Polska komisja badająca katastrofę smoleńską nie dostała zapisów rozmów przytoczonych przez prezydenta Rosji Władimira Putina - oświadczył w środę rzecznik MON Bartłomiej Misiewicz.

Odnosząc się opublikowanego w środę stanowiska ambasady Rosji, Misiewicz w przesłanym PAP oświadczeniu napisał:

„Przypominamy, iż 23 grudnia prezydent Rosji Władimir Putin na konferencji prasowej w obecności 1400 dziennikarzy z całego świata stwierdził: w sprawie katastrofy wszystko już jest jasne (…) Człowiek, który wszedł do kabiny - zapomniałem jego nazwiska - żądał, by lądować. Pilot odpowiedział: ‘Nie mogę. Nie można lądować’. Człowiek z otoczenia prezydenta - ten, który wszedł do kabiny - powiedział: ‘Nie mogę zameldować tego szefowi. Rób, co chcesz, ale ląduj’”.

„MON stanowczo stwierdza, iż KBWLLP, która badała i bada katastrofę smoleńską, nigdy nie otrzymała ani nagrania, ani stenogramu rozmowy z kokpitu zawierającego takie sformułowania. Oznacza to, że albo strona rosyjska wprowadziła w błąd PKBWLLP, przekazując sfałszowane stenogramy i nagrania, albo też prezydent Rosji W. Putin świadomie dla tylko sobie znanych powodów wprowadza w błąd światową opinię publiczną, próbując wbrew faktom zrzucić odpowiedzialność za tragedię smoleńską na polskiego prezydenta i polskich pilotów”

— czytamy w oświadczeniu.

„Działanie takie uwłacza podstawowym zasadom współżycia międzynarodowego i sugeruje, że strona rosyjska nie chce wydać podstawowych dowodów, w tym czarnych skrzynek i wraku samolotu, z obawy, iż obiektywne badanie ujawni rzeczywistych sprawców katastrofy”

— dodał Misiewicz.

Ambasada Rosji w Polsce oświadczyła w środę, że nie ma żadnych nieznanych wcześniej nagrań z kokpitu polskiego Tu-154, który rozbił się w Smoleńsku.

„Brakuje jakichkolwiek podstaw dla stwierdzenia, że Rosja niby to posiada jakieś nowe, wcześniej nieznane nagranie rozmów w kokpicie, o które teraz Strona Polska występuje. Istnieją wyłącznie nagrania, którymi dysponowały MKL (Międzypaństwowy Komitet Lotniczy) i polska Komisja podczas badania katastrofy”

— napisała ambasada Federacji Rosyjskiej w oświadczeniu zamieszczonym na stronie internetowej.

„Rozszyfrowane rozmowy pilotów niejednokrotnie zostały upublicznione zarówno oficjalnie - przez Stronę Polską, jak i w polskich środkach masowego przekazu. Są one łatwe do odnalezienia w Internecie. Nie chodzi o coś nowego”

— podkreślono w komunikacie. Jak dodano, „nie ma sensu tłumaczyć po raz kolejny, dlaczego wrak jest potrzebny rosyjskim śledczym, póki w Rosji trwa postępowanie”.

Jednocześnie przedstawicielstwo Federacji Rosyjskiej zapewniło, że „polskim śledczym w żaden sposób nie ogranicza się i nigdy nie ograniczano dostępu do tego wraku, mogą oni w każdej chwili przyjechać do Rosji i pracować z nim”.

23 grudnia na dorocznej konferencji prasowej Putin powiedział, że zwrot wraku samolotu, który rozbił się w kwietniu 2010 roku pod Smoleńskiem, nie jest możliwy, dopóki Komitet Śledczy Federacji Rosyjskiej będzie prowadził śledztwo. Putin powiedział też, że „osobiście czytał” zapisy rozmów pilotów samolotu prezydenta Polski Lecha Kaczyńskiego i „człowieka z ochrony”, który wszedł do kabiny i domagał się, żeby wylądować, nie bacząc na zastrzeżenia załogi. „Człowiek, który wszedł do kabiny - zapomniałem jego nazwiska, tam ono jest - żądał, by lądować. Pilot odpowiedział: ‘Nie mogę. Nie można lądować’. Człowiek z otoczenia prezydenta - ten, który wszedł do kabiny - powiedział: ‘Nie mogę zameldować tego szefowi. Rób, co chcesz, ale ląduj’” - mówił Putin.

