów. O. Rydzyk: „Dziękujemy wszystkim za wsparcie”. ZDJĘCIA

PAP/mall