W murach Akademii Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu rozpoczęła się konferencja pod tytułem „Prawa człowieka w dobie kryzysu praworządności”. Organizatorami wydarzenia są Stowarzyszenie „Sędziowie RP” oraz AKSiM. Konferencję zainaugurowała Msza święta w Sanktuarium NMP Gwiazdy Nowej Ewangelizacji i św. Jana Pawła II w Toruniu. Następnie w murach AKSiM rozpocznie się część wykładowa spotkania.
Wśród zaproszonych gości są m.in. dr hab. Jarosław Wyrembak, prof. dr hab. Paweł Czubik, poseł Bartłomiej Wróblewski, Jerzy Kwaśniewski, a także prezes Trybunału Konstytucyjnego, Bogdan Święczkowski.
Rozpoczęcie konferencji i przywitanie gości
Przemawia o. Tadeusz Rydzyk
Ojciec Tadeusz Rydzyk CssR podkreślił na początku, że „cieszy się bardzo, piękny widok, tylu porządnych ludzi, a jest ich jeszcze więcej w Polsce”.
Przedwczoraj obchodziliśmy odejście św. Jana Pawła II, który osobiście był zaangażowany w obronę praw człowieka. To jest papież – obrońca praw człowieka. Gdy żył Jan Paweł II, to czuliśmy się bezpieczniej. Mówił o prawach człowieka, robotnika
— wskazał duchowny.
Jesteście potrzebni naszej ojczyźnie, potrzebne jest wasze świadectwo, a jeżeli dajecie świadectwo, to trzeba iść pod prąd tych, którzy wydawałoby się mocni. Dziękujemy, że dajcie świadectwo. Jesteście świadkami prawdy, świadkami normalności. I bądźcie dalej świadkami, jakkolwiek będzie wam ciężko. Tylko pod prąd jest droga do źródła, a źródłem jest Jezus Chrystus. Źródłem są ci, którzy już tę drogę przeszli
— mówił o. Tadeusz Rydzyk CssR.
Głos zabrał prezes TK
Prezes Trybunału Konstytucyjnego Bogdan Święczkowski podkreślił, że „żyjemy w bardzo ponurych czasach i warto się jednoczyć”.
Pamiętajmy, że już prawie 1,5 roku trwa w Polsce ustrojowy zamach stanu. Pamiętajmy, że na początku zaatakowano media publiczne. Następnie zaatakowano prokuraturę. Następnie zajęto się prezesami sądów powszechnych. Później zajęto się Sądem Najwyższym i Krajową Radą Sądownictwa, TK czy NBP. Rządzący chcą doprowadzić do zmiany ustroju RP w taki sposób, aby móc realizować swoje cele. Naszym zadaniem jako Polaków jest dbanie o to, żeby nasze państwo było państwem suwerennym
— zaznaczył Święczkowski.
Mówi sędzia Pawełczyk-Woicka
Przewodnicząca KRS Dagmara Pawełczyk-Woicka wskazała, że „moja refleksja będzie dotyczyć sędziów, ponieważ to ich weryfikację się zapowiada”.
Żyjemy w takim świecie, że media mają zdecydowany wpływ na postrzeganie rzeczywistości. Sędziowie mają prawo bronić swojego dobrego imienia, swojego statusu zawodowego i nie możemy im tego zabronić. Kluczowe będzie z naszej strony monitorowanie działań legislacyjnych i korzystanie ze wszystkich środków prawnych do obrony statusu sędziów, ponieważ w tej całej historii chodzi o zastraszenie zarówno sędziów, jak i urzędników i to obserwujemy
— podkreśliła Pawełczyk-Woicka.
Przemawia sędzia Drożdżejko
Prezes Stowarzyszenia „Sędziowie RP” sędzia Zygmunt Drożdżejko powiedział, że „w naszej ocenie pierwszymi ofiarami państwa totalitarnego są prawa człowieka”.
Państwo totalitarne, w którego kierunku zmierzamy, nie jest w stanie funkcjonować z prawami człowieka, ponieważ pozostają one w sprzeczności z metodami działania takiego państwa. Cechą państwa totalitarnego są procesy polityczne, aresztowania z pobudek politycznych, a przecież prawo do wolności, to jedno z podstawowych praw człowieka
— mówił sędzia Drożdżejko.
