„Niemcy powinny mieć świadomość, że im dłużej będą wypierać się tej odpowiedzialności (za II wojną światową), im bardziej będą jej zaprzeczać, tym bardziej będziemy przypominać jaka jest prawda. I Niemcy będą coraz bardziej kojarzone z brakiem zadośćuczynienia za swoje winy” – mówi w rozmowie z portalem wPolityce.pl wiceszef MSZ Paweł Jabłoński.
CZYTAJ TAKŻE:
wPolityce.pl: Szefowa MSZ Niemiec Annalena Baerbock spotkała się wczoraj w Warszawie z ministrem Zbigniewem Rauem. Baerbock powtórzyła przekaz powtarzany przez niemieckich polityków, podkreślając, że sprawa reparacji została rozwiązana. Co Pan uważa na ten temat?
Wiceminister spraw zagranicznych Paweł Jabłoński: Niemcy oczywiście starają się wypierać tej odpowiedzialności, ale jest dokładnie tak, jak mówił wczoraj minister Rau. To jest rzecz absolutnie niebywała w jakimkolwiek systemie prawnym czy porządku moralnym, żeby sprawcy zbrodni sami określali, czy są za nią odpowiedzialni i w jakim stopniu. Niemcy powinny mieć świadomość, że im dłużej będą wypierać się tej odpowiedzialności, im bardziej będą jej zaprzeczać, tym bardziej będziemy przypominać jaka jest prawda. I Niemcy będą coraz bardziej kojarzone z brakiem zadośćuczynienia za swoje winy. A zadośćuczynienie jest warunkiem pojednania, budowy jakiejkolwiek jedności w Unii Europejskiej.
Nasza redakcyjna koleżanka Aleksandra Rybińska na antenie telewizji wPolsce.pl przedstawiła kulisy spotkania w niemieckiej ambasadzie, w którym wzięła udział minister Annalena Baerbock. Jak się okazuje nie wspomniano nawet słowem o reparacjach dla Polski, a jeden z niemieckich senatorów podziękował Rosjanom „za zjednoczenie Niemiec”. Jak Pan to odbiera?
Niemcy od wielu lat tak się zachowywały. Nie chciały budować sojuszu z państwami Europy Środkowo, tylko z Rosją. Mówimy tu zarówno o sojuszu politycznym, ale przede wszystkim działaniach gospodarczych, które miały uzależnić Europę od rosyjskiego gazu i to w taki sposób, aby Niemcy na tym zarabiały. To była świadoma polityka wielu rządów niemieckich, w szczególności Gerharda Schroedera i Angeli Merkel. My wtedy krytykując to też słyszeliśmy, że nie powinniśmy opowiadać się przeciwko, bo to jest budowa zjednoczonej Europy. Nasza krytyka Nord Streamu miała naruszać jedność europejską – takie pojawiały się zarzuty pod naszym adresem. Tymczasem w tej sprawie, to my od początku mieliśmy rację. Dzisiaj wszyscy są tego świadomi i słyszymy, że to właśnie Polski należało słuchać w sprawach rosyjskich. My nadal będziemy mówić, jaka jest prawda, będziemy przypominać o faktach, nawet jeśli będziemy za to krytykowani, ponieważ w sprawie zadośćuczynienia za wojnę również mamy rację. Jeśli zrobiło się coś złego, to należy za to zapłacić ofiarom.
Jakie mógłby Pan wskazać pozytywy spotkania ministra Raua z minister Baerbock?
Były same pozytywy. Jest czymś bardzo pozytywnym, że to spotkanie się odbyło i Niemcy usłyszeli po raz kolejny, jakie jest nasze stanowisko. Otrzymali oficjalną notę dyplomatyczną. Stale komunikujemy i powtarzamy, jaka jest prawda i czego oczekujemy od strony niemieckiej. Zresztą nie tylko w kontekście reparacji, ale też w sprawie zwiększenia ich wsparcia dla Ukrainy, dlatego że dotychczasowe jest zdecydowanie za małe. Powinno być dużo intensywniejsze i szybsze. Niemcy mają takie możliwości i w tej sprawie także wywieramy na nich presję.
Bardzo pozytywnie oceniamy, że to spotkanie miało miejsce, a to, jakie będą efekty w sprawach tj. zadośćuczynienie za wojnę, najprawdopodobniej potrwa jeszcze bardzo długo. Doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że takie procesy w odniesieniu do innych krajów potrafiły trwać lata, a czasami nawet dekady. Jesteśmy u progu bardzo długiego procesu. Wystarczy zauważyć, że wczoraj niemieckie media podały, że po chyba ponad 120 latach od zrabowania brązów, dzieł sztuki z Królestwa Beninu, dzisiaj będą wracały z Niemiec do Nigerii. To pokazuje, że po prostu konieczna jest konsekwencja. Ta konsekwencja potrafi przynosić efekty, nawet jeśli może to jeszcze trochę potrwać.
Dziękuję za rozmowę.
Rozmawiał Mateusz Majewski
CZYTAJ RÓWNIEŻ:
Publikacja dostępna na stronie: https://wpolityce.pl/polityka/617023-nasz-wywiadwizyta-szefowej-msz-niemiec-jablonski-komentuje