Prezydent Litwy Gitanas Nauseda złoży w poniedziałek roboczą wizytę w Polsce. Na Cytadeli i Zamku Królewskim w Warszawie weźmie wraz z Andrzejem Dudą udział w obchodach 160. rocznicy powstania styczniowego. Zaplanowano też dwustronne spotkanie przywódców obu państw

CZYTAJ RÓWNIEŻ: 160. rocznica wybuchu Powstania Styczniowego. Prezydent: Zryw na zawsze pozostanie świadectwem nieujarzmionej siły wolności

Wizyta robocza z historią w tle

Oficjalne uroczystości z udziałem obu przywódców odbędą się na Cytadeli; przewidziane jest m.in. wystąpienie prezydenta Andrzeja Dudy. Następnie, również z udziałem obydwu prezydentów, na Zamku Królewskim zostanie otwarta wystawa „Miłość i obowiązek. Powstanie Styczniowe 1863”.

Jeszcze przed uroczystościami zaplanowane jest dwustronne spotkanie na którym – jak zapowiedział szef Gabinetu Prezydenta RP Paweł Szrot - prezydenci Polski i Litwy będą rozmawiać o współpracy polsko-litewskiej, bezpieczeństwie regionalnym, wsparciu dla Ukrainy i przygotowaniach do planowanego w lipcu szczytu NATO w Wilnie.

Uroczystości na Litwie

W Wilnie uroczystości z okazji 160. rocznicy powstania styczniowego zaplanowane są na niedzielę. W tym dniu w kaplicy na Rossie, gdzie spoczywają szczątki 20 powstańców, a wśród nich przywódcy powstania na Litwie Zygmunt Sierakowski i Konstanty Kalinowski, zostaną złożone kwiaty.

Z kolei we wtorek w Ambasadzie RP w Wilnie odbędzie się debata upamiętniające powstanie styczniowe z udziałem historyków z Litwy, Polski, Białorusi i Ukrainy. W Wilnie zostanie też otwarta okolicznościowa wystawa.

Powstanie 1864-1864

Powstanie styczniowe rozpoczęło się 22 stycznia 1863 r. Powstańcy zaatakowali rosyjskie garnizony w Królestwie Polskim. W ciągu trwających ponad 1,5 roku działań zbrojnych doszło do ponad tysiąca mniejszych lub większych potyczek, a w walkach wzięło w sumie udział co najmniej 150 tys. powstańców.

Walka powstańcza przez cały swój czas miała charakter rozproszonej akcji partyzanckiej. Powstańcom nie udało się opanować na dłużej większego terytorium, a władze Powstania nie miały stałej siedziby. Po klęsce większych zgrupowań partyzanckich m.in. w bitwach pod Węgrowem i Siemiatyczami, walkę toczyły głównie niewielkie oddziały.

Pierwszym przywódcą postania był Ludwik Mierosławski, który jednak po miesiącu utracił tę funkcję. Później dyktatorami powstania byli Marian Langiewicz i Romuald Traugutt, który stał się tragicznym symbolem zrywu. Aresztowany wskutek denuncjacji i więziony na Pawiaku został skazany przez rosyjski sąd wojskowy na śmierć przez powieszenie. Wyrok wykonano na stokach Cytadeli Warszawskiej 5 sierpnia 1864 r.

Powstanie styczniowe było najdłużej trwającym i najbardziej masowym ruchem niepodległościowym XIX w. Bilans insurekcji był tragiczny - Po zakończeniu powstania Polaków dotknęły liczne represje, m.in. konfiskata majątków szlacheckich, kasacja klasztorów na obszarze Królestwa Polskiego, wysokie kontrybucje i aktywna rusyfikacja. Za udział w powstaniu władze carskie skazały na śmierć ok. 700 osób, na zesłanie co najmniej 38 tys.

CZYTAJ RÓWNIEŻ:

— Prezydenci Polski, Litwy i i Ukrainy podpisali we Lwowie wspólną deklarację! Zełenski: Jesteśmy partnerami i przyjaciółmi

rdm/PAP