Oświatowa "Solidarność" odcina się od koncepcji rozliczania godzin ponadwymiarowych: "Odpowiedzialne jest MEN"

„Obecna koncepcja rozliczania godzin ponadwymiarowych nie jest wynikiem współpracy z naszym związkiem” - informuje Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”. „Za nowelizację Karta nauczyciela odpowiedzialne jest MEN, a za stosowanie przepisów organy prowadzące szkoły” - wyjaśnia ZNP.

Z dniem 1 września br. weszła w życie część przepisów tzw. dużej nowelizacji ustawy Karta nauczyciela, w tym dotyczące sposobu rozliczania godzin ponadwymiarowych.

CZYTAJ TAKŻE: Kolejna obietnica rządu. Czy uda się wreszcie coś „dowieźć”? Lubnauer: W 2026 r. wynagrodzenia nauczycieli będą wyższe o blisko 40 proc.

Wątpliwości nauczycieli

Nauczycielskie związki zawodowe wskazały na problem, który pojawia się w sytuacji, gdy nauczyciel jest w szkole, jest gotowy do pracy zgodnie z przydzielonymi mu godzinami ponadwymiarowymi, tylko nie ma klasy, bo np. jest ona na wycieczce albo w przypadku zajęć rewalidacyjnych, na które uczeń nie przyszedł. Podają, że część nauczycieli sygnalizuje, że w takich przypadkach nie otrzymuje wynagrodzenia za te godziny.

Dlatego Związek Nauczycielstwa Polskiego wystąpił do Ministerstwa Edukacji Narodowej o jednoznaczną wykładnię w tej sprawie. Teraz MEN opublikowało komunikat.

CZYTAJ TAKŻE: Para Prezydencka w Dzień Edukacji Narodowej do nauczycieli: Wszelkiej pomyślności i satysfakcji z wykonywanej pracy!

Odpowiedź MEN

Resort edukacji podał w nim, że zasadą jest, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, czyli za przydzielone i zrealizowane zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze. Jednocześnie przewidziano dwa wyjątki, w których nauczyciel zachowuje prawo do wynagrodzenia, mimo niezrealizowania tych godzin. Pierwszy wyjątek dotyczy sytuacji, gdy nauczyciel na polecenie dyrektora realizuje inne obowiązki opiekuńcze lub wychowawcze, jak na przykład opieka nad uczniami podczas wycieczki, wyjść, np. do teatru, zawodów sportowych czy imprez szkolnych. Drugi przypadek dotyczy sytuacji, gdy niezrealizowanie przez nauczyciela przydzielonych mu w ramach godzin ponadwymiarowych zajęć indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego lub indywidualnego nauczania nastąpiło z przyczyn niedotyczących nauczyciela, np. choroby dziecka lub ucznia, a nauczyciel był gotów do realizacji tych zajęć.

Nauczyciel, który nie może zrealizować zaplanowanych godzin ponadwymiarowych z przyczyn dotyczących szkoły, np. z powodu wyjazdu klasy na wycieczkę, może mieć przydzielone doraźne zastępstwo, za które przysługuje wynagrodzenie w takiej samej stawce, jak wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe, lub może mieć przydzielone zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów na terenie szkoły i wtedy zachowa prawo do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe. Organizacja pracy szkoły należy do kompetencji dyrektora szkoły

— wyjaśniło MEN, odnosząc się do problemu podnoszonego przez związkowców.

W komunikacie resortu podkreślono, że „nowelizacja Karty nauczyciela, opracowana we współpracy z organizacjami związkowymi w ramach Zespołu ds. pragmatyki zawodowej nauczyciela i po konsultacjach społecznych, została przyjęta w duchu wyrównywania warunków pracy i wynagradzania nauczycieli oraz poprawy stabilności zatrudnienia w oświacie”. Wskazano, że wprowadziła jednolite regulacje dotyczące prawa nauczycieli do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe zarówno w szkołach samorządowych, jak i rządowych. „Dotychczas brak takich przepisów prowadził do różnych praktyk wynikających z rozbieżnych interpretacji Kodeksu pracy oraz orzecznictwa”.

