Niemieckie media analizują relacje z Polską. "Punkt krytyczny"; "Tusk kapituluje"; "Optymizm był duży, ale rozczarowanie jest jeszcze większe"

Zapowiadając dzisiejsze polsko-niemieckie konsultacje międzyrządowe w Berlinie dziennik „Sueddeutsche Zeitung” twierdzi, że „coś nie działa między sąsiadami”. „Frankfurter Allgemeine Zeitung” pisze o „braku zainteresowania i zniechęceniu”. Dziennik „Handelsblatt” ocenił z kolei przed dzisiejszymi polsko-niemieckimi konsultacjami międzyrządowymi, że premiera Donalda Tuska czeka trudny balans między współpracą z Berlinem a polską opinią publiczną. „Zbytnia bliskość z Niemcami bez konkretnych osiągnięć może wzmocnić ataki jego przeciwników” - podkreślono.

W ocenie „FAZ” w relacjach Warszawa-Berlin „przeszłość odgrywa silniejszą rolę niż przyszłość”, a Polska i Niemcy „lekkomyślnie marnują potencjał, jaki tkwi w konstruktywnej współpracy”.

Relacje polsko-niemieckie znalazły się w punkcie krytycznym i niewiele wskazuje na to, by zaplanowane na ten poniedziałek w Berlinie konsultacje międzyrządowe miały to zmienić. Spotkanie to przypomina ćwiczenia obowiązkowe, przez które obie strony muszą jakoś przejść

— pisze w „FAZ” Stefan Locke.

„Przepadła wielka nadzieja”

Według dziennika „na razie przepadła wielka nadzieja”, że po zmianach rządu w Warszawie w 2023 roku i Berlinie w 2025 roku uda się poprawić stosunki.

Winę ponoszą obie strony, przy czym w Berlinie dominuje przede wszystkim brak zainteresowania, a w Warszawie zniechęcenie

— wyraża opinię gazeta.

„FAZ” odnotowuje, że w Niemczech mało znany jest fakt, że Polska stała się czwartym partnerem handlowym RFN oraz to, że wyprzedziła Szwajcarię i wskoczyła do grona 20 największych gospodarek świata. Po stronie niemieckiej problemem jest też niewystarczająca wiedza, bo „wielu Niemców do dziś nie ma pojęcia, co oznaczała okupacja Polski”. M.in. stąd w Polsce takie oburzenie na to, że Dom Aukcyjny Felzmann w Neuss miał rozpocząć sprzedaż prywatnej kolekcji obejmującej dokumenty i przedmioty związane z ofiarami niemieckich, a także sowieckich zbrodni z lat II wojny światowej.

W Polsce prawicowo-narodowe partie, takie jak PiS czy Konfederacja, wykorzystują takie incydenty do podsycania nastrojów antyniemieckich. A prezydent Polski Karol Nawrocki, bliski tym ugrupowaniom, konfrontuje się z Berlinem i stawia reparacje jako warunek współpracy

— pisze dalej „FAZ”.

Równocześnie „liberalno-konserwatywny premier Donald Tusk reaguje na to bezradnie i bojaźliwie”.

Kapituluje wobec nacjonalistycznego obozu w kraju, który złośliwie przedstawia go jako niemieckiego wykonawcę poleceń. Zamiast zdecydowanie odrzucić takie bzdury, Tusk stara się unikać wrażenia zbliżenia z Niemcami. Dlatego w poniedziałek w Berlinie na życzenie Polski nie będzie zdjęć obu szefów rządów podczas upamiętniania ofiar wojny, lecz być może przy okazji przekazania Polsce dóbr kultury

— czytamy w niemieckim dzienniku.

„FAZ” pisze o „dyplomatycznej bezradności”, odnotowując, że poważne projekty, jak rozbudowa transgranicznej infrastruktury czy współpraca w obronie przed rosyjskich zagrożeniem, nie dochodzą do skutku.

Gazeta podsumowuje, że dziś rządy mają marnować potencjał, m.in. „spierając się o kontrole graniczne”.

To za mało jak na dwa kraje, które razem tworzą ponad jedną czwartą ludności i jedną trzecią gospodarki UE

— wzywa „FAZ”.

Bez poważnych decyzji

W podobnym tonie utrzymany jest zapowiadający konsultacje rządowe artykuł „SZ”. Dziennik z Monachium uważa, że „nic nie wyszło” z ogłoszonego przez kanclerza Friedricha Merza nowego otwarcia w relacjach.

Jest wprost przeciwnie, coś wydaje się nie działać między sąsiadami

— twierdzi.