W reakcji na tę wypowiedź polskie Ministerstwo Obrony Narodowej poinformowało, że wystąpiło do władz FR z żądaniem natychmiastowego przekazania Polsce zapisu rozmów w kokpicie Tu-154M. Według polskiego MON, słowa prezydenta Rosji pozwalają wnioskować, że władze FR 

„dysponują tekstem rozmów między pilotem i pasażerami, który nigdy nie został udostępniony Polsce”. „Z wypowiedzi prezydenta Putina może wynikać, iż stenogramy oraz zapisy zostały sfałszowane”

— napisało MON.

Minister spraw zagranicznych Witold Waszczykowski powiedział, że bez zwrotu wraku samolotu i współpracy w wyjaśnieniu przyczyn katastrofy smoleńskiej nie można sobie wyobrazić poprawy relacji polsko-rosyjskich.

„Rosja zawłaszczyła polską własność i bezprawnie ją przetrzymuje”

— skomentował minister obrony Antoni Macierewicz. Zapowiedział wykorzystanie wszelkich środków prawnych w celu „odebrania polskiej własności”.

10 kwietnia 2010 r. w katastrofie Tu-154M Lux z 36. specjalnego pułku lotnictwa transportowego zginęło 96 osób, w tym prezydent Lech Kaczyński i jego małżonka oraz ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski. Polska delegacja zmierzała na uroczystości z okazji 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. Badając okoliczności katastrofy, począwszy od przygotowań do lotu, Komisja Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego (KBWLLP), tzw. komisja Millera, stwierdziła, że dowódca załogi samolotu mówił obecnemu w kabinie dyrektorowi protokołu dyplomatycznego MSZ, że z powodu mgły lądowanie w Smoleńsku jest niemożliwe.

„Wyszła mgła w tej chwili i w tych warunkach, które są obecnie, nie damy rady usiąść. Spróbujemy podejść - zrobimy jedno zajście - ale prawdopodobnie nic z tego nie będzie. Tak że proszę już myśleć nad decyzją, co będziemy robili”

—mówił pilot, według opublikowanego przez komisję raportu. Po uwadze dyrektora:

„No to mamy problem”

dowódca dodatkowo wyjaśnił:

„Możemy pół godziny powisieć i odchodzimy na zapasowe”, przekazując, że mogą to być lotniska zapasowe Mińsk i Witebsk.

Według raportu komisji Millera dyrektor wyszedł z kabiny załogi, aby poinformować prezydenta o sytuacji. Kilka minut później znów wszedł do kabiny załogi i powiedział:

„Na razie nie ma decyzji prezydenta, co dalej robimy”. Według KBWLLP, która badała okoliczności katastrofy w latach 2010-11, przyczyną katastrofy samolotu było zejście poniżej minimalnej wysokości zniżania, a konsekwencji - zderzenie samolotu z drzewami, prowadzące do stopniowego niszczenia konstrukcji maszyny.

Komisja podkreślała, że ani rejestratory dźwięku, ani parametrów lotu nie potwierdzają tezy o wybuchu na pokładzie samolotu. W lutym br. MON powołało podkomisję do ponownego zbadania katastrofy. W jej skład weszła część ekspertów, którzy współpracowali z powołanym przez parlamentarzystów PiS zespołem smoleńskim, którym kierował Antoni Macierewicz. Zdaniem podkomisji - której szef zapewnił, że nie przyjmuje ona żadnych wstępnych założeń ani hipotez w sprawie przyczyn katastrofy - na komisję Millera wywierano nacisk, by jej ustalenia pokrywały się z rosyjskim raportem, tzw. raportem Anodiny.

ansa/PAP