Nie ma podstaw prawnych do powołania prokuratora Jacka Bilewicza na nieznaną ustawie funkcję p.o. Prokuratora Krajowego; podjęte przez Prokuratora Generalnego próby zmian personalnych w prokuraturze bez podstawy prawnej zagrażają ustawowym zadaniom prokuratury - uważają „Sędziowie RP”. Poniżej zamieszczamy pełną treść oświadczenia.

Ogólnopolskie Zrzeszenie „Sędziowie RP” z siedzibą w Krakowie przyjęło w sobotę, 13 stycznia, uchwałę w sprawie próby odwołania Prokuratora Krajowego. Sędziowie wyrazili w niej „zdecydowany sprzeciw wobec podjętej przez Prokuratora Generalnego w dniu 12 stycznia 2024 r. próby dokonania – z rażącym naruszeniem prawa – zmiany na stanowisku Prokuratora Krajowego”.

CZYTAJ RÓWNIEŻ:

— Mocny głos ze strony zastępców Prokuratora Generalnego! Odpowiedź na działania Tuska i Bodnara. „Bezprawnie stworzyli nową funkcję”

— Zastępcy prokuratora generalnego złożą zawiadomienie ws. działań Bodnara! Ostrowski: Nieudolna próba obejścia przepisów prawa

— Tak wyglądała próba przejęcia Prokuratury Krajowej przez Bodnara! „Pańska decyzja jest bezprawna i nosi znamiona podwójnego przestępstwa”

— Fala komentarzy po wycieku nagrania z Bodnarem! „Merytorycznie rozjechany”; „Wsypał Tuska”; „Każdy Polak powinien to obejrzeć”

Czynności podjęte przez Prokuratora Generalnego, który w dniu 12 stycznia 2024 r. wręczył Panu Prokuratorowi Dariuszowi Barskiemu „dokument stwierdzający, że przywrócenie go do służby czynnej w dniu 16 lutego 2022 przez poprzedniego Prokuratora Generalnego Pana Zbigniewa Ziobro, zostało dokonane z naruszeniem obowiązujących przepisów i nie wywołało skutków prawnych”, a tym samym – powołanie Pana Dariusza Barskiego do pełnienia funkcji Prokuratora Krajowego miało być bezskuteczne, stanowią rażące naruszenie prawa

— czytamy w uchwale zamieszczonej na stronie „Sędziowie RP”.

Mętne tezy MS

W piątek Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało, że przywrócenia prokuratora Dariusza Barskiego do służby czynnej w 2022 r. dokonano bez podstawy prawnej. Jak podało MS, powoduje to, że od 12 stycznia br., nie będąc już w służbie czynnej, nie spełnia on przesłanek do bycia Prokuratorem Krajowym i od piątku nie pełni tej funkcji. Resort sprawiedliwości przekazał też, że Prokurator Prokuratury Krajowej Jacek Bilewicz został pełniącym obowiązki Prokuratora Krajowego.

„Sędziowie RP” podkreślili, że przywrócenie prokuratora Dariusza Barskiego do czynnej służby prokuratorskiej nastąpiło na podstawie art. 47 § 1 i 2 ustawy z 26 stycznia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o prokuraturze.

Całkowicie chybiona i pozbawiona podstawy prawnej jest teza, jakoby przepis ten nie obowiązywał w dniu 16 lutego 2022 r. Faktycznie art. 47 Przepisów wprowadzających Prawo o prokuraturze nie został nigdy uchylony, a ustawodawca nie wskazał końcowego terminu, w którym prokurator w stanie spoczynku może złożyć wniosek o przywrócenie do czynnej służby. Nie ulega zatem wątpliwości, że Pan Dariusz Barski został skutecznie powołany na stanowisko Prokuratora Krajowego

— wskazali.

Według „Sędziów RP”, „działania podjęte przez Prokuratora Generalnego nie mogą być ocenione inaczej niż jako próba obejścia art. 14 § 1 ustawy z 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuraturze (…) który stanowi, że odwołanie Prokuratora Krajowego oraz pozostałych zastępców Prokuratora Generalnego może nastąpić za pisemną zgodą Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej”.

Nie ma również podstaw prawnych do powołania Pana Prokuratora Jacka Bilewicza na nieznaną ustawie funkcję p.o. Prokuratora Krajowego

— zaznaczyli.

„Sędziowie RP” przekazali, że w pełni solidaryzują się z oświadczeniem Zastępców Prokuratora Generalnego z 13 stycznia 2023 r.

Podkreślamy, że podjęte przez Prokuratora Generalnego próby dokonywania zmian personalnych w prokuraturze bez podstawy prawnej zagrażają realizacji ustawowych zadań prokuratury, to jest ściganiu przestępstw i ochronie praworządności, a tym samym godzą w bezpieczeństwo obywateli

— przekazali.