W poniedziałek, gdy rządy Niemiec i Polski spotkają się na konsultacjach, nie należy oczekiwać żadnych poważnych decyzji. Główny nacisk będzie położony na obronę i lepsze połączenia transportowe

— przekonuje „SZ”.

Tematem - jak odnotowuje „SZ” - będzie również budowa pomnika polskich ofiar niemieckiej agresji i okupacji, który ma powstać w Berlinie.

A przecież Friedrich Merz miał znacznie większe plany. W swoim pierwszym dniu urzędowania pojechał nie tylko do Paryża, lecz także do Warszawy. Miało to być wielkim gestem, początkiem nowego otwarcia w relacjach z Polską

— pisze „SZ”.

W ocenie gazety „nic z tego nie wyszło”.

Na przejściach granicznych wiosną po stronie polskiej rozmieścili się samozwańczy strażnicy, którzy mieli odpierać migrantów rzekomo spychanych przez Niemcy

— przypomina.

„SZ” zauważa, że w nowym sondażu Barometr Polska-Niemcy tylko 32 procent Polaków okazuje sympatię dla Niemców, a odsetek niechęci do nich jest najwyższy od lat.

Wyróżniają się dwie liczby: tylko 17 procent Polaków uważa, że Niemcy zrobiły wystarczająco, by zadośćuczynić niemieckim zbrodniom i zniszczeniom podczas II wojny światowej. Z drugiej strony, 60 procent Niemców uważa, że wydarzyło się wystarczająco

— odnotowuje dziennik z Monachium.

„Tuska czeka trudny balans”

Dziennik „Handelsblatt” ocenił przed dzisiejszymi polsko-niemieckimi konsultacjami międzyrządowymi, że premiera Donalda Tuska czeka trudny balans między współpracą z Berlinem a polską opinią publiczną.

Zbytnia bliskość z Niemcami bez konkretnych osiągnięć może wzmocnić ataki jego przeciwników

— podkreślono.

Nie tylko Niemcy będą obserwować zachowanie polskiej delegacji, ale przede wszystkim Polacy będą się bacznie przyglądać sytuacji

— czytamy w dzienniku.

Gazeta zaznaczyła, że choć takie spotkania jak niemiecko-polskie konsultacje międzyrządowe służą zacieśnianiu relacji, nie gwarantują poprawy stosunków.

W „Handelsblatt” podkreślono, że właśnie teraz szczególnie wiele zależy od stabilnego partnerstwa Polski i Niemiec, zwłaszcza w obliczu ryzyka znaczącego ograniczenia amerykańskiego wsparcia dla Ukrainy.

Dziennik zwrócił uwagę, że Polska dysponuje jedną z najsilniejszych armii w Europie i jest liderem NATO pod względem wydatków na obronność.

Europa, a tym samym także Niemcy, potrzebują Polski, aby sprostać obecnym wyzwaniom w zakresie polityki bezpieczeństwa

— oceniono.

Gdzie potrzeba naprawy?

Zwrócono uwagę, że oba kraje powinny zdecydowanie pogłębić współpracę w trzech obszarach: wspólnym upamiętnieniu ofiar II wojny światowej i polityce bezpieczeństwa, gospodarce oraz wymianie społecznej.

„Handelsblatt” przypomniał, że według ostatnich badań przeszłość polsko-niemiecka ma znacznie większe znaczenie dla Polaków niż dla Niemców.

Postępy w budowie pomnika poświęconego polskim ofiarom nazizmu byłyby ważnym sygnałem płynącym z konsultacji i wsparciem dla rządu Tuska

— podkreślono.

Oceniono, że Tusk musi działać ostrożnie.

Zbytnia bliskość z Niemcami bez konkretnych osiągnięć mogłaby wzmocnić ataki jego przeciwników

— napisał „Handelsblatt”.

Jak dodano, że sam pomnik nie zakończy debaty, ale stanowiłby symbolicznie istotny krok.

W opinii dziennika, Polaków i Niemców, którzy z politycznego punktu widzenia opowiadają się za zacieśnianiem współpracy, łączy wiara w sprawnie funkcjonujące partnerstwa na poziomie społeczeństwa obywatelskiego.

List biskupów polskich do niemieckich

Według „Handelsblatt” najmocniejszym dowodem silnej woli rozwijania relacji polsko-niemieckich mimo politycznych trudności pozostaje napisany 60 lat temu list biskupów polskich do biskupów niemieckich.

