Pod hasłem „Suwerenność” w Arkadach Kubickiego w Warszawie odbywała się XIII edycja Kongresu Polska Wielki Projekt. Zachęcamy do zapoznania się z relacją portalu wPolityce.pl z III, a zarazem ostatniego dnia dyskusji.

CZYTAJ TAKŻE:

- RELACJA. I dzień kongresu „Polska Wielki Projekt”. Dr Burbridge: „UE idzie w stronę modelu chińskiego”; Prof. Legutko: „W UE zniknął podział władzy”

- RELACJA. II dzień Kongresu Polska Wielki Projekt. Premier Morawiecki wręczył Nagrodę im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego

III dzień Kongresu

15:55. Sir Malcolm Leslie Rifkind tegorocznym laureatem medalu „Odwaga i Wiarygodność”

Kończy się tegoroczny Kongres Polska Wielki Projekt. Ostatnim jego akcentem było wręczenie medalu Medalu Odwaga i Wiarygodność. Tegorocznym laureatem został sir Malcolm Leslie Rifkind KCMG – brytyjski polityk, dyplomata i prawnik, członek Partii Konserwatywnej, były minister Spraw Zagranicznych.

Laureat nie mógł na Kongres przyjechać i odebrać medalu. Przewodniczący kapituły wręczającej medal prof. Zdzisław Krasnodębski poinformował, że sir Malcolm Leslie Rifkind będzie w Polsce gościł jesienią. Wtedy kapituła uroczyście wręczy mu medal.

Laudację na cześć laureata wygłosił prof. Jacek Czaputowicz.

14:40. Wojna i kultura - wolność i liberalizm

Prof. Roszkowski odpowiadając na pytanie o przyszłość relacji wiata Zachodniego z Rosją zwrócił uwagę na podstawowe pojęcia, takie, jak wolność czy liberalizm.

Mam problem z nazywaniem dzisiejszych liberałów w ten sposób. Klasyczny liberalizm opierał się na zasadzie, że wolność człowieka jest ograniczana przez wolność innych ludzi. dziś liberalizm jest anarchizmem. Dziś liberalizm jest anarchizmem. Wolność innych osób się nie liczy

— stwierdził.

14:20. Wojna i kultura: Rosja i cywilizacja Zachodnia

W panelu „Wojna i kultura” głos zabrał m.in. historyk prof. Wojciech Roszkowski, który mówił o tym, jak wspólne, obecne doświadczenia Polski i Ukrainy wywołane rosyjską agresją mogą zaowocować w przyszłości.

To, o co opiera się współczesna cywilizacja rosyjska, pokazała bez żadnych osłonek Rosja putinowska. I trzeba postawić dość brutalne pytania, o to m.in. jaka część cywilizacji rosyjskiej rzeczywiście przynależy do cywilizacji Zachodniej?

— mówił prof. Roszkowski.

13:00. Wicepremier Gliński: kultura nie jest w stanie przetrwać, jeżeli nie czerpie z zasobu tożsamościowo-patriotycznego

„Żadna kultura nie jest w stanie przetrwać, obronić się przed inwazją, jeżeli nie czerpie z zasobu kulturowego, który nazywamy zasobem tożsamościowo-patriotycznym. To w świetle tego, co się dzieje na Ukrainie, jest oczywiste” – powiedział podczas debaty o wojnie i kulturze wicepremier i szef MKiDN Piotr Gliński.

To jest wojna o kulturę, o unicestwienie kultury, tożsamości, a więc także siły wspólnoty, która buduje się na kulturze. To było zapowiadane otwarcie przez Putina, to jest realizowane. 1400 obiektów kultury uległo zniszczeniu. Jedna trzecia z tego całkowitemu zniszczeniu. Ta presja na kulturę i ta walka z kulturą dotyczy np. także Białorusi

— powiedział wicepremier Gliński.

Wskazał, że Rosjanie „chcieli zniszczyć kulturę, a to kultura okazała się tym głównym czynnikiem obrony Ukrainy i Europy”.

Jak mówił, Ukraińcy „bronią swojej wspólnoty, ale bronią także wspólnoty kulturowej świata zachodniego, a siły do tego czerpią z kultury”.

Ta wojna uświadamia, co jest najważniejszego w kulturze wspólnot. To jest element właśnie kultury narodowej. Siła tych elementów narodowych, wspólnotowych, nie szowinistycznych, nie nacjonalistycznych, a narodowych, patriotycznych jest dominująca. Okazuje się, że żadna kultura nie jest w stanie przetrwać, być aktywna, obronić się przed taką straszliwą inwazją, jeżeli nie czerpie z tego zasobu kulturowego, który nazywamy zasobem tożsamościowo-patriotycznym. To jest w świetle tego, co się dzieje teraz na Ukrainie, dla nas oczywiste

— wskazał minister kultury.

Nasi poprzednicy nie tylko nie budowali suwerenności polskiej w obszarze gospodarczym, politycznym, energetycznym, ale także kulturowym. Celowo chyba niszczyli ten element narodowo-patriotyczny polskiej kultury, nie budując podstawowych zupełnie instytucji, których rozumiem, że w PRL-u nie budowano, ale w III RP też nie budowano i nie wzmacniano nas, jako wspólnoty, która jest zdolna rozwijać się ambitnie i zdolna do wyzwań ambitnych. Zwłaszcza Polska, ale każda wspólnota narodowa, musi mieć takie ambicje i takie wyzwania musi realizować, żeby przetrwać i wygrywać w tej wielkie rywalizacji, która się odbywa w świecie współczesnym pomiędzy wspólnotami narodowymi. Wbrew temu, co nam się wydaje, pewne wspólnoty na zachodzie Europy doskonale to rozumieją i realizują. Bardzo inteligentnie, z wykorzystaniem olbrzymich zasobów, to od lat realizują, a myśmy mieli w tym wyścigu kulturowym przegrać

— ocenił Gliński.

