Dr Adam Janik z Ujazd nad Trzcianą w województwie małopolskim, Maria i Wincenty Kwiatkowscy z Przeworska oraz Bronisława Porwit z Krakowa, to osoby uhonorowane pośmiertnie medalami „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”. Odznaczenia i dyplomy wręczyła rodzinom Polaków ratujących Żydów podczas II wojny światowej, wiceambasador Izraela w Polsce Ruth Cohen Dar. Uroczystość odbyła się 30 czerwca w Żydowskim Muzeum Galicja podczas trwającego Festiwalu Kultury Żydowskiej.

W uroczystości uczestniczył m.in. Yuli Edelstein, przewodniczący Knessetu oraz Marek Kuchciński, Marszałek Sejmu RP. Obecne były rodziny osób odznaczonych oraz sami ocaleni z zagłady.

Ruth Cohen Dar mówiła podczas wystąpienia, że ludzie, którzy ratowali Żydów są niezwykłymi ludźmi, którzy przywracają nadzieję. Dodała, że wręczenie tej nagrody jest „świętą misją”.

Czynami tymi zasłużyli sobie na naszą pamięć i szacunek

– podkreśliła wiceambasador Izraela.

Z kolei marszałek Marek Kuchciński powiedział, że nigdy nie wolno zapominać o odwadze i bohaterstwie osób, które zostały uhonorowane oraz należy przywracać pamięć o nich.

Naszym obowiązkiem, państwa i świata jest pamięć o historii, ludzkich cierpieniach i ofiarach

— mówił marszałek RP, dodając, że prawda o wojnie jest wartością nadrzędną i nie może być dowolnie interpretowana.

Natomiast Yuli–Yoel Edelstein, przewodniczący Knessetu podkreślił, że pamięć o tych, którzy z narażeniem życia ratowali innych jest obowiązkiem.

Po latach starajmy się pamiętać o tych, których już nie ma, ale ratowali innych. Nie mamy prawa, mamy obowiązek pamiętać

— podkreślił.

Osoby pośmiertnie odznaczone to: dr Adam Janik z Ujazd nad Trzcianą, Maria i Wincenty Kwiatkowscy z Przeworska oraz Bronisława Porwit z Krakowa.

Pierwszym odznaczonym został dr Adam Janik. Małżeństwo Galińskich mieszkało razem ze swoją córeczką Dvorą w Sandomierzu. W 1942 r. zdobyli fałszywe dokumenty i szukali schronienia. Rodzice postanowili się rozdzielić, matka z córka dotarły do wsi Ujazd nad Trzcianą, gdzie zostały przyjęte przez miejscowego lekarza dr. Adama Janika. Ojciec Dvory odnalazł żonę i córkę i przebywał w domu dr. Janika przez kilka dni, później został schwytany przez Niemców i zamordowany. Matka i córka przetrwały wojnę, a potem wyjechały do Izraela.

Ocalona dr Dvora Strich nie mogła przybyć na dzisiejszą uroczystość. Nagrodę odebrała córka bohatera Małgorzata Trela-Janik.

Jestem bardzo wzruszona i dziękuję. Myślę, że mój ojciec bardzo ucieszyłby się z tej nagrody

— mówiła.

Nagrodą uhonorowano także małżeństwo Marię i Wincentego Kwiatkowskich. Kiedy Niemcy wkroczyli do Przeworska od początku zaczęły się antyżydowskie prześladowania i deportacje. Mojżesz Kesten zupełnie przypadkowo spotkał na ulicy Witolda Kwiatkowskiego, malarza i znajomego ich ojca. Kwiatkowski zaproponował mu kryjówkę na strychu. Kesten spędził tam ponad dwa lata, przez cały czas pisząc dziennik. Po wojnie Mojżesz Kesten wyjchał do Izraela i utrzymywał kontakt ze swoimi wybawcami.

W trakcie uroczystości córka ocalałego Tamar Blumberg mówiła, że jest ogromnie wdzięczna tym, którzy uratowali jej rodzinę narażając własne życie.

Ja i moja rodzina zawsze będziemy wdzięczni Wincentemu i Marii i na zawsze zachowamy ich w pamięci

— powiedziała Blumberg.

Medal odebrały dzieci bohatera Janina Rosołowska, Jadwiga Rupar oraz Barbara Kałamarz.

Dziękujemy za docenienie postawy naszych rodziców i za to, że pamięć o nich jest przechowywana w waszych domach z wielkim szacunkiem

— mówiła wnuczka państwa Kwiatkowskich.

Czytaj dalej na następnej stronie