Nasze konferencja skierowana jest nie tylko do prawników, ale do zwykłych obywateli. Czym są prawa człowieka? Trzeba wyjść od tego, że prawa człowieka należą się każdemu z racji tego, że jest człowiekiem
— wskazał.
Prelekcje
Wystąpienie dr. hab. Wyrembaka - „Prawo do prawdy”
Sędzia Trybunału Konstytucyjnego dr hab. Jarosław Wyrembak zaznaczył, że „pozwoli sobie przedstawić kilka uwag i refleksji ws. prawa do prawdy”.
Prawo do prawdy jest ważnym fundamentem innych praw człowieka. Jest fundamentem realnej demokracji i jest fundamentem demokratycznego państwa prawnego. Prawo do prawdy rozumiane jako prawo do życia w przestrzeni wolnej od fałszywych narracji oraz manipulacji organów władzy państwowej i reprezentujących je funkcjonariuszy
— podkreślił dr hab. Wyrembak.
Mówi prof. dr hab. Czubik - Bodnaryzacja prawa jako zagrożenie dla praw człowieka
Prof. dr hab. Paweł Czubik z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie powiedział, że „pojęcie bodnaryzacja wywodzi się z nazwiska obecnego ministra sprawiedliwości”.
Rzeczywiście to pojęcie utkwiło w przekazie medialnym. Niewątpliwie bodnaryzacja jest procesem, który tworzy zagrożenie dla wszelkich praw człowieka. Można powiedzieć, że temat prelekcji jest od razu odpowiedzią. Chciałbym przedstawić zarys filozoficzny. Pojawiają się dwie definicje tego pojęcia. Po pierwsze interpretujemy bodnaryzację jako rozumienie prawa w sposób absolutnie sprzeczny z powszechnie przyjętymi zasadami logiki
— wskazał prof. dr hab. Czubik.
Język prawa staje się w tym wszystkim zbiorem pojęć niejasnych. Kreuje się nowe określenia, wszyscy jesteśmy dotknięci pojęciem neosędzia. To jest typowe tworzenie nowych pojęć, dla których będziemy sobie tworzyć jakąś koncepcję, która kompletnie wywróci pojęcie dotychczasowych przepisów. Do tego mamy sytuację, w której nie ma żadnej prawdy, jest tylko siła
— zaznaczył.
Przemawia Zbigniew Łupina - Reforma wymiaru sprawiedliwości lat 1989-1990 jako próba zerwania z systemem łamania praw człowieka. Sukces czy porażka?
Zbigniew Łupina z Sądu Rejonowego w Biłgoraju wskazał, że „stan rzeczy zastany w latach 1989-1990 był taki, że znaczna część środowiska sędziowskiego w różnoraki sposób była uwikłana w systemową rzeczywistość państwa totalitarnego, jakim była Polska Rzeczpospolita Ludowa”.
Rolę sądów w PRL-u określała ustawa zasadnicza, zgodnie z którą powinnością sądów było stanie na straży praworządności i własności przymiotnikowej, czyli ludowej oraz ochrona zdobyczy socjalizmu. Jej interesów politycznych w obszarze sądownictwa państwa komunistycznego pilnowały głównie dwa podmioty Ministerstwo Sprawiedliwości oraz kadencyjny Sąd Najwyższy
— mówił Zbigniew Łupina.
Wystąpienie dr. Wróblewskiego - Czy czeka nas kolejna dekada wstrząsów w wymiarze sprawiedliwości? Warunki skutecznych reform w sądach i prokuraturze, a konstytucyjne prawo do sądu
Poseł PiS dr Bartłomiej Wróblewski z Uniwersytetu SWPS w Poznaniu zaznaczył, że „przedstawione przez rządzących projekty zmian w ustawach dotyczących szeroko pojętego wymiaru sprawiedliwości zawierają propozycje zasadniczo odmienne od rozwiązań przyjmowanych przez rządy Zjednoczonej Prawicy”.
