„Odmawiam podpisania nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji i kieruję ją do Sejmu do ponownego rozpatrzenia. To znaczy, że ją wetuję. Tym samym zamykam ten temat, oddaję to Sejmowi z powrotem do rozważenia” - poinformował prezydent Andrzej Duda. „Pacta sunt servanda i spokój naszych obywateli” - tłumaczył swoją decyzję.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Czy ustawa medialna to krok w stronę Węgier? Prezes PiS: „W Polsce takiego modelu nie będzie”; „TVN pozostanie antyrządowy”

Rozmowy z Polakami nad ważnymi sprawami

Prezydent rozpoczął swoje wystąpienie w Pałacu Prezydenckim od podkreślenia, że Święta Bożego Narodzenia były dla niego nie tylko czasem spotkania rodzinnego, ale także refleksji nad „naszymi ważnymi sprawami państwowymi”, które „spędzały mu sen z powiek”.

W sprawie ważnej o której dyskutowano w ciągu ostatniego czasu bardzo żarliwie i w sprawie której również i ze mną przeprowadzono szereg różnych rozmów

— powiedział, dodając że rozmawiał o tym z wieloma napotkanymi Polakami.

Bo jest to dla mnie istotne, żeby usłyszeć głos moich Polaków, taki prawdziwy

— mówił prezydent.

Nowelizacja ustawy medialnej. Prezydent rozważał dwa kroki

Andrzej Duda wspomniał, że jedna sprawa dotyczy nowelizacji ustawy medialnej.

15 sierpnia (…) mówiłem wtedy o naszych sojuszach, o zobowiązaniach i o tym, że kwestią honorową jest dotrzymywanie umów. Rozważałem kwestie prezydenckiej decyzji nad tą ustawą

— przyznał, wymieniając cztery możliwe kroki wobec ustawy ze strony głowy państwa.

Łatwo się domyślić, że w ostatnim czasie, biorąc pod uwagę też moje wcześniejsze wystąpienia, mając poważne zastrzeżenia do przepisów, rozważałem de facto dwa scenariusze - w każdym przypadku odmowę podpisania ustawy, nie ukrywam tego, ale rozważałem czy skierować tę ustawę do TK, czy też zwrócić ją Sejmowi do ponownego rozpatrzenia

— powiedział prezydent.

Jak podkreślał, jednym z argumentów przez niego rozważanych była kwestia umowy międzynarodowej - o wzajemnych stosunkach gospodarczych i handlowych z USA.

W tym traktacie m.in. jest właśnie mowa o  ochronie inwestycji (…). Jest tam taka klauzula, która mówi, ze wyłączone spośród niego mogą być inwestycje w media, ale dotyczy to inwestycji przyszłych

— powiedział, mówiąc o funkcjonującej stacji telewizyjnej o kapitale amerykańskim i legalnej koncesji.

Podmiot ten realizuje swoje działania gospodarcze w ramach wolności gospodarczej, w ramach polskiej konstytucji w sposób w pełni legalny, aprobowany przez państwo polskie

— tłumaczył.

Teraz tak jak wspominałem, w tym kontekście rozważałem i najważniejsze normy konstytucyjne w aspekcie całej ustawy. Po pierwsze, kwestia ochrony prawa własności. Po drugie, kwestia ochrony zasady swobody działalności gospodarczej. Po trzecie, kwestie ochrony interesów w toku. Po czwarte wreszcie, w aspekcie pośrednio konstytucyjnym, kwestię tejże właśnie polsko-amerykańskie umowy i jej przestrzegania jako elementu wiążącego Polskę prawa międzynarodowego

— mówił.

Prezydent zaznaczył, że nowelizacja wprowadza wyraźne ograniczenie, że podmiot zagraniczny nie może posiadać w Polsce więcej niż 49 proc. akcji lub udziałów w spółce, która posiada koncesję medialną lub chce ją nabyć.

I kwestia ta, jeżeli chodzi o podmioty obecnie istniejące, poprzez przepisy przejściowe, musi zostać załatwiona w ciągu sześciu miesięcy od wejścia w życie ustawy, to znaczy jeżeli podmiot ma więcej tych akcji lub udziałów, to musi tę liczbę zredukować do tych 49 proc.

— powiedział prezydent.

