Grupa Państw Przeciwko Korupcji (GRECO), powołana przez Radę Europy, wskazuje w najnowszym raporcie na Polskę jako jeden z krajów, które w niewystarczającym stopniu wdrożyły zalecenia dotyczące walki z korupcją w tzw. czwartej i piątej rundzie ewaluacji.
GRECO, instytucja Rady Europy monitorująca prawo poszczególnych państw pod kątem walki z korupcją, opublikowała w środę raport za rok 2024. Oceny GRECO są podzielone na rundy tematyczne, dotyczące kolejnych sfer. Tzw. czwarta runda to zapobieganie korupcji w odniesieniu do parlamentarzystów, sędziów i prokuratorów, natomiast piąta runda dotyczy zapobiegania korupcji i promowania uczciwości zawodowej na najwyższym szczeblu centralnym (najwyższe funkcje wykonawcze) i w organach ścigania.
8 z 22 zaleceń, czyli stopień „ogólnie niezadowalający”
Polska wymieniona jest w raporcie GRECO wśród państw, które nie wdrożyły wystarczająco zaleceń związanych z czwartą rundą. Przypomniano w nim, że w styczniu br. GRECO oceniła, iż poziom wdrożenia przez Polskę zaleceń z rundy czwartej (zapobieganie korupcji wśród parlamentarzystów, sędziów i prokuratorów) jest „ogólnie niezadowalający”. GRECO wskazała wówczas, że Polska wdrożyła tylko osiem z 22 zaleceń.
W raporcie Polska wymieniona jest obok Austrii, Bośni i Hercegowiny, Danii, Portugalii i Turcji, jako kraj, który w sposób „ogólnie niezadowalający” wdrożył rekomendacje antykorupcyjne.
W przypadku ocen tzw. rundy piątej (zapobieganie korupcji na najwyższym szczeblu wykonawczym i w organach ścigania) Polska wymieniona jest w osobnym komunikacie GRECO. Przypomniano w nim, że pod koniec 2024 roku Polska znajdowała się wśród 15 państw, które nie wdrożyły należycie zaleceń w tej sferze. Trzy z tych państw poprawiły później swoją ocenę, ale Polski nie ma wśród nich.
Oskarżenia o „niepożądane wpływy, w tym zagraniczne”
GRECO oświadczyła w komunikacie, że w niektórych państwach członkowskich RE wciąż istnieją zagrożenia dla niezależności sądów. Grupa zaapelowała do swoich członków o „wzmocnienie struktur” utrzymujących podział trzech gałęzi władzy. Potrzebne są również - zdaniem GRECO - zmiany w przepisach, by zlikwidować luki prawne w przejrzystości finansowania partii politycznych.
Szef GRECO David Meyer wskazał, że w roku 2024 „przemiany geopolityczne, niestabilność gospodarcza i szybkie zmiany technologiczne” sprawiły, że zmieniły się również zagrożenia związane z korupcją. Zwrócił uwagę także, że po wyborach w niektórych państwach członkowskich pojawiły się oskarżenia o niepożądane wpływy, w tym zagraniczne.
Jakie zalecenia wobec Polski?
GRECO chodzi m.in. o zalecenia dotyczące przestrzegania kodu postępowania, regulacji dotyczących lobbingu czy zachowania przejrzystości procesów legislacyjnych.
Dodajmy, że już w styczniu tego roku GRECO zarzucała Polsce niewykonanie m.in. zaleceń dotyczących reformy Krajowej Rady Sądownictwa, w tym przede wszystkim sposobu wyboru członków tego gremium.
Wśród rekomendacji znalazły się takie zapisy, jak: ponowne rozważenie ustanowienia nadzwyczajnej izby odwoławczej i izby dyscyplinarnej w Sądzie Najwyższym, zmniejszenie zaangażowania władzy wykonawczej w wewnętrzną organizację Sądu Najwyższego, zmianę procedur dyscyplinarnych mających zastosowanie do sędziów Sądu Najwyższego w celu wykluczenia potencjalnego nadmiernego wpływu władzy ustawodawczej i wykonawczej w tym zakresie, w szczególności poprzez wykluczenie możliwości interwencji władzy wykonawczej w tych postępowaniach zmianę procedur powoływania i odwoływania prezesów i wiceprezesów sądów powszechnych, aby wykluczyć potencjalny nadmierny wpływ władzy wykonawczej na te procedury. Kolejny zapis to m.in. zmiana procedur dyscyplinarnych mających zastosowanie do sędziów sądów powszechnych w celu wykluczenia potencjalnego nadmiernego wpływu władzy wykonawczej, w szczególności poprzez wykluczenie możliwości interwencji władzy wykonawczej w tych postępowaniach. Zalecenia analizowali wówczas prawnicy Instytutu Ordo Iuris.
A teraz najciekawsze - historia z 2023 r.!
Antykorupcyjny organ Rady Europy (GRECO) opublikował w czwartek roczny raport na temat korupcji w państwach członkowskich. Skandal korupcyjny w Parlamencie Europejskim skwitowano w nim jednym zdaniem
— podawała w czerwcu 2023 r. agencja informacyjna Anadolu
Wypadki związane z zarzutami o domniemaną korupcję i obce wpływy w Parlamencie Europejskim zdają się potwierdzać sensowność bliższej współpracy Unii Europejskiej z GRECO
— brzmi jedyne zdanie z 62 stronicowego raportu.
CZYTAJ TAKŻE: Organ antykorupcyjny RE zbagatelizował skandal w PE! Poświęcono mu tylko jedno zdanie w raporcie liczącym 62 strony
aja/PAP, wPolityce.pl, OrdoIuris.pl
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/polityka/731602-rada-europy-polska-niewystarczajaco-zwalcza-korupcje
Dziękujemy za przeczytanie artykułu!
Najważniejsze teksty publicystyczne i analityczne w jednym miejscu! Dołącz do Premium+. Pamiętaj, możesz oglądać naszą telewizję na wPolsce24. Buduj z nami niezależne media na wesprzyj.wpolsce24.