W wielu punktach są wyrazem przekonań najbardziej radykalnej części obecnego obozu rządzącego. Gdyby pomysły rządzących zostały legalnie wprowadzone w życie czy też metodą faktów dokonanych, to w kolejnym cyklu politycznym zapewne będą odwrócone z wykorzystaniem tych samych środków. To zła perspektywa dla naszego państwa, ustroju i obywateli. Zastanówmy się więc, co zrobić, aby uniknąć wstrząsów w wymiarze sprawiedliwości
— podkreślił poseł Wróblewski.
Panel dyskusyjny - Zagadnienia prawne ustrojowego zamachu stanu
Głos zabrała prof. dr hab. Grabowska
Prof. dr hab. Genowefa Grabowska, która jest moderatorem debaty, wskazała, że „nie będziemy zajmować się teorią”.
Wszyscy paneliści są czynnymi prokuratorami, adwokatami, sędziami i wszyscy doświadczyli tego, czym jest zamach stanu. Co to za zamach stanu skoro nie widać żołnierzy, wojska, przecież nic groźnego się nie dzieje, trzeba to przeczekać, przecież to tylko organy konstytucyjne nie działają i właśnie takie podejście jest czymś, co należy potępiać
— podkreśliła prof. dr hab. Genowefa Grabowska.
Przemawia prok. Andrzej Golec
Prokurator Andrzej Golec wskazał, że zajmuje się lustracją w Instytucie Pamięci Narodowej.
O zamachu stanu możemy mówić, kiedy będziemy rozważali kwestię powstania listopadowego. Noc listopadowa była zamachem na króla Polski, a zatem też była zamachem stanu
— mówił.
Mówi prok. Ostrowski
Prokurator Prokuratury Krajowej Michał Ostrowski powiedział, że „doszło do zamachu stanu polegającego na tym, że się wykorzystuje władzę wykonawczą i ustawodawczą do tego, żeby tłumić władzę sądowniczą i dlatego to śledztwo wszcząłem”.
Adam Bodnar mnie zawiesił, ja w tej chwili nie mam pracy. Nie ma żadnych powodów do tego, żeby zabierać mi to śledztwo, żeby mnie odsuwać od pracy w Prokuraturze Krajowej. To nie może być tak, że Prokurator Generalny Adam Bodnar decyduje o tym, kto i kiedy może prowadzić postępowania
— zaznaczył prok. Ostrowski.
Głos zabrał sędzia Schab
Sędzia Piotr Schab mówił, że „manifestacją totalitaryzmu jest to, że sędziom grozi się za to, że będą respektować konstytucję”.
Czy nazwiemy to łamaniem praw człowieka? Nazwiemy. Władza poszerza zakres swojej aktywności w sposób łamiący reguły. Czy to godzi w prawa człowieka? To jest po prostu niszczy
— powiedział sędzia Schab.
Wystąpienie dr. Wąsowskiego
Adwokat dr Krzysztof Wąsowski podkreślił, że „moje wrażenie jest takie, że te wszystkie działania w ramach zamachu stanu są w ciemności”.
Chodzi o to, żeby nie było obrońcy, nie było prawa do obrony, żeby wszystko działo się potajemnie, żeby nic nie wyszło na światło dzienne poza narracją tych, którzy rządzą. Sojusznikiem walki o praworządność jest opinia publiczna, dlatego zwyciężymy
— mówił dr Krzysztof Wąsowski.
Przemówienie prok. Hernanda
Prokurator Prokuratury Krajowej Robert Hernand wskazał, że „obecne działania będą poddane art. 7. konstytucji”.
Zamach stanu obserwujemy na wielu płaszczyznach, np. w sądownictwie. Naruszane są prawa obywatela do sądu
— zaznaczył prok. Hernand.
Zaczęła się druga część konferencji
Mówi Jerzy Kwaśniewski - Czas chaosu i bezprawia. Prawa i wolności obywatelskie w świecie państwa upadłego
Adwokat Jerzy Kwaśniewski, Prezes Zarządu Fundacji Instytutu na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris, powiedział, że „bardzo liczne wysiłki, które podejmujemy w obronie człowieka, są mozolnym ryciem w kamieniu po to, by potomni zapamiętali to nie jako podrozdział - przywracanie praworządności, tylko żeby zapamiętali to zgodnie z prawdą”.
