Sejmowa komisja sprawiedliwości i praw człowieka pozytywnie zaopiniowała we wtorek projekt dotyczący współpracy między polskimi śledczymi a Prokuraturą Europejską oraz powoływania i odwoływania kadr w Prokuraturze Krajowej.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: KE chce coraz więcej! W raporcie nt. praworządności zaleca, by w Polsce zostały rozdzielone funkcje szefa MS i prokuratora generalnego

Podczas wtorkowego posiedzenia komisji przygotowany przez resort sprawiedliwości projekt spotkał się z uwagami posłów opozycji. Krytyka odnosiła się przede wszystkim do krótkiego zapisu dotyczącego Prawa o prokuraturze stanowiącego, że „powołanie i odwołanie dyrektora i zastępcy dyrektora departamentu lub biura PK oraz naczelnika Wydziału Spraw Wewnętrznych, jak również powierzenie pełnienia obowiązków w tym zakresie, należy do wyłącznej kompetencji Prokuratora Krajowego”.

Zgodnie z Prawem o prokuraturze, „Prokuratora Krajowego (…) oraz pozostałych zastępców Prokuratora Generalnego powołuje spośród prokuratorów Prokuratury Krajowej i odwołuje z pełnienia tych funkcji Prezes Rady Ministrów na wniosek Prokuratora Generalnego”. „Prokuratora Krajowego oraz pozostałych zastępców Prokuratora Generalnego powołuje się po uzyskaniu opinii Prezydenta RP, a odwołuje za jego zgodą” - stanowi ustawa.

Podczas dyskusji nad proponowanymi zmianami poseł KO Arkadiusz Myrcha zwrócił uwagę, że zgodnie z obowiązującymi przepisami za działalność prokuratury odpowiada Prokurator Generalny, który ponosi polityczną odpowiedzialność za działalność prokuratury przed Sejmem.

Nie może być tak, że Prokurator Generalny, który jest przełożonym Prokuratora Krajowego jest pozbawionym jakichkolwiek kompetencji do tego, żeby mieć wpływ na działalność Prokuratury Krajowej

— mówił.

Jego zdaniem powodem proponowanych zmian jest chęć zabezpieczenia Prokuratury Krajowej na wypadek zmiany na stanowisku Ministra Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego, który może mieć inną wizję prokuratury niż obecny Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro.

Autonomia Prokuratora Generalnego

Na zarzuty te odpowiadał Tomasz Szafrański z Prokuratury Krajowej, który tłumaczył, że decyzje personalne należące do Prokuratora Krajowego podkreślą jego autonomię i działanie tej jednostki. Zwracał też uwagę, że Prokurator Generalny nie powołuje obecnie dyrektorów i zastępców dyrektorów PK.

Komisja pozytywnie zarekomendowała projekt ustawy wraz z jedną poprawką o charakterze legislacyjnym. Przepisy będą dalej procedowane w Sejmie.

Projekt nowelizacji Kodeksu postępowania karnego oraz Prawa o prokuraturze autorstwa resortu sprawiedliwości trafił do Sejmu w końcu czerwca.

Jak przekonuje MS zasadniczym celem proponowanej zmiany jest umożliwienie polskiej prokuraturze ścisłej współpracy z powstałą przed rokiem Prokuraturą Europejską. Prowadzi ona sprawy przestępstw związanych z nadużyciami finansowymi, korupcją, praniem brudnych pieniędzy i poważnymi transgranicznymi oszustwami na podatku VAT na kwotę powyżej 10 mln euro.

Do tej pory do będącej organem Unii Europejskiej Prokuratury Europejskiej przystąpiły 22 kraje UE, zaś nie przystąpiło pięć - Szwecja, Węgry, Polska, Irlandia i Dania.

Właśnie na tym tle pojawił się problem, ponieważ zgodnie z polskimi przepisami możliwość korzystania z europejskich instrumentów prawnych - np. europejskiego nakazu aresztowania, europejskiego nakazu dochodzeniowego czy wykonywania środków zapobiegawczych - jest dopuszczona tylko w kontaktach z państwami członkowskimi UE. Natomiast obecnie Kpk nie przewiduje możliwości stosowania instrumentów unijnych w relacjach z organami UE.

Dlatego projektowana nowelizacja włącza Prokuraturę Europejską „do kręgu podmiotów uprawnionych do funkcjonowania w transgranicznym obrocie prawnym” i ma umożliwić polskim prokuraturom i sądom wykonywanie jej wniosków; wprowadza też możliwość występowania przez polskie prokuratury i sądy do Prokuratury Europejskiej o zabezpieczenie i przekazanie materiału dowodowego w sprawach objętych jej kompetencją.

mly/PAP