24 grudnia 1949 r. w Krakowie urodził się profesor Ryszard Legutko, wybitny polski filozof, publicysta i polityk, tłumacz i komentator dzieł Platona, autor licznych publikacji, traktatów i książek o tematyce filozoficznej i społeczno-politycznej. W 75. urodziny profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego prezydent Andrzej Duda skierował do jubilata specjalny list. „Liczę na kolejne ważne, wzbudzające żywy oddźwięk publikacje Pana Profesora. Niech stale towarzyszy Panu dobre zdrowie, niezrównana przenikliwość i jasność umysłu oraz opieka Bożej Opatrzności” - napisała głowa państwa.

Prezydent Andrzej Duda przesłał prof. Ryszardowi Legutce życzenia z okazji 75. urodzin. W swoim liście, opublikowanym na stronie prezydent.pl, Duda napisał:

Pana długoletnia praca na rzecz najszczytniejszych ideałów nauki oraz w służbie wolnej, sprawiedliwej i silnej Rzeczypospolitej stała się istotną częścią fundamentu, na którym budować będą kolejne pokolenia polskich patriotów, w tym szczególnie filozofów, kulturoznawców oraz teoretyków i praktyków polityki pojmowanej jako rozumne zabieganie o dobro wspólne.

Działalność w podziemiu i dokonania naukowe w III RP

Andrzej Duda przypomniał dokonania prof. Legutki:

W latach 80. redagował Pan podziemną „Arkę”, a od początku lat 90. współtworzył krakowskie Towarzystwo Edukacyjno–Naukowe Ośrodek Myśli Politycznej i przez lata nim kierował. Brał Pan udział w definiowaniu polskiej racji stanu i wytyczaniu dróg, jakimi można dzisiaj zmierzać ku pomyślnej przyszłości Polski i Polaków. Na forum polityki krajowej i europejskiej zasłynął Pan jako znakomity orator i lojalny rzecznik polskich spraw – a jednocześnie przeciwnik ciasnych ideologii, ograniczających wolność jednostek i społeczeństw, orędownik rozsądku, umiarkowania i tego, co Zbigniew Herbert określił w słynnym wspaniałym wierszu jako sprawę smaku.

Prof. Ryszard Legutko jako polityk

Prezydent podziękował profesorowi za oddanie, z jakimi wypełniał obowiązki senatora i wicemarszałka Senatu, ministra edukacji narodowej, sekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta RP prof. Lecha Kaczyńskiego, a także trzykrotnego posła do Parlamentu Europejskiego. Podkreślił przy tym:

Cieszę się, że wdzięczność i uznanie mogłem wyrazić – w imieniu Rzeczypospolitej, jej obywateli i moim własnym – wręczając panu profesorowi najwyższe polskie odznaczenie cywilne - Order Orła Białego.

W liście Andrzej Duda napisał również:

Przy tej sposobności chciałbym zwrócić uwagę na Pański rzadki i cenny dar, jakim jest umiejętność spojrzenia na obecne czasy z perspektywy uczonego humanisty, filozofa i historyka filozofii, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, krytyka procesów społecznych, a jednocześnie oczami doświadczonego działacza publicznego zaangażowanego w bieżącą politykę.

Życzenia dla prof. Legutki, z okazji 75. urodzin, Prezydent Andrzej Duda zakończył słowami:

Ufam, że Pański głos nadal będzie kształtował ton debaty intelektualnej w naszym kraju. Liczę na kolejne ważne, wzbudzające żywy oddźwięk publikacje Pana Profesora. Niech stale towarzyszy Panu dobre zdrowie, niezrównana przenikliwość i jasność umysłu oraz opieka Bożej Opatrzności.

„Świat według profesora Legutki”

Przy tej okazji warto przypomnieć, że prof. Ryszard Legutko to intelektualista znany i ceniony nie tylko w Polsce, ale również w Europie i na świecie. Doskonale widać to w filmie „Świat według profesora Legutki” powstałym w 2022 r.

[Dokument] pokazuje nam jego świat zabierając widza w podróż przez cztery miasta: Kraków, Lwów, Ateny i Brukselę. To punkty które orientują nas o jego opinii o polityce, świecie, estetyce, życiu i w końcu o Polsce która mieści się w ich centrum. Bruksela pojawia się z racji pełnionego od 2009 roku mandatu europosła. Słyszymy fragmenty jego wystąpień, w duchu krytycznym dla tej instytucji, m.in. z jednej z wielu zorganizowanych tam napastliwych debat na temat Polski

— czytamy w opisie filmu.

Kiedy jestem tutaj, w tej instytucji albo w Strasburgu, to zawsze myślę o Polsce. Myślę o Polsce i o jej aktualnym stanie, bo to tu doskonale widać

— podkreśla prof. Legutko w jednym z fragmentów filmu dokumentalnego.

Bardzo żałuję, że filozofia starożytna jest w tej chwili odsuwana na całym świecie, w Stanach Zjednoczonych uważana przez wielu za wehikuł rasizmu. Łacina zniknęła ze szkół, greki w ogóle nie ma. To rzecz bardzo niedobra. Historia ciągle rozgrywa ten sam dramat, tylko w różnych odsłonach. A człowiek ma to do siebie, że na swoich błędach się nie uczy

— mówi filozof i publicysta, do 2024 r. poseł do Parlamentu Europejskiego.

