Co zaproponował Żurek ws. KRS? Sebastian Kaleta: "Powrót do systemu sądokracji"; "Sędziowie, którzy sami siebie wyłaniają"

Projekt zmiany ustawy o KRS przewiduje, że wybory sędziów do Krajowej Rady Sądownictwa ma organizować Państwowa Komisja Wyborcza; każdy sędzia ma mieć prawo głosu - poinformował minister sprawiedliwości Waldemar Żurek.

W resorcie sprawiedliwości zaprezentowany został projekt mający zmienić przepisy o Krajowej Radzie Sądownictwa.

Ustawa, na którą czekamy bardzo długo. Mam nadzieję, że będzie to ustawa przełomowa

– ocenił szef MS.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Żurek ściga Ziobrę za to, co sam robi? Minister o Funduszu Sprawiedliwości. „Badamy sytuację”; „Pod kontrolą pierwszego tygodnia urzędowania”

Jak powiedział minister Żurek prezentując ten projekt, każda osoba będąca sędzią w stanie czynnym ma mieć prawo głosu w wyborach sędziowskich członków KRS.

Wybory stają się powszechne dla sędziów, to jest zupełne novum i wybory organizuje PKW, która weryfikuje zgłoszenia kandydatów i organizuje wysłuchania publiczne

– podkreślił szef MS.

W ramach „nowej legalnie działającej KRS” sądy rejonowe mają mieć sześciu przedstawicieli sędziowskich, sądy okręgowe - trzech, sądy apelacyjne - dwóch, a po jednym: Sąd Najwyższy, sądy wojskowe, Naczelny Sąd Administracyjny i wojewódzkie sądy administracyjne.

Dziś skład Rady jest niestety niezgodny z konstytucją, bo nie obejmuje wszystkich tych grup z wszystkich sądów, jakie w Polsce funkcjonują

– zaznaczył minister.

Założenie podstawowe, kto może kandydować, czyli kto może zasiąść w KRS, jeśli zostanie wybrany? Sędzia z co najmniej 10-letnim stażem orzeczniczym, w tym co najmniej 5-letnim w sądzie, w którym obecnie orzeka. Wiemy o tym, że jest to organ konstytucyjny, organ, który będzie zajmował się najważniejszymi sprawami w wymiarze sprawiedliwości, więc chcemy, żeby tam były osoby z pewnym niedużym, ale jednak doświadczeniem pracy w sądzie

— dodał Żurek.

Kandydatów - jak kontynuował - będą mogły zgłosić grupy czynnych sędziów, a także Naczelna Rada Adwokacka, Krajowa Rada Radców Prawnych i Krajowa Rada Notarialna. - Pamiętajmy, że system wymiaru sprawiedliwości, to naczynia połączone. Bez adwokatów, radców prawnych i notariuszy system nie mógłby funkcjonować, więc kandydatów mogą zgłaszać te podmioty – wyjaśnił.

Powołanie Rady Społecznej

Szef MS Waldemar Żurek poinformował, że w nowym projekcie ustawy o KRS przewidziano powołanie Rady Społecznej, która będzie doradzać przy ocenie kandydatów na sędziów. Prof. Krystian Markiewicz podkreślił, że z projektu usunięto wszystko, co było kwestionowane przez prezydenta Andrzeja Dudę.

Minister sprawiedliwości przekazał, że kadencja Rady Społecznej będzie trwać 4 lata, równolegle do kadencji KRS. Rada - jak wyjaśnił - będzie doradzać przy rozpatrywaniu i ocenie kandydatów na sędziów i asesorów.

Jak poinformował Żurek, w skład Rady Społecznej mają wejść osoby wskazane przez Naczelną Radę Adwokacką, Krajową Radę Radców Pranych, Krajową Radę Notarialną, Krajową Radę Komorniczą, Radę Główną Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Rzecznika Praw Obywatelskich, Krajową Radę Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym; będzie też trzech przedstawicieli organizacji pozarządowych wskazywanych przez Radę Działalności Pożytku Publicznego.

Przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury prof. Krystian Markiewicz ocenił, że propozycja powołania Rady Społecznej pokazuje otwieranie się sądownictwa i zapewnienie w nim udziału „czynnika obywatelskiego”.

Kto będzie mógł kandydować?

Do Krajowej Rady Sądownictwa będą mogły kandydować osoby, które były awansowane z udziałem KRS w obecnym jej kształcie; to właśnie ten kompromis - powiedział w czwartek szef MS Waldemar Żurek, który zaprezentował projekt przepisów o KRS. - Nazwę „neoKRS” chcemy zatrzeć w pamięci i pójść dalej – dodał.

Podczas czwartkowej konferencji prasowej dotyczącej projektu zmiany ustawy o KRS szef resortu sprawiedliwości został zapytany przez PAP m.in. o to, czy - biorąc pod uwagę, że zgodnie z prezentowanym projektem do Rady mogliby kandydować sędziowie z co najmniej 10-letnim stażem orzeczniczym i co najmniej 5-letnim w sądzie, w którym orzekają - to czy będą mogły to być osoby awansowane do sądu wyższej instancji z udziałem KRS w jej obecnym kształcie.

To jest właśnie ten kompromis, który my pokazujemy. Więc odpowiem tak

– odpowiedział Żurek.

Rada w aktualnej formie funkcjonuje od 2018 r., czyli od zmian wprowadzonych przez rządy PiS.

Komentarz Kalety

Do słów Żurka odniósł się były wiceminister sprawiedliwości Sebastian Kaleta

Żurek i Markiewicz proponują, aby wrócić do systemu sądokracji. Sędziowie, którzy sami siebie wyłaniają, sami siebie rozliczają to przepis na państwo w państwie i główne źródło patologii polskiego sądownictwa. Dlatego należało to zmienić. Jeśli po latach obowiązywania aktualnej ustawy można w KRS coś zmieniać, to warto zastanowić się czy członków sędziowskich powinni ewentualnie wybierać w wyborach nie sędziowie, ale wszyscy obywatele

– czytamy w jego wpisie.

mly/PAP/X