I tu pojawiły się podstawowe pytania, które sobie stawiałem (…) czy ten okres 6 miesięcy jest tak naprawdę okresem wystarczającym, krótko mówiąc, czy te warunki są uczciwe (..). Czy to nie jest tak, że w momencie, kiedy jest tylko sześć miesięcy na to, żeby pozbyć się akcji, udziałów w sposób istotny wpłynie to na cenę tych akcji lub udziałów. I oczywistą sprawą jest, że ten podmiot, który jest tutaj właścicielem nie jest w stanie dokonać ich zbycia za takie pieniądze, które byłby w stanie uzyskać za te akcje w normalnych warunkach, gdyby takiego obowiązku zbycia nie było

— podkreślił prezydent.

Zaznaczył, że państwo polskie niedawno, w majestacie prawa udzieliło zgody na emisję telewizyjną i trzeba zadać pytanie w jakim stopniu nowelizacja ustawy medialnej jest uderzeniem w tzw. interesy w toku.

Bez wątpienia mamy tutaj do czynienia z ingerencją i to ingerencją w prawa już istniejące lub obowiązujące

— zaznaczył prezydent.

Podkreślił, że kolejne pytanie dotyczyło tego, w jaki sposób nowelizacja medialna dotyczy ograniczenia swobody działalności gospodarczej w sektorze medialnym. Dodał, że tuż po uzyskaniu uprawnień do prowadzenia działalności następuje uderzenie w uprawnienia i następuje ich ograniczenie poprzez tę nowelizację.

Wszystkie te aspekty wziąłem pod uwagę podejmując decyzje

— dodał, omawiając wyżej wymienione wątpliwości związane z wolnością gospodarczą w szczegółach.

To najbardziej elementarne kwestie, dochodzi jeszcze kwestia pluralizmu medialnego i wolności słowa. Także tę kwestię badałem. Chcę wszystkich zaniepokojonych uspokoić, że podejmując swoją decyzję, także i ten element z całą powagą brałem pod uwagę

— powiedział Andrzej Duda.

„Takie ograniczenia powinny być w Polsce wprowadzone, ale na przyszłość”

Andrzej Duda powiedział, że są klarowne podstawy, i on co do tego też nie ma wątpliwości, do skierowania nowelizacji do Trybunału Konstytucyjnego.

Myślę, że to są silne i poważne argumenty przeciwko tym przepisom i samej ustawie, zwłaszcza, że są w ustawie także i przepisy chociażby naruszające dodatkowo prerogatywy prezydenta, które zostały przyjęte w drugim czytaniu dopiero na skutek wniesionych poprawek, czyli z naruszeniem także i konstytucyjnych procedur. Więc tych argumentów, które pozwalają skierować ustawę do TK, jest dużo

— mówił.

Podkreślił jednak, że oprócz tego jest też jednak kwestia umów międzynarodowych, w tym polsko-amerykańskiego traktatu o stosunkach handlowych i gospodarczych z 1990 r.

Jest tak, że w momencie, gdy Trybunał zajmuje się wnioskiem prezydenckim w trybie prewencyjnym, to wniosek ten, i cała ustawa, rozpatrywana jest przede wszystkim - czy też w ogóle - w aspekcie konstytucji. Traktat ma oczywiście powiązanie z konstytucją, ale o charakterze pośrednim, poprzez artykuł 9 i inne przepisy konstytucji

— powiedział.

Nie mogę zatem na 100 proc. jako prezydent powiedzieć, że TK na pewno odniósł by się do kwestii przestrzegania traktatu polsko-amerykańskiego jako takiego, a ta kwestia z mojego punktu widzenia jest niezwykle istotna

— dodał.

Prezydent podkreślił, że w Polsce są różne powody do zaniepokojenia. Wymienił m.in. pandemię, inflację i rosnące ceny. Ocenił, że „Polska ma dużo problemów”.

Gdyby ustawa medialna zaczęła obowiązywać mielibyśmy kolejny spór. Polska znalazłaby się w sporze arbitrażowym z firmą, która uważałaby się poszkodowaną tą sytuacją. Oznaczałoby to koszty dla Polski, na pewno koszty nie małe, bo kwestia wartości, które wchodzą w grę to są miliardy dolarów

— stwierdził Andrzej Duda.

Po co nam kolejny problem

— dodał.

Podzieliłem zdanie większości moich rodaków, którzy uznali, że kolejna sprawa niepokojące, kolejna sprawa jątrząca, kolejne spory nie są nam w tym momencie potrzebne

— mówił dalej prezydent.