„Macie wielkie szczęście, że ktoś taki żyje wśród was”

W materiale nie brak wypowiedzi osób, które dobrze znają i cenią prof. Ryszarda Legutkę. To m.in. prezes PiS Jarosław Kaczyński, pisarz i publicysta „Sieci” Bronisław Wildstein, ale również zagraniczni politycy i naukowcy.

Spokój prof. Legutki jest bardzo ważny. Aby prezentował nasze stanowiska i odpowiedzi zdecydowanie i bez niepotrzebnej agresji, ponieważ tu stawka jest wysoka. Polska ma niezbywalne prawo bronić swojej suwerenności przed działaniami, które podejmowane są wbrew traktatom. Wszyscy, którzy bronimy narodów jako prawdziwej, jedynej i niezastąpionej podstawy demokracji, jesteśmy wdzięczni Polsce. Jesteśmy wdzięczni Węgrom i chcemy jednoczyć się, aby stać w obronie Europy. Chcemy zjednoczonej Europy, ale chcemy Europy suwerennych państw

— podkreśla Hermann Tertsch, europoseł hiszpańskiej partii Vox.

Bardzo pozytywnie wypowiedział się o działalności naukowej, politycznej, ale również o prof. Legutce jako człowieku, Adrian Vermeule, amerykański profesor prawa z Harvard Law School:

Jest niesamowicie błyskotliwy i potrafi rozbawić innych. Dlatego bardzo polecam wszystkim jego debaty w PE z Angelą Merkel i innymi politykami. Ma wspaniałe, ironiczne poczucie humoru. Jest pełną, czującą istotą ludzką, nie tylko suchym intelektem. (…) Macie wielkie szczęście, że ktoś taki żyje wśród was. (…) Jest on przykładem nowego modelu działania, który, jak myślę, jest nową drogą dla konserwatyzmu. Przecież nie możemy tylko reagować na krucjaty i napaści sił progresywnych. Musimy odnowić pozytywną tradycję zakorzenioną w filozofii greckiej, prawie rzymskim i wierze katolickiej. Profesor Legutko jest wspaniałym przykładem takiego podejścia.

Inteligentne poczucie humoru prof. Ryszarda Legutki widzimy chociażby w stworzonym przez niego w 2019 r. miniserialu w serwisie YouTube: „EU English for absolute beginners”:

Jarosław Kaczyński: Udało się przebić przez pewne mury

Ta filozofia oddziałuje dzisiaj na ten główny rynek myśli świata, jakim są Stany Zjednoczone. Z całą pewnością także i filozofii, a już w szczególności takiej filozofii, która odnosi się do życia społecznego. Jeśli tam ta książka zrobiła wrażenie, była omawiana, to znaczy, że udało się jej przebić przez pewne mury, które były przez bardzo długi czas trudne do przebicia

— mówi prezes PiS Jarosław Kaczyński.

Ryszard Legutko jest dla mnie takim zupełnie niezwykłym intelektualistą, który poddaje próbie myślenia wszelkie obiegowe sądy. (…) Tak było z kapitalizmem. W 80. latach wszyscy zaczęliśmy myśleć o tym kapitalizmie i jak go wprowadzić (…). A Ryszard Legutko zadał sobie pytanie: a co to naprawdę znaczy? Czy jest jeden czy wiele kapitalizmów? Jakie on ma uzasadnienie? Kiedy zaczęła się demokracja w Polsce, to on gruntownie przyjrzał się demokracji, sięgając po Platona. Kiedy takim obiegowym słowem, fetyszem nowoczesności staje się tolerancja, pisze o tolerancji. Kiedy takim fetyszem jest wolność, on pisze traktat o wolności

— podkreśla Bronisław Wildstein, publicysta „Sieci”, pisarz, dziennikarz.

Już teraz mogą Państwo wybrać się z prof. Legutką w wyjątkową podróż po miejscach kluczowych dla jego życia i pracy naukowej oraz politycznej: „Kraków, Lwów, Ateny, Bruksela i z powrotem”.

Subiektywne spojrzenie na historię, literaturę, filozofię i politykę. Świat jaki był, jaki jest i jaki może być. Podróż z profesorem Ryszardem Legutko, której nie można opuścić

— opisywała film TVP w 2022 r.

Życzymy Profesorowi Ryszardowi Legutce błogosławieństwa Bożego na następne lata, wszelkiej pomyślności, zawsze tak rozsądnego, mądrego, ale niekiedy i ironicznego spojrzenia na otaczającą nas rzeczywistość. Wielu jeszcze cennych publikacji. I, mimo iż prof. Legutko nie jest obecnie czynnym politykiem, aby jego dziedzictwo, głos i spostrzeżenia nadal były słyszalne w polskiej i europejskiej polityce.

aja/PAP, wPolityce.pl

CZYTAJ TAKŻE:

-„Przewodnik oprowadzający nas po chaosie demokracji”. Film „Świat według profesora Legutki” już 6. grudnia w TVP2

-Prof. Legutko ogłosił odejście z polityki. Europoseł PiS z dumą: Byłem częścią środowiska, które działa na rzecz Polski silnej i suwerennej

-Prof. Legutko: Stawiamy opór i jesteśmy nadzieją wielu ludzi i narodów. W różnych krajach nam mówią: „trzymajcie się!”