Pellegrini: Inicjatywa Trójmorza jest dziełem Andrzeja Dudy. Dzięki niej zaczęliśmy myśleć o rozwijaniu współpracy z północy na południe

„Inicjatywa Trójmorza jest dziełem prezydenta Andrzeja Dudy; dzięki niej zaczęliśmy myśleć o rozwijaniu współpracy w wymiarze pionowym, z północy na południe” - powiedział prezydent Słowacji Peter Pellegrini. Z kolei prezydent Andrzej Duda przekazał, że podczas spotkania z prezydentem Pellegrinim poruszyli kwestie bezpieczeństwa i współpracy militarnej. „Obydwaj zgadzamy się, że powinniśmy być samowystarczalni, jeżeli chodzi o produkcję i zaopatrywanie się w amunicję” - zaznaczył prezydent Duda.

Pellegrini na wspólnej konferencji z prezydentem Dudą w Szczyrbskim Jeziorze w słowackich Tatrach, podziękował polskiemu prezydentowi za jego wkład w rozwój relacji między Polską i Słowacją.

Zdaniem Pellegriniego, ważnym działaniem prezydenta Dudy na arenie międzynarodowej jest wspieranie Inicjatywy Trójmorza.

Dzięki inicjatywie prezydenta Dudy - Inicjatywie Trójmorza, zdaliśmy sobie sprawę, że poza koncentracją na współpracy między zachodem i wschodem, trzeba myśleć o rozwijaniu współpracy w wymiarze pionowym, z północy na południe

— stwierdził.

Podnoszenie wydatków na obronność

Prezydent Pellegrini poinformował także o otrzymaniu listu od prezydenta Dudy, w którym polski prezydent podkreślał znaczenie podnoszenia wydatków na obronność.

CZYTAJ WIĘCEJ: List prezydenta Dudy do przywódców państw NATO! „Sojusz musi być odważny i bezkompromisowy w swoich działaniach”

Słowacja jest gotowa rozmawiać na temat wzrostu środków na obronność, a także tempie tego wzrostu. Oczywiście nie możemy porównywać się do Polski, która wydaje ponad 4 proc. PKB na obronność, ale Słowacja odrobiła swoje zadanie domowe, w postaci 2 proc. wydatków

— zauważył.

Prezydent Słowacji podkreślił, że oba kraje mają wspólne zdanie na temat wojny na Ukrainie i znaczenia relacji ze Stanami Zjednoczonymi.

Myślę, że w temacie wojny na Ukrainie mamy zgodę, że należy szukać długotrwałego rozwiązania

— powiedział.

Przekonywał, że USA pozostają gwarantem bezpieczeństwa Polski i Słowacji.

Rozmowy o bezpieczeństwie

Prezydent Duda podkreślił na wspólnej konferencji prasowej po spotkaniu, że rozmawiał z prezydentem Pellegrinim m.in. o bezpieczeństwie.

To fundamentalna w tej chwili kwestia, a w tym kontekście rzecz jasna wojna na Ukrainie. I to, co obydwu nas interesuje: to aby ta wojna jak najszybciej się zakończyła, ale zakończyła się bezpiecznym i trwałym pokojem nie tylko dla Ukrainy, ale także dla naszych krajów i naszych społeczeństw

— zaznaczył prezydent.

Krótko mówiąc, aby ten pokój był trwały i aby nam zapewnił dzięki swojej stabilności dalsze możliwości takiego spokojnego i swobodnego rozwoju gospodarczego, ekonomicznego

— podkreślił Andrzej Duda.

Prezydent zwrócił uwagę, że dzisiaj drogą do tego jest także zwiększenie wydatków na obronność. Przypomniał, że złożył na ręce sekretarza generalnego NATO Marka Rutte wniosek o postawienie na najbliższym szczycie w Hadze sprawy natychmiastowego zwiększenia wydatków krajów Sojuszu na obronność do 3 proc. PKB.

Uważam, że te 3 procent jest osiągalne w miarę szybko i że jest realne. Jest tylko kwestia ustaleń dotyczących scenariusza osiągnięcia tego celu i jego przyjęcia

— zaznaczył prezydent Duda.

Współpraca militarna ze Słowacją

Przekazał, że z prezydentem Pellegrinim poruszył też temat współpracy militarnej pomiędzy Polską a Słowacją.

Rozmawialiśmy o współpracy naszych przemysłów obronnych. Obydwaj zgadzamy się, że potrzeba nam więcej produkcji militarnej w Europie, że powinniśmy być samowystarczalni, jeżeli chodzi o produkcję i zaopatrywanie się w amunicję

— powiedział Andrzej Duda.

Rozmawialiśmy też o polonizacji koreańskich czołgów K2 i ich produkcji - mam nadzieję - już niedługo w Polsce. Cieszę się, że wstępnie Słowacja wyraża zainteresowanie tym produktem

— dodał prezydent.

Wizyta prezydentów w Tatrach potrwa do jutra. Jutro rano w Starym Smokowcu prezydent Duda i prezydent Pellegrini zwiedzą wystawę poświęconą 30. rocznicy pielgrzymki papieża Jana Pawła II na Słowację, która znajduje się w kościele pw. Niepokalanego Poczęcia.

Inicjatywa Trójmorza zrzesza 13 państw: Austrię, Bułgarię, Chorwację, Czechy, Estonię, Grecję, Litwę, Łotwę, Polskę, Rumunię, Słowację, Słowenię i Węgry. Ideą tego przedsięwzięcia jest pobudzanie rozwoju gospodarczego państw Europy Środkowo-Wschodniej oraz stworzenie stabilnego i spójnego partnerstwa państw z obszaru pomiędzy Morzem Bałtyckim, Adriatykiem i Morzem Czarnym. Trójmorze jako format międzynarodowy zostało zawiązane w 2015 r. przez prezydentów Polski i Chorwacji.