Ja uważam, że generalnie ograniczenie możliwości posiadani udziałów lub akcji podmiotów medialnych, jeśli chodzi o kapitał zagraniczny, jest rozwiązaniem sensowym i które funkcjonuje w bardzo wielu krajach

— powiedział i przywołał przykład Francji, Hiszpanii, Niemiec i innych państw europejski, a także USA.

W każdym kraju demokratycznym takie ograniczenia są i mają uniemożliwić powstanie monopolów medialnych, ale też ograniczyć wpływy zagraniczne, bo każde państwo i każda wadzą państwowa kieruje się zdroworozsądkowymi zasadami interesu wlanego kraju i narodu

— mówił.

Stwierdził, że takie ograniczenia powinny być w Polsce wprowadzone, „ale powinny być wprowadzone na przyszłość”.

Tak, jako prezydent absolutnie podzielam tę opinię, że takie ograniczenia powinny być w Polsce wprowadzone, ale powinny być wprowadzone na przyszłość

— tłumaczył.

Dla tych, którzy będą chcieli w naszym kraju, w przyszłości, po wejściu przepisów w życie zainwestować. Wtedy będą oni wiedzieli w jakich warunkach i na jakich warunkach tą inwestycje mogą prowadzić

— dodał.

Jest prezydenckie weto!

Andrzej Duda ogłosił ostatecznie, że wetuje nowelizację ustawy medialnej.

Odmawiam podpisania nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji i kieruję ją do Sejmu do ponownego rozpatrzenia. To znaczy, że ją proszę państwa wetuję. Tym samym zamykam ten temat, oddaję to Sejmowi z powrotem do rozważenia i zarazem apeluję, aby Sejm przyjął, liczę na to, w miarę możliwości ponad podziałami politycznymi, bo wierzę w to, że także i przedstawiciele opozycji są przekonani co do tego, że tego typu rozwiązania są dla Polski i dla naszego rynku medialnego dobre, aby ograniczyć możliwość udziałów i akcji posiadanych przez podmioty zagraniczne w spółkach, które są posiadaczami koncesji medialnych w Polsce

— powiedział.

Ale żeby zrobić to na przyszłość, żeby zrobić to dobrze, w sposób uporządkowany, bez wrzutek tzw. legislacyjnych (…), bez tym samym naruszenia prawa i przede wszystkim, bez niepotrzebnego niepokojenia naszych współobywateli i bez naruszenia ważnej zasady: Pacta sunt servanda

— dodał prezydent.

Jeżeli zawarliśmy umowę, to  musimy jej dotrzymywać. Jeżeli my nie będziemy dotrzymywać umów, to inni z nami umów też nie będą dotrzymywali. Jeżeli my będziemy dotrzymywali umów, to zawsze będziemy mogli mówić, że jesteśmy honorowym narodem. Chciałbym jako prezydent i nie widzę innej możliwości, aby Polska tak była postrzegana przez swoich sojuszników

— wskazywał.

Pacta sunt servanda i spokój naszych obywateli

Rozumiem, że w polityce są różne emocje. Rozumiem, że w polityce są debaty, czasem nawet bardzo żarliwe. Martwię się i jest mi przykro z tego powodu, że czasem i w debacie politycznej i także w debatach między obywatelami te granice kulturalnego sporu zostają przekroczone. Ubolewam nad tym ogromnie, jest to dla mnie sprawa bardzo przykra

— mówił w poniedziałek prezydent.

Jak dodał, nie ma wątpliwości co do tego, jako Prezydent RP musi się wznieść „ponad te wszystkie spory i spojrzeć na sprawę zdroworozsądkowo”.

Właśnie proszę państwa tak na nią patrzę

— zapewnił.

Większość moich rodaków, większość moich współobywateli nie chce kolejnych sporów i moim zadaniem jako prezydenta jest w taki sposób działać, aby tych sporów uniknąć, stąd właśnie taka, a nie inna decyzja

— oświadczył Andrzej Duda.

Pacta sunt servanda i spokój naszych obywateli

— spuentował prezydent RP Andrzej Duda.

CZYTAJ TAKŻE: Publicyści komentują prezydenckie weto. „W oczach przeciwników nie zyska”; „Odważna i rozsądna decyzja”

olnk/wPolityce.pl/PAP