11:45. Belina-Brzozowski: Przyszłość zielonych miast?

Jan Belina-Brzozowski odpowiadając na pytanie o to, jakie powinno być zielone miasto przyszłości, odnosząc sie do konkretnych przykładów zwrócił uwagę m.in. na funkcje, które kiedyś spełniało centrum miasta, a obecnie, przy rozroście miast, pełnić powinny centra osiedli, gdzie jest dostęp do edukacji, kultury, rozwoju duchowego.

Jest to - zdaniem Prezesa pracowni BBGK Architekci - także w aspekcie mobilności.

Brak zdominowania przez ruch samochodowy osiąga się przez to, że dostęp do miejsc pracy i usług, możliwość odprowadzenia dziecka do szkoły była idąc na piechotę

— wskazał.

11:15. Belina-Brzozowski - koszty nieprawidłowej urbanizacji

Jan Belina-Brzozowski - Architekt i urbanista, Prezes BBGK Architekci dzielił się doświadczeniem swojej pracy przy tworzeniu Warszawskiej Dzielnicy Społecznej.

Urbanistyka socjalistyczna, ktora zdominowala w bardzo dużym stopniu przestrzenie naszych miast, zlekceważyła jakość, potrzeby jednostki i poszukiwanie przez człowieka dobrostanu

— zauważył. Jego zdaniem odwilż pokomunistyczna zaczęła to zmieniać. Zaczęto poszukiwać dobrostanu mieszkańców, jednak nie zadbano o wspólna wizję dobra wspólnego.

To dobro realizuje się o dbałość o przestrzenie wspólne. Zaowocowało to chaosem przestrzennym. […] Realizowano zasadę, że najlepsze polityką przestrzenną jest jej brak.

Zjawisko chaosu przestrzennego i rozlewanie się miast mają ogromne konsekwencje. Ograniczają rozwój nie tylko gospodarczy, ale także społeczny. To są m.in. koszty dojazdów, stracone w korkach czas i paliwo

— dodał przywołując badania, wg których koszty nieprawidłowej urbanizacji to  ok. 80 mld zł rocznie.

10:30. Zieleń miejska - potrzeba podejścia systemowego

Urszula Forczek-Brataniec, Profesor Uczelni w Katedrze Architektury Krajobrazu podjęła trudny temat zieleni miejskiej, podejmując wątek naszego stosunku do natury oraz rozwoju miast związanego z rewolucją przemysłową.

Potrzebujemy zielonych korytarzy, porządku w miastach, parków metropolitalnych, miast ogrodów. Musimy myśleć o nich w kontekście naszego zdrowia i naszego życia

— mówiła.

10:00. „Zielone miasta przyszłości”

Debata rozpoczęła się od wystąpienia prof. Bolesława Stelmacha.

To jest jeden z elementów szerszej dyskusji nt. „naszej zielonej planety”, parafrazując słowa prof. Roberta Scrutona. Chciałem pokazać państwu trzy obiekty, które starają się te postulaty realizować. W różny sposób i różnym stopniu.

Pierwszy zaprezentowany przez prof. Stelmacha obiekt to róg alei Szucha i ulicy Litewskiej w Warszawie.

Niegdyś „szpiegowo”, miejsce attachatu handlowego Związku Sowieckiego, przekształcony w budynek, który zachował cały kontekst krajobrazowy. Nie dotknęliśmy żadnego drzewa, nawet dosadziliśmy. Zrewaloryzowaliśmy dworek generałowej Agapijew, który to budynek został ukształtowany tak, by był w dialogu z domami jednej z najpiękniejszych ulic Warszawy, ale mówił współczesnym językiem – językiem dzisiejszej architektury.

09:00. Rozpoczęła się rejestracja uczestników Kongresu

Program dnia

Pierwszy panel dyskusyjny „Zielone miasta przyszłości” rozpocznie się o godz. 10:00. Wezmą w nich udział: Bolesław Stelmach - Dyrektor Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki, Jan Belina-Brzozowski - Współzałożyciel i Prezes Zarządu BBGK Architekci, architekt i urbanista, Urszula Forczek-Brataniec - Profesor Uczelni w Katedrze Architektury Krajobrazu. Moderatorem będzie Andrzej Szczerski.

Następnie o godz. 11:30 rozpocznie się panel „Wojna i kultura”. Panelistami będą: Piotr Gliński - wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego, socjolog, prof. Wojciech Roszkowski - historyk, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki, Maksym Ostapenko - p.o. dyrektora generalnego rezerwatu Ławra Kijowsko-Peczerska. Moderatorem będzie Grzegorz Górny.

Na godz. 13:25 przewidziana jest prezentacja książki „Freski Sykstyny i inne arcydzieła Michała Anioła” w opracowaniu prof. Jerzego Miziołka.

Z kolei o godz. 14:30 nastąpi wręczenie „Medalu Odwaga i Wiarygodność”.

kk