Ich zdaniem, zgodnie z art. 151 Konstytucji RP obejmując urząd Minister Sprawiedliwości „uroczyście przysiągł, że dochowa wierności Konstytucji i innym prawom RP”.

Jego bezprawne działanie jest złamaniem złożonej przysięgi, gdyż stanowi ono świadome sprzeniewierzenie się obowiązującemu prawu

— ocenili.

Wzywamy Prokuratora Generalnego oraz Prezesa Rady Ministrów do niezwłocznego odstąpienia od pozbawionych podstawy działań destabilizujących prokuraturę. Zwracamy się także do Pana Prezydenta, Marszałków Sejmu i Senatu oraz wszystkich organów państwowych o podjęcie wszystkich niezbędnych działań, które zapobiegną destabilizacji prokuratury

— przekazało w uchwale Ogólnopolskie Zrzeszenie „Sędziowie RP” w Krakowie.

Minister sprawiedliwości i prokurator generalny Adam Bodnar poinformował w piątek, że na stronie resortu sprawiedliwości są dostępne zewnętrzne opinie prawne uznanych ekspertów i autorytetów prawniczych dotyczące oceny skuteczności przywrócenia prokuratora Dariusza Barskiego do służby czynnej.

Zastępcy PG składają zawiadomienie

W sobotnim oświadczeniu zastępcy Prokuratora Generalnego Adama Bodnara przekazali, że powierzenie prokuratorowi Jackowi Bilewiczowi funkcji p.o. Prokuratora Krajowego z pominięciem procedury ustawy Prawa o prokuraturze jest bezskuteczne.

Również w sobotę także zastępca prokuratora generalnego Michał Ostrowski zapowiedział złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa przez szefa MS Adama Bodnara, prokuratora Jacka Bilewicza i inne działające z nimi osoby w związku z próbą odwołania prokuratora krajowego Dariusza Barskiego.

Prokuratura Krajowa oświadczyła w piątek, że funkcję Prokuratora Krajowego pełni Dariusz Barski, a pismo Prokuratora Generalnego Adama Bodnara, w którym wskazuje on, że - jego zdaniem - Prokurator Krajowy pozostaje prokuratorem w stanie spoczynku, nie wywołuje żadnych skutków prawnych.

Pełna treść oświadczenia

Stanowisko Ogólnopolskiego Zrzeszenia Sędziów „Sędziowie RP” w sprawie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 9 stycznia 2024 r., C – 181/21 i 269/21.

Ogólnopolskie Zrzeszenie Sędziów „Sędziowie RP” z siedzibą w Krakowie z satysfakcją przyjęło rozstrzygnięcie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w połączonych sprawach C-181/21 i C-269/21.

Zwracamy uwagę, że Trybunał podtrzymał w nim swoje wcześniejsze stanowisko, że dopuszczalność złożenia pytania prejudycjalnego, ustanowiona w art. 267 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), jest instrumentem współpracy pomiędzy Trybunałem i sądami krajowymi, dzięki któremu Trybunał dostarcza sądom krajowym elementów wykładni prawa Unii, które są im niezbędne do rozstrzygnięcia zawisłych przed nimi sporów, oraz że odesłanie prejudycjalne nie ma służyć wydawaniu opinii doradczych w przedmiocie pytań ogólnych i hipotetycznych, lecz ma być podyktowane potrzebą skutecznego rozstrzygnięcia sporu [wyrok z dnia 22 marca 2022 r., Prokurator Generalny (Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego – Powołanie), C‑508/19, EU:C:2022:201, pkt 60 i przytoczone tam orzecznictwo].

Podobnie, w odniesieniu do drugiego z pytań prejudycjalnych, TSUE wyjaśnił, że: „Z akt sprawy, którymi dysponuje Trybunał, wynika ponadto, że wniosek o zabezpieczenie powództwa w sprawie w postępowaniu głównym został prawomocnie rozstrzygnięty postanowieniem, które na podstawie art. 365 k.p.c. wiąże sąd odsyłający, oraz że sąd ten nie jest właściwy ani do „wyłączenia” sędziego zasiadającego w składzie orzekającym, który wydał to postanowienie, ani do podważenia tego postanowienia” (pkt 75 wyroku). Dlatego w ocenie Trybunału „nie wydaje się, aby sąd odsyłający (…) był kompetentny na podstawie przepisów prawa krajowego do oceny zgodności z prawem, w świetle między innymi prawa Unii, obsadzenia trzyosobowego składu orzekającego, który wydał prawomocne postanowienie w przedmiocie wniosku o zabezpieczenie powództwa, a w szczególności warunków powołania sędzi (…), oraz do podważenia w razie potrzeby tego postanowienia” (pkt 76 wyroku). TSUE wskazał wyraźnie, że zadane pytania prejudycjalne nie odpowiadają „obiektywnej potrzebie związanej z rozstrzygnięciem tego sporu, lecz zmierzają do uzyskania od Trybunału generalnej, oderwanej od potrzeb tego sporu oceny procedury powoływania sędziów sądów powszechnych w Polsce” (pkt 78 wyroku). W konsekwencji zadane pytania prejudycjalne wykraczają poza ramy funkcji sądowniczej powierzonej Trybunałowi na mocy art. 267 TFUE (pkt 79 wyroku).