CZYTAJ TAKŻE: Kuriozalne nagranie Trzaskowskiego w Dzień Nauczyciela! Życzeń nie złożył, mówił o sobie. Burza w sieci. „Rafał o Rafale. Nowe, nie znałam”

Stanowisko oświatowej „Solidarności”

W odpowiedzi na komunikat Prezydium Krajowej Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” wydała oświadczenie, w którym protestuje przeciwko „niezgodnemu z prawdą przekazowi MEN dotyczącemu nowych zasad rozliczania godzin ponadwymiarowych”.

Wbrew temu, co twierdzi MEN, obecna koncepcja rozliczania godzin ponadwymiarowych NIE JEST wynikiem współpracy z naszym związkiem. Wręcz przeciwnie – »Solidarność« od początku konsekwentnie sprzeciwiała się rozwiązaniom wprowadzonym arbitralnie przez resort”

— czytamy w komunikacie.

Podano w nim, że już w kwietniu związek przedstawił krytyczną opinię, a 30 września skierował do ministerstwa oficjalne pismo interwencyjne, w którym wskazał na „niesprawiedliwy i skandaliczny sposób naliczania godzin ponadwymiarowych, apelując o natychmiastową zmianę zasad”.

Ministerstwo, zamiast odnieść się merytorycznie do naszych uwag, opublikowało komunikat wprowadzający nauczycieli w błąd – sugerując, że rozwiązania te powstały w dialogu ze związkami zawodowymi. Wspomniany komunikat to manipulacja i próba uniknięcia odpowiedzialności za błędne decyzje, które doprowadziły do chaosu i niesprawiedliwości w rozliczaniu pracy nauczycieli

— napisała oświatowa „S”.

CZYTAJ TAKŻE: Posłowie PiS przed siedzibą MEN: W szkole obniżono wymagania. Czas najwyższy powstrzymać zmiany Nowackiej

Co na to ZNP?

Do treści komunikatu resortu edukacji odniosło się także ZNP.

Za nowelizację odpowiedzialny jest resort edukacji a za stosowanie przepisów prawa organy prowadzące szkoły. Związek proponował korzystne rozwiązanie dla nauczycieli podczas prac grup roboczych i na etapie opiniowania projektu nowelizacji Karty

— wskazuje w swoim oświadczeniu.

W kwietniu br. proponowaliśmy MEN zapis dający nauczycielom prawo do wynagrodzenia z tytułu godzin ponadwymiarowych również w wypadku usprawiedliwionego nieodbycia zajęć, nie z winy nauczyciela

— czytamy.

ZNP informuje, że w październiku na dwóch spotkaniach przedstawiło MEN niekorzystne sposoby rozliczania godzin ponadwymiarowych po nowelizacji Karty, w wyniku których nauczyciele tracą wynagrodzenie.

Przedstawiliśmy także trzy interpretacje MEN i jedną odpowiedź na interpelację poselską z lat 2009–2013, w których ministerstwo wprost wskazywało, że nauczyciel zachowuje prawo do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, gdy niezrealizowanie tych godzin nastąpiło na skutek nieobycia się zajęć lekcyjnych nie z winy nauczyciela

— zaznaczono.

Dodano, że w ostatnich miesiącach ZNP podczas prac grup roboczych oraz w swojej opinii do projektu nowelizacji Karty postulował doprecyzowanie zapisów tak by utrzymane zostało prawo do wynagrodzenia z tytułu godzin ponadwymiarowych również w wypadku usprawiedliwionego nieodbycia zajęć.

Także Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” postuluje zapis w ustawie Karta nauczyciela, zgodnie z którym nauczyciel otrzyma wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe, jeśli był w pracy, ale lekcje nie odbyły się nie z jego winy.

CZYTAJ TAKŻE: WYWIAD. Agnieszka Pawlik-Regulska: MEN zachowuje się jak głupi Jasio. To koniec polskiej szkoły!

as/PAP