„Grupa Wyszehradzka to dobry projekt”

„Grupa Wyszehradzka to dobry projekt, który ma swoją perspektywę” - podkreślił prezydent Słowacji Peter Pellegrini. Jak zauważył, krajom V4 wciąż udaje się osiągać porozumienie w ważnych dla regionu kwestiach. Podał przykład sprzeciwu wobec relokacji uchodźców, który miał wpływ na politykę całej UE.

O przyszłość Grupy Wyszehradzkiej (Polska, Czechy, Słowacja, Węgry) Pellegrini był pytany na konferencji prasowej po spotkaniu z prezydentem Andrzejem Dudą Szczyrbskim Jeziorze.

Pellegrini podkreślił, że format V4 „to jest ważny temat”.

Format V4 nie powstał po to, żeby mieć zgodę w każdej kwestii. Ale są tematy, które nas łączą, co do których jesteśmy zgodni i powinniśmy ten projekt kontynuować, nie powinniśmy go zastępować innymi projektami. Dlatego, że żyjemy w jednym regionie i są też tematy, co do których wszystkie cztery kraje mają wspólne stanowisko

— powiedział słowacki prezydent.

Przypomniał o ostatnim szczycie grupy w formacie prezydenckim, zorganizowanym przez Andrzeja Dudę w połowie grudnia w Wiśle. Jak ocenił, Andrzej Duda „w bardzo jasny sposób pokazał, że mu zależy na tym, by w tematach, co do których mamy wspólne podejście, byśmy kontynuowali rozmowy w tym formacie”.

Bardzo mi przykro, że prawdopodobnie nie dojdzie do spotkania V4 na poziomie rządów albo parlamentów. Ale na poziomie prezydentów ta współpraca działa. Rozmawiamy o bezpieczeństwie energetycznym, o migracji, też o bezpieczeństwie żywności. To są tematy, w ramach których Grupa V4 może skutecznie działać i również możemy połączyć siły

— powiedział Pellegrini.

Jego zdaniem Grupa Wyszehradzka to „dobry projekt, który ma swoją perspektywę”.

Znajdujemy te tematy, co do których jesteśmy zgodni i wysyłamy taki sygnał, że umiemy współpracować. Pomimo że w kilku tematach nie jesteśmy zgodni. No i te niuanse odbywają się wtedy, kiedy dochodzi do zmiany rządów i rządy mają inne stanowiska. Ale obywatele chcą współpracować bez względu na to, jaki rząd w tej chwili jest na Słowacji, w Czechach, w Polsce, czy też na Węgrzech

— podkreślił Pellegrini.

„Ogromnie ważne decyzje”

Przypomniał też rok 2015, gdy „Grupa Wyszehradzka podjęła ogromnie ważne decyzje, jeżeli chodzi o ówczesną politykę migracyjną, relokacji uchodźców”.

Stanowisko, które doprowadziło później tak naprawdę do zmiany stanowiska de facto całej Unii Europejskiej. A wszystko zaczęło się od ustaleń, które zostały podjęte przez Grupę Wyszehradzką, przez premierów i prezydentów Grupy Wyszehradzkiej. Więc ja powtarzam tak: ta współpraca w Grupie Wyszehradzkiej ma taki charakter, może periodyczny, może po prostu różny. Ona raz jest żywsza, raz trochę rzeczywiście zamiera, ale zapewniam, że Grupa Wyszehradzka żyje, ma się dobrze, myślę, że wszystko jest okej

— oświadczył Pellegrini.

Przewodnictwo w V4 pełnione jest na zasadzie rotacji i trwa rok. Polska będzie przewodniczyć Grupie Wyszehradzkiej do połowy 2025 r.; następnie prezydencję w V4 przejmą Węgry.

Grupa Wyszehradzka to nieformalna forma współpracy regionalnej czterech państw Europy Środkowej. Za datę jej powstania przyjmuje się 15 lutego 1991 r., kiedy to prezydenci Polski Lech Wałęsa i Czechosłowacji Vaclav Havel oraz premier Węgier József Antall podpisali w węgierskim mieście Wyszehrad wspólną deklarację określającą cele i warunki wzajemnej współpracy.

Od 2004 r. wszystkie kraje V4 są członkami Unii Europejskiej, a Grupa stanowi forum wymiany doświadczeń oraz wypracowywania wspólnych stanowisk w sprawach istotnych dla przyszłości regionu i UE.

Andrzej Duda na Słowacji

Wizyta prezydenta RP na Słowacji to kolejna jego wizyta zagraniczna w ostatnim czasie: w ubiegłym tygodniu prezydent odwiedził Rzym; tydzień wcześniej na Węgrzech spotkał się z prezydentem Tamasem Sulyokiem.

CZYTAJ WIĘCEJ:

— Prezydent Andrzej Duda spotkał się z kard. Pietro Parolinem. Rozmawiali m.in. o wojnie na Ukrainie, pokoju w Europie i bezpieczeństwie

— Para Prezydencka modliła się przy grobie św. Jana Pawła II. „Chcemy podziękować za wszystko, co Ojciec Święty zrobił dla Polski”

— Prezydent Duda na Węgrzech: Jeżeli rosyjski imperializm ma zostać realnie zatrzymany, państwa NATO muszą podnieść swoje wydatki na obronność

nt/PAP