To strona polska zrobiła wówczas pierwszy krok, a jedno zdanie uznaje się dziś za historyczne, ponieważ zawiera ono sformułowanie: „Udzielamy wybaczenia i prosimy o nie”, podczas gdy to Niemcy, jak uważało wówczas wielu ludzi, powinni byli jako pierwsi prosić o przebaczenie

— czytamy w gazecie.

Dziennik zwrócił uwagę na wspólne oświadczenie przewodniczących episkopatów Polski i Niemiec, abpa Tadeusza Wojdy i bpa Georga Baetzinga, wydane z okazji 60. rocznicy wymiany listów między biskupami obu krajów. Hierarchowie podkreślili m.in., że napięcia w relacjach polsko-niemieckich nie mogą przesłaniać kluczowych wspólnych zadań.

Dzisiaj w Berlinie odbędą się 17. polsko-niemieckie konsultacje międzyrządowe, z udziałem premiera RP Donalda Tuska, kanclerza RFN Friedricha Merza oraz ministrów kilku najważniejszych resortów obu państw. Za główne obszary rozmów uznaje się bezpieczeństwo i obronność oraz kwestie polityki historycznej oraz upamiętniania.

Rozczarowanie

Do konsultacji międzyrządowych Polski i Niemiec odniósł się również portal „Tagesschau” telewizji ARD, gdzie zaznaczono, że odbywają się one w trudnych czasach.

Optymizm był duży, ale rozczarowanie jest jeszcze większe: stosunki niemiecko-polskie utknęły w martwym punkcie

— napisała Martha Wilczynski.

Jej zdaniem „nowy impet” w stosunkach polsko-niemieckich, jaki się miał wydarzyć po zapowiedziach premiera Donalda Tuska, w ogóle nie nastąpił, za to relacje między Niemcami a Polakami są „najgorsze od 20 lat”.

Według ekspertów, których portal poprosił o opinię, nie można zrzucać winy na pogorszenie relacji wzajemnych wyłącznie na politycznej polaryzacji w Polsce. Podkreślono, że chodzi też o ignorancję samych Niemców wobec Polski.

Aby nastąpił przełom w obecnych stosunkach polsko-niemieckich, konieczny byłby szczery i zdecydowany gest ze strony Niemiec – naprawy szkód i uznania polskich ofiar wojny

— zauważył w „Tagesschau” Piotr Buras, szef warszawskiego biura Europejskiej Rady Stosunków Zagranicznych.

Zagrożenie zbliża?

Nad kwestią relacji polsko-niemieckich pochylił się również dziennik „Der Tagesspiegel”, w którym możemy przeczytać, że istnieje szansa na ich poprawę, choć kontrole na granicy mają niekorzystne oddziaływanie na transport i nie ma potrzebnej jedności w polityce energetycznej, migracyjnej oraz klimatycznej.

Wspólne zagrożenie sprzyja jednak jedności

— wskazano w berlińskim dzienniku i podkreślono zwłaszcza hybrydowe ataki Rosji na wschodnią flankę NATO.

Gazeta podkreśliła, że niemieckie myśliwce patrolują niebo nad Polską, natomiast Patrioty ochraniają lotnisko pod Rzeszowem, które jest hubem zaopatrzeniowym dla Ukrainy.

W „Der Tagesspiegel” zacytowano również dyrektora Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych Jarosława Ćwieka-Karpowicza, który opowiadał o wadze współpracy polsko-niemieckiej.

Pogłębianie współpracy polsko-niemieckiej jest niezbędne do realizacji planów obronnych NATO. Szczególnie należy skoncentrować się na obronie powietrznej i przeciwrakietowej

— powiedział.

Wicedyrektor Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich w Darmstadt Agnieszka Łada-Konefał wskazywała, że wewnętrzna specyfika sceny politycznej w obu państwach nie służy dobrej współpracy.

W swoich decyzjach dotyczących konkretnych wspólnych działań oba rządy kierują się bardziej strachem przed atakami ze strony opozycji niż interesami europejskimi

— oceniła.

Podsumowała, że zasadniczym problemem jest tutaj rozliczenie się przez Niemcy ze swoją przeszłością.

CZYTAJ TEŻ:

— Jeśli Tusk jest w Berlinie, to składa meldunek i przyjmuje polecenia, także w kwestii przeznaczenia „polskich” 43,7 mld euro z programu SAFE

— Czołowy polityk CDU nie zgadza się na reparacje dla Polski. Kiesewetter: Nie do udźwignięcia dla Niemców. Poszlibyśmy z torbami

— TYLKO U NAS. Prof. Grochmalski o ujawnieniu planów Niemiec na wypadek wojny z Rosją. „Starają się minimalizować rolę Polski”

maz/PAP/Dw.com