W uzasadnieniu pytań prejudycjalnych złożono wnioski o  niezwłoczne ich rozstrzygnięcie, argumentując, że „zastosowanie tego trybu jest uzasadnione tym, że w sądach powszechnych zasiada co najmniej kilkaset osób, które wydają w nich coraz większą liczbę orzeczeń, podczas gdy osoby te zostały ich zdaniem powołane do pełnienia urzędu sędziego tych sądów „z rażącym naruszeniem reguł prawa polskiego odnoszących się do powoływania sędziów”. W tych okolicznościach jak najszybsze udzielenie odpowiedzi na zadane pytania jest konieczne do usunięcia – w interesie jednostek, należytego sprawowania wymiaru sprawiedliwości oraz pewności prawa – wątpliwości dotyczących funkcjonowania sądów powszechnych z udziałem dwóch sędzi, których powołania dotyczą niniejsze sprawy, w świetle wymogów dotyczących niezawisłego i bezstronnego sądu ustanowionego uprzednio na mocy ustawy.” (pkt 52 wyroku). TSUE nie uwzględnił jednak wniosków o niezwłoczne rozstrzygnięcie pytań prejudycjalnych, uznając, że „okoliczność, że zadane pytania dotyczą funkcjonowania sądów powszechnych, w których zasiada duża liczba sędziów takich jak sędzie, których powołania dotyczą niniejsze sprawy, nie stanowi bowiem powodu wykazującego nadzwyczaj pilny charakter sprawy, który jest przecież niezbędny do uzasadnienia rozpoznania sprawy w trybie przyspieszonym. Powyższe dotyczy również okoliczności, że orzeczenia codziennie wydawane przez sędziów, których powołania są kwestionowane w tych sprawach, dotyczą potencjalnie znacznej liczby jednostek” (pkt 55 wyroku).

W ocenie Zrzeszenia z wyroku TSUE wynikają bardzo istotne wnioski dla prowadzonej w Polsce debaty publicznej w sprawach sądownictwa.

1. TSUE – odmawiając udzielenia odpowiedzi na pytania prejudycjalne – sprzeciwił się lansowanej w debacie politycznej, jak również, niestety, przez niektórych sędziów, koncepcji, jakoby z prawa Unii Europejskiej wynikało – niezależne od uwarunkowań proceduralnych - prawo do badania prawidłowości powołań sędziowskich i ważności wyroków polskich sądów.

2. TSUE wyraźnie podkreślił konieczność poszanowania przez polskie sądy własnych kompetencji oraz znaczenie dla bezpieczeństwa prawnego mocy wiążącej prawomocnych orzeczeń.

3. Nie uwzględniając wniosków o niezwłoczne rozstrzygnięcie pytań prejudycjalnych, TSUE w istocie zaakceptował funkcjonowanie, i to długoletnie, w polskim systemie prawnym sędziów powołanych na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa w składzie wybranym zgodnie z ustawą z 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 3) oraz wykonywanie przez nich czynności jurysdykcyjnych.

Zrzeszenie wyraża zatem nadzieję, że wyrok TSUE z 9 stycznia 2024 r. przyczyni się do ograniczenia bezpodstawnych prób podważenia legitymacji części sędziów do wykonywania władzy sądowniczej oraz ważności orzeczeń, a tym samym zwiększy bezpieczeństwo prawne obywateli.

Zrzeszenie z całą stanowczością podkreśla także, że nieuzasadnione próby podważania powołań sędziowskich poprzez bezpodstawne zadawanie pytań prejudycjalnych prowadzą do niczym nie usprawiedliwionego przedłużania toczących się postępowań sądowych, co wprost godzi w konstytucyjne prawo każdego z obywateli do sądu, czyli prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd (art. 45 ust. 1 Konstytucji RP)

Sądy powinny być zawsze gwarantem pewności prawa dla obywateli, a nie pogłębiać w nich poczucia niepewności w tym zakresie, o czym, jak się wydaje, część klasy politycznej i niektórzy sędziowie zapominają.

Członkowie Zrzeszenia deklarują, że zawsze będą stać na straży konstytucyjnego prawa obywateli do sądu.

Zwracamy się do wszystkich sędziów o poszanowanie powyższych zasad w pracy orzeczniczej oraz w debacie publicznej.

gah/PAP/wPolityce.pl