Ci, którzy dokonują zamachu stanu, krzyczą najgłośniej – zdrajca. To nic nowego. Wspomniana wcześniej banda rozbójników
— mówił.
Metoda faktów dokonanych, którą obserwowaliśmy przy przejęciu mediów publicznych i Prokuratury Krajowej. Zbrojne przejęcie mediów publicznych. Zbrojne przejęcie PK. W państwie prawa? Rozwiercanie zamków? Pewność prawa upadła, ale upadło także prawo do sądów
— podkreślił Jerzy Kwaśniewski.
Głos zabrała dr Kudła - Wolność religijna
Dr Weronika Kudła z Uniwersytetu Jana Pawła II zaznaczyła, że „wolność religijna pośród całego katalogu praw i wolności człowieka jest jedynym prawem, które dotyka czegoś ważniejszego od nas”.
To jest jedyne i szczególne prawo, na które nie wystarczy spojrzeć tylko z perspektywy prawnej. Trzeba sobie powiedzieć szczerze, że źródłem wielu konfliktów jest nienawiść motywowana religijnie, która nie jest zwalczana u jej społecznych podstaw w sposób dostateczny i kompleksowy
— podkreśliła.
Ostatnie lata pokazują nam, że z wolnością religijną i jej ograniczeniami mamy do czynienia również w Polsce. To już nie są te czasy, że religia łączy Polaków. Czy prawo dziś w Polsce buduje mury, czy mosty, jeśli chodzi o wolność religijną?
— mówiła.
Oświadczenie I prezes SN
Rzecznik prasowy SN sędzia Aleksander Stępkowski odczytał oświadczenie I prezes SN Małgorzaty Manowskiej dotyczące wczorajszego nagłego bezprawnego usunięcia z funkcji zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów SP sędziego Przemysława Radzika.
Z konsternacją powzięłam informację o podjętej 4 kwietnia bezprawnej próbie przerwania przez ministra sprawiedliwości Adama Bodnara 4-letniej kadencji zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów SP sędziego Przemysława Radzika. […] Nie mam najmniejszych wątpliwości, że wymienione w komunikacie ministra sprawiedliwości okoliczności, które rzekomo miałyby uzasadniać działania Adama Bodnara, nie mogą stanowić przesłanki przerwania kadencji zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów SP
— czytał sędzia Aleksander Stępkowski.
Panel dyskusyjny - Wolność słowa
Przemawia prof. dr hab. Łabno
Prof. dr hab. Anna Łabno, która jest moderatorem debaty, powiedziała, że „wolność słowa w konstytucji uregulowana jest bardzo ogólnie”.
Wolność słowa tworzymy wszyscy, którzy w Polsce żyjemy i chcemy żyć
— wskazała.
Mówi dr hab. Aleksander Stępkowski
Dr hab. Aleksander Stępkowski wskazał, że „chciałby zacząć od pewnej ambiwalencji wolności słowa”.
Jeżeli spojrzymy od strony historycznej, to wolność słowa jest pewną nowoczesną wartością, która została wprowadzona w bardzo konkretnym celu, a mianowicie, aby dokonać przebudowy, zniszczenia pewnego ładu społecznego przed nowoczesnego. Nowoczesność wkroczyła w kulturę po to, aby na pewnym wolnym rynku idei prawda mogła zwyciężyć z innymi konkurencyjnymi poglądami i to jest rzeczywistość nowoczesna, która miała zostać afirmowana w oparciu o wolność słowa
— zaznaczył.
Wystąpienie mec. Lewandowskiego
Mec. Bartosz Lewandowski podkreślił, że „jeżeli chcielibyśmy zdefiniować, czym jest mowa nienawiści, to czym jest ta mowa nienawiści - każdy pogląd, który mi się nie podoba, może wywołać u mnie jakiś emocjonalny odruch, ale czy to od razu świadczy o tym, że to jest mowa nienawiści”.
