W czwartek rano przeprowadzono ostatnią w tym roku, 57. ekshumację ofiary katastrofy smoleńskiej. Kolejne 26 ekshumacje zaplanowane zostały na 2018 r.

Prokuratura Krajowa - ze względu na wolę rodziny - nie ujawnia żadnych szczegółów przeprowadzonych czynności - ani o czyj grób chodzi, ani gdzie ekshumacje przeprowadzono.

Mogę jedynie potwierdzić, że ekshumacja została przeprowadzona. To ostatnia w tym roku

— powiedziała w czwartek PAP rzeczniczka PK Ewa Bialik.

Na początku kwietnia ubiegłego roku, śledztwo smoleńskie, od zlikwidowanej prokuratury wojskowej, przejęła Prokuratura Krajowa. Już w czerwcu 2016 r. prokuratorzy poinformowali, że konieczne jest przeprowadzenie ekshumacji 83 ofiar katastrofy (wcześniej, w latach 2011-12, przeprowadzono dziewięć ekshumacji; cztery osoby zostały skremowane). Decyzję uzasadniano zarówno błędami w rosyjskiej dokumentacji medycznej, brakiem dokumentacji fotograficznej, jak i tym, że Rosja nie zgodziła się na przesłuchanie rosyjskich biegłych, którzy na miejscu przeprowadzali sekcję zwłok.

Ekshumacje rozpoczęły się w połowie listopada 2016 r. Jako pierwszych ekshumowano Lecha i Marię Kaczyńskich. Do końca grudnia ubiegłego roku ekshumowano w sumie 11 osób. Po dwóch miesiącach przerwy, w marcu 2017 roku, ruszył kolejny etap ekshumacji. Od marca do końca czerwca ekshumowano kolejne 22 osoby. Po kolejnych dwóch miesiącach przerwy, we wrześniu, październiku, listopadzie i grudniu ekshumowano 24 ciała. Z nieoficjalnych informacji PAP wynika, że część z przeprowadzonych w ostatnim czasie ekshumacji dotyczyła ofiar katastrofy, których bliscy sprzeciwiali się czynnościom.

Prokuratura nie ujawnia informacji dotyczących wyników ekshumacji. Pod koniec lipca poinformowała, że dotąd stwierdzono nieprawidłowości w 13 trumnach - znaleziono w nich części ciał innych osób, ujawniono też zamianę dwóch ciał. Nieprawidłowości stwierdzono m.in. w trumnie prezydenta Lecha Kaczyńskiego. To nie jedyne tego typu przypadki, już podczas ekshumacji przeprowadzonych w latach 2011-2012 ujawniono zamianę sześciu ciał.

Nieprawidłowości przy sekcjach zwłok ofiar katastrofy smoleńskiej dotyczy jedno ze śledztw prowadzonych przez zespół prokuratorów wyjaśniających okoliczności katastrofy. W tej sprawie przesłuchanych zostało już kilkudziesięciu świadków, m.in. były premier Donald Tusk, b. minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski i była premier, była minister zdrowia Ewa Kopacz.

PK przesłała też w październiku do Instytutu Nauk Sądowych Irlandii Północnej (FSNI) partię próbek pobranych podczas ekshumacji i sekcji zwłok ofiar katastrofy smoleńskiej. Kilkumiesięczne badania mają być prowadzone „pod kątem ujawnienia w nich ewentualnych pozostałości materiałów wybuchowych”. To - jak wyjaśniła prokuratura - konsekwencja konieczności procesowego zweryfikowania jednej z wersji zdarzenia przyjętych w śledztwie.

Decyzje prokuratury o ekshumacjach, które zaczęły się jesienią 2016 r., spotkały się ze sprzeciwem części rodzin ofiar. Do Prokuratury Krajowej wpłynęły wówczas zażalenia, skargi i wnioski o uchylenie postanowień ws. ekshumacji. Prokuratura od początku stoi na stanowisku, że przepisy Kodeksu postępowania karnego nie przewidują możliwości złożenia zażalenia na decyzję o ekshumacjach. W październiku 2016 r. ponad 200 osób, członków rodzin 17 ofiar, zaapelowało w liście otwartym o powstrzymanie ekshumacji ich bliskich.

Skargi na ekshumację bliskich dwóch ofiar katastrofy smoleńskiej bada Trybunał w Strasburgu.

CZYTAJ TAKŻE: Kolejna zamiana ciał dowodzi, jak bardzo konieczne były ekshumacje ofiar 10/04. Kto przeprosi prokuratorów za awanturę?

CZYTAJ TAKŻE: Raport podkomisji smoleńskiej zostanie opublikowany wiosną 2018 r. Macierewicz: „W zasadzie jest cały materiał dowodowy”

pc/PAP