Pomniejszenie emerytury niekonstytucyjne po skorzystaniu z wcześniejszej. Wyrok TK dotyczy 150 tys. osób i 14 mld zł z budżetu

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że pomniejszenie wysokości emerytury, w sytuacji gdy dana osoba skorzystała z przejścia na wcześniejszą emeryturę jest niekonstytucyjna. Wyrok dotyczy ponad 150 tys. emerytów i będzie oznaczać dla rządu konieczność wypłacenia łącznie 14 mld zł emerytom. „Osoby zyskujące uprawnienia w następstwie niniejszego wyroku mogą, w ocenie Trybunału, występować z wnioskami o wznowienie postępowania na zasadach ogólnych” - czytamy w komunikacie TK.

4 czerwca 2024 r. Trybunał Konstytucyjny ogłosił orzeczenie wydane w sprawie skargi konstytucyjnej emeryta Tadeusza K. dotyczącej obliczenia należnego świadczenia poprzez pomniejszenie emerytury z wieku powszechnego o kwotę pobranych wcześniej emerytur.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie, w jakim dotyczy osób, które złożyły wniosek o przyznanie świadczeń, o których mowa w tym przepisie, przed 6 czerwca 2012 r., jest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Innymi słowy TK uznał za niekonstytucyjne przepisy, na podstawie których ZUS pomniejszał świadczenie o sumy otrzymane z tytułu przejścia na wcześniejszą emeryturę.

CZYTAJ TAKŻE: Zespół Pracy dla Polski opublikował raport o półroczu rządów Donalda Tuska. Morawiecki: To zwykli ludzie płacą koszty złych decyzji rządu

Rząd musi oddać emerytom

Wyrok dotyczy ponad 150 tys. osób - kobiet z roczników 1949-59 i mężczyzn urodzonych w latach 1949-54 - którzy przeszli na wcześniejszą emeryturę. Prawo do pełnej emerytury uzyskali po 2012 r.

Trybunał w uzasadnieniu orzeczenia stwierdził, że doszło do złamania zasady zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa. Ubezpieczeni, którzy zdecydowali się na korzystanie z wcześniejszej emerytury, nie mieli – w momencie podejmowania tej decyzji na podstawie obowiązującego wówczas stanu prawnego – świadomości co do skutków prawnych, jakie może ona wywoływać w sferze ich przyszłych uprawnień z tytułu emerytury powszechnej

— ocenił Trybunał Konstytucyjny. Wskazywał, że istotą sprawy nie jest ustalenie wysokości świadczenia, ale mechanizmu jego ustalenia. Zaskarżona regulacja niewątpliwie doprowadziła do sytuacji, gdy skarżący został zaskoczony pomniejszeniem świadczenia a nie mógł przewidzieć tych konsekwencji.

Skutkiem wyroku jest możliwość wznowienia postępowania z mocy art. 190 ust. 4 Konstytucji. Trybunał podkreślił, że w celu zagwarantowania jednolitych zasad zwrotu świadczeń należnych uprawnionym ustawodawca powinien wprowadzić odpowiednie regulacje w tym zakresie. Do czasu wprowadzenia ujednoliconych przepisów pozwalających dochodzenie praw, na zasadzie analogicznej do osób objętych wyrokiem o sygn. P 20/16, osoby zyskujące uprawnienia w następstwie niniejszego wyroku mogą, w ocenie Trybunału, występować z wnioskami o wznowienie postępowania na zasadach ogólnych

— czytamy w komunikacie TK wydanym po ogłoszeniu wyroku.

Według wstępnych szacunków, które ZUS pokazał mediom przed ogłoszeniem wyroku TK wyrównanie emerytur 150 tys. osób pochłonie nawet 14 mld zł.

CZYTAJ TAKŻE: Nawet sprzyjające Tuskowi media piszą, że jego rząd nie radzi sobie z budżetem. Może zabraknąć ok. 80 mld zł planowanych dochodów

koal/trybunał.gov/money.pl