Mowa nienawiści to jest mowa, której nienawidzą środowiska lewicowe
— podkreślił.
Głos zabrała dr hab. Taczkowska-Olszewska
Dr hab. Joanna Taczkowska-Olszewska powiedziała, że „to, co niedopuszczalne, nie jest niemożliwe”.
Oswaja się nas z myślą, że nielegalne treści należy zwalczać. Problem polega na tym, żeby ustalić, czym są te nielegalne treści
— wskazała.
Przemawia prof. Karp
Prof. Hanna Karp podkreśliła, że „KRRiT jest regulatorem mediów w Polsce i jest to ciało konstytucyjne”.
KRRiT stoi na straży wolności słowa, prawa do informacji oraz ochrony interesu publicznego w radiofonii i telewizji. To są sprawy fundamentalne te zagadnienia, o których mówimy. Jeżeli mówimy o wolności słowa, o prawie do informacji, to cała nasza kadencja, ten trzeci rok, który upływa, dzieje się w kontekście tego, co stało się z mediami publicznymi
— mówiła członek KRRiT.
Mówi prof. Drożdżejko
Prof. Zygmunt Drożdżejko zwrócił uwagę na fakt, że „jeżeli chodzi o kampanię wyborczą, to jest to szczególny czas”.
Społeczeństwo zastanawia się, jakich dokonać wyborów. W związku z tym, ta wolność słowa w okresie kampanii wyborczej ma szczególne znaczenie, dlatego ustawodawca przewidział specjalny tryb postępowania w okresie kampanii wyborczej. Chodzi o agitację wyborczą
— zaznaczył sędzia.
Wystąpienie Dagmary Pawełczyk-Woickiej
Dagmara Pawełczyk-Woicka mówiła, że „uznaje się, że konflikt jest czymś złym, ale można na to spojrzeć zupełnie inaczej”.
Nawiązując do współczesności, stwierdzam, że nie istnieje taki dialog, o którym mówi Voltaire. Żyjemy w dwóch bańkach, nie wychodzimy ze strefy komfortu, bo łatwo jest rozmawiać, kiedy wszyscy się ze sobą zgadzamy. Dla mnie wolność słowa to takie dwie podstawowe wolności, z których wywodzą się następne. Bo po co nam wolność zgromadzeń, jak nie będziemy mogli mówić
— podkreśliła.
Głos zabrała prof. Lemańska
Sędzia Sądu Najwyższego prof. Joanna Lemańska zaznaczyła, że „chciała zwrócić uwagę na trzy zagadnienia”.
Przyjmuje się, że sędzia jest tak jak każdy obywatel, w związku z czym ta wolność słowa mu przysługuje. Ale jest gdzieś granica, że sędzia nie powinien czegoś powiedzieć. Wcześniej nie ulegało żadnej wątpliwości, że sędziowie nie powinni głosić swoich poglądów politycznych. Sędzia musi się wykazać dalece idąca powściągliwością, jeżeli chodzi o swoje wypowiedzi
— wskazała.
Podsumowanie konferencji przez rektora AKSiM
Dziękuję wszystkim, którzy dzisiaj przybyli. Myślę, że to wydarzenie, dla całej Polski, myślę, że to jest moment budzenia sumień Polaków. Szukanie prawdy jest naszym obowiązkiem. To jest obowiązkiem każdego człowieka – szukanie prawdy, dochodzenie do prawdy. (…) Myślę, że dziś jest dużo Polaków, którzy nie studiowali prawa, ale z sercem wyczuwają, co jest istotną prawą i jakie prawo powinniśmy przestrzegać w życiu. (…) Czy my jako katolicy i politycy, którzy mają wpływ na życie, którzy uczestniczą w decyzjach władzy, tworzą prawo dzisiaj, które jest bezprawiem, moglismy się dzisiaj o tym przekonać, czy my jesteśmy odpowiedzialni? I czy się przyznamy, że uczestniczymy w konkretnym złu moralnym? Mówię o nas katolikach
— zaznaczył o. dr Zdzisław Klafka CSsR.
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/polityka/725851-relacja-konferencja-dot-kryzysu-praworzadnosci-w-polsce
